2012 sezonunun bitmesine yedi yarış kala şampiyonluk mücadelesinin fena kızışmasının yanı sıra sürücü piyasasında da Formula 1′in siyaset alanında karmakarışık hikâyeler insanın başını döndürüyor. Fernando Alonso, 2010′un son yarışında kaçırdığı şampiyonluğu bu yıl alacak gibi görünüyor. Son yedi yarışa 37 puan farkla girmesi çok büyük bir avantaj gibi görünmüyor, ancak istikrar açısından bakıldığında İspanyol pilot, yarıştığı diğer pilotlara göre ciddi biçimde güçlü. Ferrari’nin de artık aracını üst seviyelere çekmiş olması Alonso’nun şansını güçlendiriyor. Lewis Hamilton, Kimi Raikkonen ve Sebastian Vettel de hâlâ şansını devam ettiren pilotlar.
Ancak gündeme damgasını vuran gelişmelerden biri ve belki de en önemlisi McLaren’in yıldız pilotu Lewis Hamilton’ın 2013 sezonunda nerede yarışacak olması. 2007′da Formula 1′e girdiğinde sadece izleyenleri değil McLaren yönetimini de derinden etkileyen Lewis’in sözleşmesi aynı yıl içinde 5 yıl daha uzatılmış, 2012 sonuna kadar genişletilmişti. 13 yaşından bu yana McLaren’in himayesi altında yarışan Lewis Hamilton’ın McLaren’le olan sözleşmesi işte bu yıl sonunda bitiyor. 2012′nin başından bu yana gündeme daha sık girmeye başlayan Hamilton-McLaren sözleşme tartışmaları, imzasının gecikmesiyle birlikte dedikodu kazanını da yeniden alevlendirmiş oldu. Macaristan GP’sinden sonra verilen yaz arasında sözleşme sorununun giderileceği yönündeki haberlerden sonra da herhangi bir gelişme olmaması Lewis’in McLaren’de mutlu olmadığı ve takımdan ayrılacağı söylentilerini ayyuka çıkardı. Kronolojik olarak bir döküm yaparsak:
18 Ocak 2008 – Hamilton’ın sözleşmesi 5 yıllığına yenileniyor.
2 Mart 2010 – Hamilton, babasının menajerlik görevine son veriyor.
14 Mart 2011 – Hamilton, yeni menajerinin Simon Fuller olduğunu duyuruyor.
4 Temmuz 2011 – Whitmarsh, Hamilton’ın takımda kalmak istediğini söylüyor.
9 Ekim 2011 – Button, Hamilton’a takımda kalmasını öğütlüyor.
28 Kasım 2011 – Hamilton, yeni sözleşmeyi imzalayacağından emin olduğunu söylüyor.
2 Şubat 2012 – Hamilton, sezonun ilk birkaç yarışından sonra sözleşme işini çözmek istiyor.
7 Haziran 2012 – Hamilton, sözleşme için sezonun bitmesini bekleyebileceğini söylüyor.
14 Haziran 2012 – Hamilton, Kanada GP’sinde Red Bull garajını ziyaret ediyor.
21 Haziran 2012 – Hamilton, sözleşme görüşmelerin zorlu geçeceğini, ama çok sorun çıkmayacağını söylüyor.
9 Temmuz 2012 – McLaren, takımın kötü formunun Hamilton’ın imzasını etkilemeyeceğini söylüyor.
16 Temmuz 2012 – Hamilton, sözleşme meselesini yaz arasında çözmek istiyor.
18 Temmuz 2012 – Whitmarsh, Hamilton’ın takımda kalacağına inanadığını söylüyor.
19 Temmuz 2012 – Hamilton, McLaren’den ayrılmanın “anormal” olacağını söylüyor.
27 Temmuz 2012 – Ron Dennis, parayı verenin o olduğunu, Hamilton’a iş verecek olanın da kendisi olduğunu söylüyor.
29 Temmuz 2012 – Button, McLaren’in Hamilton için en iyi seçenek olduğunu söylüyor.
31 Temmuz 2012 – Hamilton, kupaların sözleşme görüşmeleri için kilit öneme sahip olduğunu açıklıyor.
22 Ağustos 2012 – McLaren, Hamilton’ın sözleşmeyi imzalamasından şüphe duymuyor.
30 Ağustos 2012 – Hamilton, sözleşmenin ticari bir mesele olduğunu söylüyor.
1 Eylül 2012 – Hamilton, farklı arka kanat tercih ettiği için Button’ın 0,9 saniye gerisinde kaldığı Belçika GP’si sıralama turlarının ardından neden yavaş olduğunu anlatmak için Twitter’dan gizli telemetre kâğıdını yayınlıyor.
