Liberty Media köklü takımların ek ödemelerine takmış durumda.. vazgeçmelerini istiyor…

İstemek yetmez yaptırabiliyorsan yapacaksın. Kısadan söylem yemez!. ?

Fakat niye bu kadar önemli hale geldi bu konu..

Tabi ki küçüklerin şikayetlerinin ve başvurularının kaynaklılığı mevcut ancak…

Bu arkadaşlar da başlayacağı yeri bilmiyor (galiba önce biziz demeye kalkıyorlar önce düzen! kurulumu değil miydi o) orta aşamada olacak basamakları başa koymaya kalkıyorlar. Çok farklı şeyler teklif etmeden, vazgeçmeyi gerektirecek kadar büyük şeyleri göstermeden kimseyi vazgeçiremezsin oyuncu olmadan oyun kurucu olması hiçbir halta yaramaz..

Açıkladıkları doğal hedefleri var ancak sanki girişim sıralamalarında bir sorun var.

Son açıklamada ki tespitleri hikaye mesela;

[blockquote]“rekabetçi bir yarış ortamına ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum”
“Mücadele içermeyen, ilgi çekemeyen ve heyecan doğurmayan bir spor kimsenin dikkatini çekmeyecektir”[/blockquote]

Tabi ki işlerin arka planı basına konuşulduğu gibi değildir basın stratejisi diye bir şey var. ?

Adaletsiz gelir dağılımının gerçekte rekabetçilik için hiç bir faydası ve dahi direkt alakası yok. Mücadele, show ile kilo-gram alakası zaten yok. Bunları ancak bu ortama sanayi gözüyle bakmayan sportiflik arayışında olanlara yedirebilirler üreticilere yediremezler kesinlikle. Eşit para dağıtınca ne olacak herşey güllük gülistanlık, full time show mu olacak bir anda. 2017 genişlemesi de öyle oluyordu güya lafta ?

Eninde sonunda kimseyi eşitleyemezsin dünyada “bütçe” gibi bir tanım var. Üreticilerin inancı olmadan da main class motorsporlarını yapamazsın. Onlar bunu çok iyi kullanabiliyor.

Ferrari sadece bir sponsordan 500 milyon alıyor nereye neyi eşitliyorsun. Ek para dağıtmayınca Mercedes’in milyar euro harcamasını mı durdurmuş olacaksın. Redbull’a para vermesen ne olur ki adamlar zaten üretici sanayii şirketi değil.
Hiçbir denklemde Force India’ı, Sauber’i Ferrari ile eşitleme hatta yaklaştırabilme ihtimalin yok bütçe sınırları da kesin çözüm olmayacağı için zaten halen uygulanamıyor.

Geçmişte de durum çok farklı değildi (Geri kaldığında da Ferrari’e, yüksek hisseli ortaklarından devasa para yağıyordu).
Çözüm her şeyi istisnasız ucuzlatman ancak bu küçükler ile büyüklerin arasında ki pergeli daraltabilir. Çünkü benzer kaynakla daha fazla geliştirme yapabilirsin.
Gelir, gider dengesini yaklaştırmış olursun. Mevcut düzey üretimden daha fazla nakdi yeni teknoloji gelişimi için kullanabilir takımlar.

Artı alternatiflerin oluşur 1’i pasif 3 tanecik üreticiye kalmazsın. Biz bile 6 üreticiyi görmüş insanlarız [yan yana düşününce vay be diyor insan].

Bildiğimiz McLaren ve Williams da ek ödeme alıyor sen her şeyi değiştirmez sadece buna odaklanırsan bu sefer de onların pergelini düşürür büyüklerle değil Sauber gibi finans da zorlananlarla ve yeni giriş yapmış olanlarla eşitlemeye kalkmış olmaz mısın. Bunu hangi taraftar ister ki?

Adil bir müsabakada yarışmak ile eşit olmak arasında büyük farklar var. Usain eşit mi? doğuştan gelen, geçmişiyle çalışılmış farklar var. ?

