F1 2023 takviminde sıra şampiyonanın başladığı yere, tarihin ilk Formula 1 Dünya Şampiyonası yarışına ev sahipliği yapan piste, yani Silverstone’a geldi.
“Britanya Grand Prix’si” adı ile yapılan ilk yarışın tarihi 1926 olsa da günümüzdeki Formula 1 Dünya Şampiyonası’nın başladığı yıl ve yarış olan 1950 Britanya GP’si tarihteki mihenk taşıdır.
Savaş yıllarının ardından Silverstone ev sahipliği ile başlayan Britanya GP, devamında birkaç kez Merseyside’daki Aintree Pisti’ne konuk olmuştu. 1963 yılından itibaren yarış, Silverstone ile Brands Hatch pistleri arasında paylaşılarak gerçekleştirildi. 1987 yılından günümüze ise kesintisiz olarak mücadelenin tek adresi Silverstone pisti oldu.
Günümüzde F1 takımlarının genel merkezlerini çevresine inşa ettikleri ve adeta bir motor sporları merkezi haline gelen Silverstone, aslında savaş döneminde kullanılan bir havalimanıydı. Piste yukarıdan baktığımızda kolaylıkla görülebilen ve birbirini kesen iki eski uçak pisti, bize tarihi hatırlatmak için kolay bir yöntem olabiliyor.
1948 yılından itibaren motor sporlarına ev sahipliği yapmaya başlayan Silverstone, Formula 1 Dünya Şampiyonası başta olmak üzere hem dört tekerlekli hem de iki tekerlekli sayısız yarışın koşulduğu bir yer haline geldi. 75 yıllık tarihi boyunca kesintisiz şekilde ev sahipliğini sürdürürken, sürekli olarak yenilik ve düzenlemelere sahne oldu. Bu kadar eski bir tarihe sahip olan tesiste günümüzde de -pist tasarımı anlamında değişiklik olmasa bile- seyirci erişimi ve imkanları anlamında çok büyük yenilikler yapılmaya devam edilmekte.
Start - finish düzlüğünün yeri değiştirildikten sonra 2011 yılında neredeyse günümüzdeki nihai haline ulaşan pist 5.891 metre uzunluğunda. Saat yönüne doğru dönülen yarış 50 turdan oluşuyor. Pistteki 18 virajın 10 tanesi sağa, sekiz tanesi sola dönülüyor. Yarış içerisindeki tur rekoru 2020 yılından kalma ve 1:27.097 ile Max Verstappen’e ait.
Tur, yeni start - finish düzlüğünün sonunda yüksek hızda sağa dönülen Abbey virajı ile başlıyor. Tam gaz geçilen sola eğimli ikinci viraj, pilotları ikinci vitese kadar düşülen ve keskin şekilde sağa dönülen üçüncü viraja ulaştırıyor. Burası ve ardından düşük hızla keskin bir açıyla sola dönülen bölüm pistin en yavaş noktaları. Ardından Wellington düzlüğüne çıkıyoruz. Start - finish düzlüğünden daha uzun olan bu bölüm hem yarış başlangıcında hem de devamında çokça geçişe sahne oluyor. Düzlük sonunda önce orta hızda sola dönülen Brooklands’e, ardından nispeten biraz daha düşük hızda sağa dönülen Luffield bölümüne geliyoruz. Burayı takip eden sağa eğimli sekizinci virajı ise pilotlar tam gaz geçiyor.
Ardından kısa bir düzlük ve devamında 2021 yılında Verstappen ile Hamilton ikilisinin unutulmaz temasının yaşandığı Copse virajındayız. Pilotun ne kadar korkusuz olduğuna bağlı olarak çok yüksek hızda girdiği bu sağa eğimli bölüm, kısa düzlük sonrası çok özel bir kombinasyona kapı açıyor. Sol, sağ, sol, sağ sıralamasıyla geçilen ve Maggots - Becketts - Chapel üçlemesi olarak bilinen çok özel kombinasyon, hangi açıdan bakılırsa bakılsın çok keyifli bir izleme deneyimi sunuyor. Pilotlar da her seferinde bu bölümün ne kadar keyifli olduğunu söylemeden edemiyorlar.
