Bu yazı dizisinde geçtiğimiz yıllarda Formula 1 organizasyonuna ev sahipliği yapmış, fakat çeşitli sebeplerle takvimden çıkarılmış pistleri hatırlayacağız.
Yazının ilk bölümünde, 1990 yılından itibaren Formula 1 takviminden çıkarılan pistlerin ilk sekizinden bahsetmiştim. Bu ikinci ve son bölümde ise sekiz pist daha yer alıyor. Yazıyı hazırlarken eskiden yeniye doğru gittiğimden dolayı, bu yazıdaki pistler takvimden en son çıkanlardır ve hatırlanması en kolay olanlarıdır.
Aşağıda detayları verilen pistlere genel bir bakış attığımda, 1-2 istisna dışında en iyi pistlerin takvimden ayrılma zamanlarında sonlara kaldığını görüyorum. Bunların sonuncusu da tahmin edeceğiniz üzere, Istanbul Park.
Circuito de Jerez, İspanya
1985 yılında inşa edilen pist, 1986’da ilk F1 yarışına ev sahipliği yaptı. İspanya GP, Jerez pistinin ulaşımı zor olduğu için 1991 yılından sonra Circuit de Catalunya pistine alınmıştır. 1994 yılında Avrupa GP yarışı için hazırlanan pist, Senna’nın kazasından sonra hazırlanan güvenliği iyileştirme planlarından nasibini aldı ve 11. Viraja Senna’nın adını taşıyan bir şikan eklendi.
Jerez pisti 1997 yılında yapılan Avrupa GP yarışında, F1 tarihinin en çok akılda kalan olaylarından birine sahne oldu. Şampiyonluk için yarışan Michael Schumacher, rakibi Jacques Villeneuve’e kasıtlı olarak çarparak yarış dışı bırakmaya çalıştı. Planı ters tepen Alman pilot yarış dışı kalırken, Jacques Villeneuve hasarlı aracıyla yavaş kalmasına rağmen üçüncü sırada yarışı tamamlayarak şampiyon oldu. Yarışı takım emriyle David Coulthard’ın yol vermesiyle Mika Hakkinen kazandı.
4.428 km olan pistte en hızlı tur (1:23.135) ise 1997 yılında Williams’ıyla Heinz-Harald Frentzen’in oldu.
Autódromo Juan y Oscar Gálvez, Arjantin
1952 yılında yapılan pist, 1953 ve 1998 yılları arasında Arjantin GP yarışlarına ev sahipliği yapmıştır. 1998 yılında koşulan son yarışı Michael Schumacher kazanmıştır. Liderlik için savaşan Mika Hakkinen ise, tek pit stop stratejisinin kurbanı olarak ikinci sırada bitirmiştir. Yarıştaki ilginç bir olay da Minardi takımında yarışan Arjantinli pilot Esteban Tuero’nun pit stop’udur. Kendisi pitte durmuş beklerken, hazır olmayan lastiğinin biri garajda uzun aramalar sonucu bulunabilmiştir.
4.259 km uzunluğundaki pistte 15 viraj vardır ve son yapılan yarışta en hızlı turu Benetton’uyla Wurz atmıştır.
A1-Ring, Avusturya
1969 yılından beri uzun yıllar küçük modifikasyonlarla F1 takvimine dahil olmuş olan A1-Ring, Formula 1 seyircilerinin en çok özlediği pistlerden biridir. 2003 yılından sonra binaları yıkılarak adeta tarihe gömülmek istenen pist, 2008 yılında Red Bull tarafından tekrar inşa edilerek DTM takvimine girmiştir.
2003 yılında koşulan son yarış oldukça heyecanlı geçmiştir. Sıralama turlarında ciddi bir kayma yaşamasına rağmen ilk sırayı alan Michael Schumacher, yarışta da pit stop esnasında yakıt ikmali sırasında yaşanan ufak bir yangının ardından 15 saniye kadar zaman kaybetmesine rağmen kazanmıştır. Schumacher’in ensesinde yarışı bitiren Kimi Raikkonen ise, bir süre Rubens Barrichello tarafından oluşturulan baskıya rağmen yerini korumayı başarmıştır.
4.326 km uzunluğundaki pistteki en hızlı tur (1:08.337) Ferrari F2003-GA ile Michael Schumacher’e aittir.
Autodromo Enzo e Dino Ferrari, Imola-İtalya
Imola pisti olarak bilinen Autodromo Enzo e Dino Ferrari, 1953 yılında hiç şikan içermeyen şekilde inşa edilmiştir. Belalı Tamburello virajı pist tarihi boyunca sayısız kazaya sahne olmuş ve 1994 yılında Formula 1’in en trajik hafta sonlarından biri yaşanmıştır.