Yoksa makinelerin dünyasında eşitlemek demek pilotların çok sevdiği go-kart ile yarıştırmak demektir. Tek şasi üreticisi olan ortamlarda bile “bütçe” söz konusu olduğundan eşitleyemiyorsun herkesi. Eh F1’in böyle bir şey olmasını istemiyor kimse lafa gelince.
Adaletin mantalitesinde evet birilerinin hiçbir şey yapmadan fazladan kazanması düzenliliği bozucu olarak görülüyor, görülebilir. Ancak Formula 1’in acil sorunu bu değil…

Kaldı ki yıllardır gelgitlerle bahsi yapılan bütçe sınırlaması zorluğu gibi kısır bir muhabbet olduğu anlaşılıyor. Geçmişte bunu markaları hizaya getirmek için kullandıkları oluyordu.

Ross Brawn genel olarak yine haklı, belirttiği görüş şekilleriyle de haklı. Umarız teknik uygulama değişiklikleri ile bu sık tekrar etmeye başlayan kısır muhabbete açılım yapabilir.

2020 büyük şeyler vaat etmiyor bizim için gerçekte, hakeza AB Rekabet Komisyonuna 2 takım şikayet olarak götürdü bu konuyu ne oldu henüz hiçbir şey üstelik çok yeni de değil.. Sonucunda da büyük ihtimalle takipsizlik benzeri bir şey çıkacak.

Açıkça düşünce; Liberty, üreticileri Bernie’nin tehdit ettiği kadar edemez Bernie’nin çok büyük bir geçmişi ve diktatorya zekası var (tek adamlık etrafından dolandırmaz). Artı üreticiler ayrılırız bak ha tehdidini de Bernie’e yaptıklarından çok daha kuvvetli yapabilirler bu tip bir şirkete yönelik. O yüzden keşke o noktaya gelmeseler çünkü takipçiler için de işlerin gerçekten o noktaya ulaşması büyük çirkinliklere sebep olma ihtimali var. Corp. ların kavgasında borsa oyuncu haline gelebilir. Bazen ettikleri laflardan geri adım atmamayı tercih etmek zorunda kalabilirler. Dikkat ederseniz …billir diyebiliyoruz çünkü ticari zeka ve kavga yarış çizgisi dışındadır. ?

Artı 2; 2020 bu izletici, izleyici kayıpların bol olduğu ve devam edişi açık olduğu ortamda çok uzun bir tarih. Beyefendiler basına konuşarak bu konuyu üreticilerin fedakârlık etmesiyle çözebileceğini sanıyor herhalde. ?

Sözleşmeler nispeten basit konulardır yazar, çizer, bir araya gelir, durur, oynaşır sonuca zaman bağımsız bağlar bitirirsin ancak teknik uygulamalar öyle değil. Teknik sıkıntılara bakınca 2020 hiçte uzak bir tarih değil malum bir şeylere karar verdiğinde uygulanışı ve testi en az 1 yıl sonraya mümkün olabiliyor. 2014 itibaren tam 3 yıl oldu insanlar bu rezalete sabretmeye çalışıyor…

Onca yapılan çalışma yani harcamanın boşa olduğu testlerde ortaya çıktı maalesef ki.. Bu takımların performansları, şampiyonluk kapışmasından çok daha net ve gerçekte daha önemli bir konu.

Kısaca 2 yıl içerisinde seyirciyi geri kazanacak teknik uygulamalara bir an önce odaklanmaktan fazlasını yapmalılar. “Kaybetmek kolay, geri kazanmak zordur”

Liberty enerjisini para bayılan olarak FIA’ı ikna etmek için harcamalı, takımların para babalığından önce.



Kaldı ki bana göre.. 2020 sonrası için de eli hiçte kuvvetli değil. Sahi neyle tehdit edebilecekler? Tehdit şart.. ?