1 Eylül 2012 – McLaren, Hamilton’dan o tweet’i silmesini istiyor.
2 Eylül 2012 – Ecclestone, Spa yarışı sırasında Schumacher’in yarış kazanmadan F1′den ayrılacak olmasının onu üzdüğünü söylüyor.
2 Eylül 2012 – Schumacher, Ecclestone’un yorumlarının kendi fikri olduğunu, sözleşme kararını ekimde vereceğini yineliyor.
3 Eylül 2012 – McLaren, Hamilton’ın tweet’le ilgili olarak yanlış bir karar verdiğini söylüyor.
5 Eylül 2012 – Eddie Jordan, Hamilton’ın Mercedes’le anlaştığını söylüyor.
2011′in sonlarına doğru başlayan ve 2012′nin yaz aylarıyla birlikte gittikçe palazlanan bu ikilem şu anda zirve noktasına ulaşmış durumda. 2009 Avustralya GP’sindeki skandal sonrasında McLaren’in büyük bir ceza almasını önlemek için Formula 1′i ve McLaren’i bırakmak zorunda kalan Ron Dennis’ten sonra McLaren’in başına Martin Whitmarsh’ın gelmesi, birçokları için Lewis Hamilton’ın da McLaren’le olan bağının gevşemesine neden oldu. Button’ın McLaren’e gelmesi ve geçen yıl da sözleşmesinin 3 yıl daha uzatılması, Whitmarsh’ın Button “hayranlığı” olarak gösterilirken, Hamilton’ın bu evrede ikinci plana atıldığı konuşuldu hep. 2011 sezonunda Button’ın gerisinde kalan ve çok kötü bir sezon geçiren Hamilton’a bu dönemde Whitmarsh yönetiminin yardım etmediği, Button’ı kolladığı söylendi. Bunun gerçek olup olmadığını bilemeyiz elbette, ancak Lewis Hamilton’ın birkaç yıl önceki mutlu Hamilton olmadığını anlamak o kadar da zor olmasa gerek.
Bu sezona oldukça iyi başlayan ve bir önceki yılın sorunlarından kurtulmuşa benzeyen Hamilton için 2012 sezonu, aynı zamanda sözleşme imzalama sezonu olduğu için de ayrı bir öneme sahip. Vereceği kararın, F1 kariyerinde dönüm noktası olduğunu düşünüyor olabilir, zira 2014′le birlikte tümden değişecek Formula 1′de doğru takımda olmak önemli. McLaren bu anlamda Hamilton için en mantıklı ve en doğru tercih gibi görülebilir, ancak sözleşmenin bir türlü imzalanmaması ve bu görüşmelerin uzadıkça uzaması perde arkasında durumun çok da güllük gülistanlık olmadığını gösteriyor. Hamilton’ın menajerlik şirketi XIX Entertainment, Hamilton’ın bir marka olması yönünde çalışıyor, dolayısıyla Lewis’in sponsorluk anlaşmalarını istediği gibi yönlendirebilmek için bu alanda özgürlük talep ediyor. McLaren ise pilotlarına bu konuda özgürlük tanımıyor, kendi sponsorluk anlaşmalarını pilotlarına bir anlamda dayatıyor. Bu da XIX Entertainment’ın, Lewis’ten marka yaratma çabasında elini güçsüz kılıyor. Sözleşmenin tıkandığı noktalardan biri bu.
Hamilton’ın da belirttiği gibi “ticari” meselelere gelindiğinde de Lewis ile McLaren arasında anlaşmazlıklar var. Ron Dennis, Hamilton’ın ilk sözlşmesini kast ederek, o zamanki ekonominin şimdikinden farklı olduğunu ve bunun da etkili olacağını belirtti. Bu da Hamilton’ın istediği paranın McLaren tarafından verilmeyeceğinin bir işareti olarak algılanabilir. Raikkonen’in 2010′da McLaren’e gelmemesinin sebebi, Fin pilotun istediği parayı McLaren’in verememesiydi. Para meslesine bir de kupa sorununu eklemek gerek. McLaren, pilotlarının kazandığı kupaları takım müzesinde tutuyor ve sürücülere de bunların birer taklidini veriyor. Hamilton, işte bu kupaların asıllarını istediğini bu yılın başında söylemiş ve bunun da ciddi bir konu olduğunu belirtmişti. Bugün Ron Dennis, bu soru sorulduğunda öncekinden daha ılımlı davranıp karşılıklı uzlaşmayla çözülebilecek bir mesele olduğunu söyledi. Ancak hepsi bu mu?