Antrenmanda Rubens Barrichello’nun bilincini kaybetmesine neden olan büyük kazası ve sıralama turlarında Roland Ratzenberger’in ölümünden sonra, yarışın yedinci turunda Ayrton Senna, Williams’ıyla 330 km/saat hızla Tamburello virajında pist dışına çıkmış ve 217 km/saat hızla bariyerlere çarparak hayatını kaybetmiştir. Kazadan sonra da devam eden yarışı Michael Schumacher kazanmıştır.
Senna’nın ölümünden sonra birçok pistte hızlı virajlara şikanlar eklenmeye başlanmış, araçların güvenliğinde ciddi iyileştirmelere gidilmiştir.
2004 yılında son Formula 1 yarışına ev sahipliği yapan pistte yağmurlu geçen sıralama turlarında Jenson Button ilk sıralama zaferini elde ederken, kazanan Michael Schumacher olmuştur. Sezon başından beri bir yarış haricinde hep podyumda yer alan Button ise ikinciliğin sahibi olmuştur.
Indianapolis Motor Speedway, Amerika Birleşik Devletleri
2000’den 2007 yılına kadar Formula 1 United States GP yarışlarına ev sahipliği yapan ve yarı oval konfigürasyona sahip pist, bazı ilginç yarışlara sahne olmuştur. 2001 yılında Hakkinen’i geçen Schumacher şampiyonluğunu ilan etmiş, 2002 yılında ise Ferrari ikilisi tartışmalara sahne olan en yakın yarış bitirme denemesine kalkışmışlardır.
2005 yılında ise yine bir Schumacher ön plandadır. Ama bu kez sıra Ralf’tedir. Antrenmanlarda oval kısımda lastiklerinden birinin basınç kaybetmesiyle yüksek hızda kaza yaparak yaralanan Ralf Schumacher, hafta sonunda gerçekleşen olaylar zincirini başlatmıştır. Yarış, Michelin firmasının lastiklerin dayanıklığına garanti vermemesiyle bir skandala dönüşmüştür. Michelin kullanan takımlar ısınma turundan sonra garajlara dönmüş, Bridgestone lastikli 3 takım: Ferrari, Jordan ve Minardi yarışı bitirmiştir. Şu an WTCC’de yarışan Tiago Monteiro, Ferrari’lerden sonra üçüncü bitirerek kariyerinin ilk ve tek podyumunu görmüştür. Takım arkadaşı Narain Karthikeyan ise dördüncü olmuştur.
Circuit de Nevers Magny-Cours, Fransa
1991-2008 yılları arasında 18 Fransa GP yarışına sahne olan pist, geçişe izin vermeyen yapısıyla ünlüdür. 2007 yarışından sonra resmen takvimden çıkarıldığı açıklanan pist, son anda 2008 takvimine de girebilmiştir.
2008 yılındaki son bölümü yağmurlu geçen son yarışta Felipe Massa kazanırken, kırık egzoz borusu yüzünden yavaş kalan takım arkadaşı Kimi Raikkonen ikinci sırayı almıştır. Jarno Trulli ise Toyota’sıyla podyumu tamamlamıştır. 4.411 km uzunluğundaki pistteki en hızlı turu (1:15.377) 2004 yılında F2004’üyle Michael Schumacher kaydetmiştir.
Fuji Speedway, Japonya
[img]
[/img]
1960’larda yapılan pist, 1976 ve 1977 yılında iki Formula 1 yarışına ev sahipliği yapmıştır. 2007’de takvime fırtına gibi(!) geri dönen pist, 2008 yılındaki yarışından sonra ciddi eleştiriler aldıktan sonra yerini tekrar Suzuka pistine bırakmıştır.
2008 yılında koşulan yarışta Renault R28’iyle Fernando Alonso kazanarak, bir önceki yarış olan Singapur ile birlikte peş peşe ikinci zaferine ulaşmıştır.
İstanbul Park, Türkiye
2005 yılında Formula 1’e Bernie Ecclestone’ın takvime giren her yeni pist için kullandığı “Dünyadaki en iyi yarış pisti” sözüyle giren İstanbul Park, F1 takviminde saat yönünün tersine dönülen nadir pistlerden biridir. Meşhur sekizinci viraj, Spa-Eau Rouge ve Suzuka-130R ile karşılaştırılabilecek üne sahiptir. İniş ve çıkışları ve dönüş yönü ile Interlagos pistine benzeyen pist, 5.338 km uzunluğundadır.
2012 yılında mevcut anlaşma bitince, maddi sebeplerden dolayı anlaşma yenilenmeyince takvimden çıkarılmıştır. Pistteki en hızlı turu (1:24.770) 2005 yılında Mclaren’iyle Juan Pablo Montoya atmıştır.