---

Peki Liberty ne vaat ediyor?
Şampiyona mevcudiyet/varlık gelirlerini eşitleyerek marka algısı ile ilgili olarak rekabeti düzeltme ve genel iyileştirmeler ile ek gelir katkısı hayal ediyor. Bir nevi cilala-parlat işi. Hayal ediyor diyoruz çünkü bu bağımsız bir konu değil düzen içerisinde.

Bu tip müdahaleler, çalışmalar yapmak zorunda çünkü satıcılar açısından çok kârlı olan bir satın alıma gittiler. ? Tarihi pistlerin hızla kaybedildiği, tribünlerin boşaldığı ortam da bir an önce ödediklerini geri almaya başlayabilmeyi hayal ediyorlar. Hani hatırlar mısınız bizim İstanbul Park’ın devir işi hayali de öyleydi ancak hiç başarılamadı. ?

Vaatleri ise daha etkin, olumlu tanıtım üzerinden ek gelir imkanı ve kepçeyle gelir düzenlemeleri…

Eh son durumda Bernie amca da bunu yapıyordu. Son imza işinde takımların gelirlerini arttırdı. Biraz da sükuneti bu şekilde sağladı diyebiliriz. [Zıt olarak inanışı ise Scuderia’nın her zaman fazla alması gerektiği ve internete-gençliğe açılmanın gereksizliğiydi]

---

Soruna dair;

2000’lerin başında üretici! takımlar için genel teknoloji yatırımı içerisinde motorlar %50 gibi bir dilimi teşkil ediyordu. Her şey bundan gereksizce gurur ürettiğimiz üzere! genel motorsporları düzlemine göre aşırı pahalı ve pahalılaşmaya devam ederek gerçekleşti. Ucuzlatmanın daima arzulanan bir şey olduğunu açıklayıp durdular ve downsize dediğimiz küçültmelere, kısırlaştırmalara gidildi. Sonucunda devirsel farkındalıklar, planlar değişti ve öncelikli olarak 2007-2010 akabinde 2011-2012 döneminde ticari de dahil olmak üzere başkalaşmaya başladı ve aerodinami de motor teknolojik düzeyi gibi büyük bir kalem haline geldi. İşte bu dönemlerde küçükler için var olmayan denge iyice bozulmaya başladı.

Arada da tehditler giderildi mesela bütçe sınırlama hedefi rafa kaldırılmak zorunda kalındı. Üretici ve takımların gelirleri de daimi olarak artış gösteriyordu. Bernie arzuladığı bölünmeyi sağlayarak ? imzaları aldı ve yukarıda kastedilen gelir düzenlemelerine gitti ve bunu sonra ki yıllar için de devam ettirdi. İşlerin kontrolsüz gitmeye devam edebilmesinin temel sebebi budur.

Son hedefte yanlış programla hedeflenenin çok uzağında teknoloji yatırımı değişimi gerçekleşti (2014) ve müşteri takımların çoğu için bu sefer motor dilimi %60’lı oranları bulmaya başladı. Bu üreticisi olmayanlar için çok sarsıcıdır. [Herhangi bir düzey mantığa göre de bir otomobil denilen toplamın bir koşulu, ünitesi bu kadar yüksek yüzde ile pahalı olamaz..]

Ve bununla da kalmıyor malum… Şasi gibi component üretimi aşırı pahalanmasına rağmen, CFD gibi nispeten daha ucuz olduğu açıklanan çözümler geliştiği halde Aero harcamaları geçmişteki durumla kıyaslanamayacak düzeyde diğer üretim yüzdelik dilimini aştı. Güya kısıtlamalar uygulanıyor ve hayali taşınıyordu ancak işler çığırından çıkmış durumda.. Üreticilerin ise herhangi bir şikayeti görünmüyor. Ancak bu durumu çözmeden Bernie’nin yaptığı gibi yıllık gelir artışları ile inancı koruyamaz, bazı şeyleri yok edemezsiniz veya düzeltemezsiniz.



Sadece bu özet dahi işin ne kadar çığırından çıktığını ve sürdürülemez olduğunu göstermek için yeterlidir…



###