Formula 1′in resmi sayfasında Whitmarsh’la yapılan söyleşide, Hamilton’ın 2011 sezonundaki sorunlarıyla ilgili olarak Whitmarsh, “Biz de o dönem Lewis üzerinde çok baskı kurduk, belki o da hataydı,” diyor. Bu açıklama, 2011 sezonunda Hamilton’ın sevgilisinden ve babasından (bir nevi) ayrılmasının Lewis’te yarattığı baskıya bir de takımın baskısının eklendiğini belirtiyor. Hamilton’ın, özellikle Kore’da pol aldıktan sonra bile takındığı mutsuz ifade, bu baskıların yarattığı bir tepki olabilir. 2012′ye bütün bu dertlerini temizleyerek, sevgilisiyle barışarak giren Hamilton sezonun ilk yarısında oldukça mutlu bir tablo çizmişti, ta ki Spa’ya kadar. Sıralama turlarında Button’dan farklı bir arka kanat kullandığı için onun 0,9 saniye gerisinde kalmasını bir anlamda kendine yediremeyen Hamilton, Twitter’dan önce “WTF!” (Hassiktir’in İngilizce kısaltılması diyebiliriz) diyerek neden yavaş kaldığını yazdı, sonra da gizli telemetre belgesinin fotoğrafını çekip yayınlayarak, aslında Button’ın hızlı olmadığını, seçtiği kanat yüzünden ona zaman kaybettiğini duyurmak istedi. İkinci tweet McLaren tarafından derhal sildirildi, ancak F1′le ilgilenen herkeste o telemetre belgesi çoktan kaydedilmişti bile.
Rakip takım çalışanlarının ve bazı yorumcuların çok çok değerli bir belge olarak niteledikleri telemetre, McLaren tarafından o kadar da önemli bilgiler vermiyor denilerek, üstü kapatıldı. Ancak gerek Lowe’un gerek Button’ın gerek Whitmarsh’ın açıklamalarından, gerekse de Hamilton’ın İtalya’da bu sorulara verdiği yanıtlardan anladığımız kadarıyla, söz konusu tweet McLaren’de, göründüğünden daha büyük bir deprem yaratmış. Lowe, mühendislerin hemen kendisine gelerek bunu uyardığını, bu tip bilgilerin gizli kalması için mühendislerin çok uğraştıklarını söyledi. Whitmarsh, Hamilton’ın bir hata yaptığını söylerken, Button da gizlilik konusuna değinerek bu tweet’ten hayal kırıklığına uğradığını belirtti. Hamilton, İtalya’da ona sorulan sorulara karşılık, bunun bir daha olmayacağını, takım arkadaşıyla bu konuda hakkında görüşmediğini ve görüşmeyeceğini, konunun kapandığını söyledi. Ben buradan, “Konu sizin için kapandı basın mensupları” ifadesini anlıyorum, zira bu konunun McLaren’de bir çatlak yarattğına inanıyorum.
İşte bütün bunların arasında gelen Mercedes haberi her şeye tuz biber ekti. Daha önce Schumacher’in F1′e geri döneceğini ilk duyuran kişi olarak, normalde sahip olmayacağı bir güvenirliğe sahip olan Eddie Jordan, Schumacher’in F1′i sezon sonunda bırakacağını ve Hamilton’ın da Mercedes’e geçeceğini söyledi. Mercedes’in, Hamilton’a istediği parayı ve sponsorluk özgürlüğünü vereceğini belirten Jordan, bunun “olmuş bitmiş” bir anlaşma olduğunda ısrarcı. Elbette McLaren, Mercedes, Schumacher ve Hamilton bu konuyu yalanlamakta gecikmediler, ancak kar topu olarak başlayan bu dedikodunun kocaman bir çığa dönüşmüş olması, bu sözleşme konusunun ne kadar uzadığının da ayrı bir kanıtı olarak geliyor bana. Sadece Hamilton-McLaren değil, Schumacher-Mercedes arasındaki ilişkinin de henüz netleşmemiş olması kafalarda soru işareti bırakıyor.
Peki bu anlaşma gerçekten oldu mu? Açıkçası son bir haftada olanları birleştirdiğimde ben bu anlaşmanın gerçekleştiği yönünde oy kullanıyorum. Force India’nın bugün, sürücülerine büyük takımlardan teklif olursa onlara izin vereceğini duyurması, Mercedes’in Schumacher’in idareci olarak takıma katılabileceğini söylemesi, Hamilton’ın İtalya GP’sini kazandıktan sonra telsizden “Bu fırsat için teşekkürler” demesi… Hepsi birleşince aynı yere gidiyor sanki. Peki bu Hamilton için doğru bir adım mı olur? 2014 kural değişiklikleri olmasaydı, kesin hayır derdim, ancak şu anda tamamen kararsızım.