Chapel çıkışında Hangar düzlüğündeyiz, pistin en uzun düzlüğü, yine geçmişte çokça geçişi gördüğümüz önemli bir nokta. Sonunda yine nispeten yüksek hızda sağa dönülen Stowe virajı ise F1 severler için tarihi ve unutulmaz. 1999 Britanya GP’sinde Michael Schumacher’in kaza yaşadığı, bacaklarının kırıldığı ve dünya şampiyonluğunu kaybettiği nokta. Devamındaki kısa düzlük önce pit girişine, sonra 90 derece açıyla ve düşük hızda sola dönülen 16. viraja ulaşıyor. Hemen ardından sağa 90 derece açılı 17. viraj ve son olarak yine sağa dönülen 18. viraj ile start - finish düzlüğüne ulaşıyoruz.
Bu hafta sonu iki DRS noktası göreceğiz. İlkinin tespit noktası üçüncü virajın hemen öncesi, ilk DRS noktası ise beşinci ve altıncı virajlar arasındaki Wellington düzlüğü. Diğer DRS bölümü Hangar düzlüğünde, tespit noktası Maggots’ın, yani 11. virajın hemen öncesinde. “Hamilton düzlüğü” adı verilen yeni start - finish düzlüğünde ise DRS kullanımı yok.
Silverstone, çoğu kez lastikler için sorun çıkardığını gördüğümüz bir pist. Yüksek hızda bolca yön değişimleri sayesinde, lastiklere oldukça yük bindiren ve uyguladığı yanal kuvvet ile çok zorlayan bir pist. Yüksek hızdaki yön değişimleri, benzer pistlerde de gördüğümüz gibi ön lastiklere daha fazla yük bindiriyor ve yine yüksek hızda dönülen virajların çoğunluğu sağa yönlü olması sebebiyle dıştaki lastik olan sol lastik en büyük yüke maruz kalıyor. Bunun sonucu olarak geçtiğimiz yıllarda pilotların lastik patlattığını, hatta 2020 Britanya GP’sinin son turunda sol ön lastiği patlayan Hamilton’ın yarış zaferine zorlanarak tutunduğunu görmüştük.
Pistin genel yapısı sebebiyle Pirelli, Silverstone’a en sert kombinasyonu (C1, C2, C3) ile geliyor. Tutunmanın ve aşınmanın orta seviyede olduğu pistte sorun yanal kuvvetlerin uyguladığı stres. Silverstone’da aynı zamanda, takımların geçtiğimiz haftalarda test etme fırsatı buldukları yeni hamurlar kullanılacak. Pirelli’nin iddiasına göre, daha sağlamlaşan lastikler performans ve teknik analiz açısından kayda değer bir değişikliğe uğramamış. Ancak lastikleri test eden takımların önemli bölümü, otomobilin önünü yönetmek adına olumlu geri dönüş aldıklarını belirtmişti.
Biraz daha açmak gerekirse genel paketi oldukça iyi olan Red Bull Racing’in, Max Verstappen’in istediği yönde çok keskin ve direksiyon hareketlerine net tepkiler veren bir ön bölüm tasarımı var. Zaman içinde diğer takımlardan bunu yakalamaya çalıştıklarını ancak başaramadıklarını ifade eden yorumlar gelmişti. İşte yeni lastik hamurları sayesinde bazı takımların otomobillerin ön bölümündeki bu keskinlik ve tutuş eksikliği sorununu aşabilecekleri belirtiliyor. Ancak bu elbette ki testlerde değil, gerçek şartları deneyimlediğimiz yarışlar ile anlaşılacak bir durum.
Tahminlere göre yağış beklenmiyor. Kuru zemin üzerinde, yeni güncellemeleri getiren takımların yeni lastiklerle neler yapacağını merak ettiğimiz bir yarışa doğru ilerliyoruz. Pistin tarihinin en başarılı ismi sekiz galibiyet ile Lewis Hamilton. Değişen kuralların uygulandığı ilk yılda ise geçen senenin kazananı Carlos Sainz olmuştu. Ancak bu yıl toplam paketin üstünlüğü ve düzlük performansı ile tahminlerin Max Verstappen’den başka bir yere doğru yönelmesi çok zor. Ne olursa olsun umut ve beklenti keyifli bir yarış olması adına.
redbull.com