Honda-Brawn reenkarnesi olan Mercedes son 3 yılda başarılı bir takım profili çizemedi ne yazık ki. Hızlı bir araç tasarlayamadıkları gibi, sezon içindeki gelişme yarışında da hep geride kaldılar. Ayrıca Mercedes’in üzerinde, Formula 1′den çekilmeyi isteyen ve Demokles’in Kılıcı gibi duran bir yönetim kurulu var. Hamilton, Toro Rosso’da yarışsaydı Mercedes hamlesi çok yerinde olurdu, ancak McLaren’de yarışıyorken Mercedes’e geçmesi bu anlamda mantığa ters düşüyor. McLaren 2006 hariç son 15 yıldır her sezon yarış kazanan bir takım. Geliştirme potansiyelini tartışmak mümkün değil. F1′den çekilme gibi bir riski yok ve Hamilton da 6 yıldır orayı avcunun içi gibi biliyor. Dolayısıyla mantık açısından yaklaşıldığında McLaren’de kalması beklenen bir şeymiş gibi geliyor (Mücahid de aynı fikirde. O da Ferrari-Schumacher efsanesinin ancak Hamilton-McLaren ikilisiyle tekrarlanabileceğini düşünüyor=. Ancak belki de Hamilton’ın, McLaren’i avcunun içi gibi bilmesi, oradan ayrılmak istemesinin bir itici gücü olabilir. Takım içindeki havanın onun alehine bozulmuş olma ihtimali var, özellikle son telemetre vakasından sonra. Mercedes açısından bakarsak, 2014 sezonunun değişiklikleri dışında Hamilton’a “sportif” olarak yarayan bir şey yok. Ancak motorların yenileneceği 2014 sezonunda motor üreticileri (Ferrari ve Mercedes) ciddi anlamda avantajlı olabilirler. Onların müşterileri de aynı motoru alacak almasına, ancak Ross Brawn’ın da dikkatle ve incelikle belirttiği gibi motor üreticilerinin “bazı” avantajları olabilir. Özellikle bu son imanın Hamilton için yapılıp yapılmadığını bilemeyiz, ancak 2014 sezonunda Mercedes’te olmak için 2013′ü gözden çıkarmış olabilir Hamilton. Daha çok para kazanacak olması ve sponsorlarını kendisinin belirlemesi de onun için artı bir puan yaratabilir.
Tabii bu durumda Schumacher’in Formula 1′i artık kesin olarak bırakması gündeme gelmiş demektir. Özellikle geçen sezonun sonlarıyla başlayan performans artışı, bu sezon tamamen doruk noktasına ulaşarak Monaco’da en hızlı sıralama zamanına imzasını atan bir Schumacher’i bize sunmuştu. Şu anda da Rosberg’le başa baş, hattâ onun çoğu zaman önünde olan Schumacher’in formunu yükseltmişken F1′i bırakması biraz garip geliyor. Açıkçası kararını da bu kadar geciktirmiş olması, Hamilton-Mercedes dedikodularına biraz daha doğruluk veriyor. Schumacher, Mercedes’in bir karar vermesini bekliyor olabilir. Bunların ne olduğunu bilmek mümkün değil, ancak Schumacher’in böyle apar topar ayrılacak olmasını da açıkçası ben istemiyorum. Giderse ne olur? Hamilton ve Rosberg aynı takımda müthiş bir ikili olurlar. Ve biz de bu sayede Rosberg’ün nasıl bir pilot olduğunu sonunda anlamış oluruz.
McLaren peki Hamilton’ı kaybetmeyi göze alabilir mi? Button’ın bu sezon yaşadığı problemleri düşündüğümüzde, araç kötü olsa bile istikrarlı bir şekilde puan alabilecek bir pilot olan Hamilton’ı kaybetmek McLaren için tabii ki büyük bir dezavantaj, ancak Senna da Hakkinen de bu takımdan ayrıldılar, dolayısıyla Hamilton da bu anlamda vazgeçilmeyecek bir pilot değil. Ayrıca, ne kadar hızlı olursa olsun, takım içi dengeleri bozabilecek fazla duygusal yanı, bu hızının verdiği avantajdan daha fazla bir dezavantajı getirebiliyor bazen. O giderse Button’ın yanına gelebilecek aday sayısı da çok değil açıkça. Finlandiya’da Kovalainen’in Lotus’a, Raikkonen’in de McLaren’e geçeceği söylentisinin yayılmasını ciddiye almalı mı, bilemiyorum. Force India pilotları bu anlamda dedikoduya daha yatkınlar. McLaren ve Mercedes, Force India’ya oldukça yakın takımlar. Di Resta ve Hülkenberg’ün, McLaren’de bir koltuk boşaldığında ilk düşünülecek pilotlar olması çok doğal. Bu noktada Massa’nın geleceği de önemli. Ferrari’den ayrılması durumunda Perez-Bianchi-Massa üçgeninde epey hareketlenme olabilir.
Görüldüğü gibi sürücü piyasası şu anda oldukça akışkan. Herkesin beklediği karar da bana kalırsa Hamilton’ın kararı. Dominonun ilk taşı o gibi görünüyor.