"Senede bir gün" tabiriyle esprili şekilde andığımız, motor sporlarının en prestijli üç etkinliğinden biri olan Le Mans 24 Saat için geri sayım başladı. Bu sene 21-22 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan organizasyonu ekran başına kurulup izlemeden önce bilmeniz gereken her şey bu rehberde. Keyifli okumalar.
Le Mans 24 Saat Nedir?
Öncelikle serinin kendisine dair birkaç hap bilgi verelim. Le Mans 24 Saat, (orijinal adıyla Grand Prix de Vitesse et d'Endurance veya Hız ve Dayanıklılık Grand Prix'si) 1923'ten bugüne (istisnalar hariç) her sene düzenlenen, takımların farklı klasmanlarda 24 saat boyunca yarıştığı ve rakipleriyle hız ve dayanıklılık anlamında mücadele ettiği en büyük yarış organizasyonudur. Yarış, Fransa'nın Le Mans bölgesindeki Circuit de la Sarthe olarak da bilinen Le Mans 24 Saat Pisti'nde gerçekleştirilmektedir.
Le Mans 24 Saat Pistinin Özellikleri Nelerdir?
Circuit de la Sarthe, 13.626 km uzunluğunda olup 38 virajdan oluşmaktadır. Pistin popüler bölümleri isimlerini, ikonik araçların marka ve model isimlerinden ve pistteki bazı ilginç faktörlerden almıştır. Bunlardan bazıları; Dunlop virajı ve şikanı (pistin üzerinde durduğu Dunlop Köprüsü), Esses (Esses Ormanları), Tertre Rouge (pistin o bölümündeki toprağın rengi), Hunaudiéres (Bentley), Mulsanne (Bentley), Indianapolis, Arnage, Maison Blanche (1970'lerde terk edilmiş bir yolun adı), Porsche virajı, Corvette virajı ve Ford şikanıdır.
Indianapolis pistin en hızlı, Arnage ise pistin en yavaş bölümüdür. Pistin tur rekorunu, 2017'de kaydettiği 3:14.791'lik zamanı ile Toyota TS050 Hybrid LMP1 sürücüsü Kamui Kobayashi elinde tutmaktadır.
2021 Le Mans 24 Saat'te Hangi Klasmanlar Var?
Hypercar
2021 itibariyle yarışa katılan bu klasmanda iki tip araç olması hedeflenmektedir. Araçlar şu şekilde: LMH (Le Mans Hypercar, 2021'den itibaren pistlerde) ve LMDh (Le Mans Daytona hybrid, 2022'den itibaren pistlerde). İki farklı tipte araç olmasının temel sebebi; FIA, ACO ve IMSA'nın, bu araçların FIA WEC ve IMSA WeatherTech SportsCar Şampiyonası'nda birbirlerine karşı mücadele etmesini amaçlamasıdır. Bu sebeple araçlar Le Mans 24 Saat ve Daytona 24 Saat yarışlarında mücadele edecekler.
LMH, Le Mans Hypercar teknik düzenlemelerine göre düzenlenmiştir. Bu düzenlemede araçlarda farklı tasarımların uygulanmasına ve ön aks hibrit sisteminin kullanılmasına izin verilmektedir. 2022'de seriye katılmalarına izin verilecek olan LMDh araçları ise farklı bir teknik düzenlemeye tâbi tutulacaktır. Bu düzenlemeye göre, aracın omurgasının (tüm araçtan içten yanmalı motor, hibrit sistem ve gövde çıkartıldığında kalan kısmın) Dallara, Multimatic, Ligier ve Oreca olmak üzere dört tedarikçiden sağlanması gerekmektedir.
FIA'nın 2021 Regülasyonları'na göre Hypercar klasmanı, kapalı kokpit prototipli, profesyonel sürücü ve üreticilerin, hibrit ve hibrit olmayan araçlarla mücadele ettiği bir klasmandır. Bu klasman için belirlenen bazı özellikler şu şekilde:
- Öngörülen zaman: 3'30"00
- Minimum ağırlık: 1030 kg
- Lastik tedarikçisi: Michelin
- Maksimum çıkış: 500 kw
Le Mans Prototype 2 (LMP2)
2017 yılında, LMP2 için yeni düzenlemeler getirildi ve maliyetleri azaltmak adına Oreca, Onroak Automotive, Dallara ve Riley-Multilmatic olmak üzere dört şasi üreticisi ile anlaşıldı ve motor tarafı için 4.2 litrelik V8 Gibson seçildi. Ayrıca bu kategori bağımsız takımlara yönelik oldu.
Ayrıca bir üreticinin aracının hızının geride kaldığı kanıtlanırsa, üreticinin ikinci sezon için şasisinde bazı değişiklikler yapma yetkisine sahip olması kabul edildi. Bu seçenek Dallara, Ligier ve Riley-Multimatic tarafından, Oreca 07 ile aynı performans seviyesini elde etmek için kullanıldı.
FIA'nın 2021 Regülasyonları'na göre LMP2 klasmanı, kapalı kokpit prototipli, bağımsız takımlara açık, Dallara, Oreca, Riley-Multimatic ve Onroak olmak üzere dört üreticinin yer aldığı klasmandır. Bu klasmana dair bazı özellikler şu şekilde:
- Motor: 4.2L V8 GIBSON 600 HP
- Minimum ağırlık: 930 kg
- Lastik özelliği: Maksimum 18 inç
- Lastik tedarikçisi: Goodyear
- Yakıt tankı: Maksimum 75 litre
- Yarışılan seriler: Dünya Dayanıklılık Şampiyonası ve Avrupa Le Mans Serisi
Le Mans GTE Professional (LMGTE PRO)
LM GTE Pro, otomobil endüstrisinin en büyük isimlerini kendine çekmiş durumda. Bu üreticiler; Ferrari, Porsche ve Chevrolet Corvette. Zafer elde etmek üreticiler için çok önemli, bundan dolayı bu klasmanı izlerken sonuna kadar giden, zorlu ve heyecanlı mücadelelere tanıklık edebilirsiniz. LMP1'de araçlar tam prototip iken, GTE PRO'da seri üretim modeller tercih edilmektedir.
Her üretici, en az iki araç girecek yatırımı yapmış durumda. Tahmin edeceğiniz üzere, takım olarak ne kadar çok aracınız olursa, şampiyonluk için şansınız da o kadar fazla demektir. Porsche dört araç ile sayısal avantaja sahip. Chevrolet Corvette ve Ferrari'nin ise ikişer aracı bulunuyor.
LM GTE PRO'daki yakın mücadeleler belirli beceriler gerektirdiğinden, bu kategoride üreticiler genellikle birinci sınıf sürücülerle yarışmayı tercih ediyor.
FIA'nın 2021 Regülasyonları'na göre LM GTE PRO klasmanı, iki kapılı, normal yola çıkmasına izin verilen yarış araçlarından oluşan, profesyonel sürücü ve takımlara açık, performans dengesi modifiyelerine sahip araçların yer aldığı bir klasmandır. Bu klasmana dair bazı özellikler şu şekilde:
- Yarışılan seriler: Dünya Dayanıklılık Şampiyonası
Le Mans GTE Amateur (LMGTE AM)
Le Mans 24 Saat'in ana amacı, üreticilerin ve özel ekiplerin aynı pistte birbirleriyle mücadele edebilmeleri ve hem profesyonel hem de amatör sürücülerin dünyanın en büyük dayanıklılık yarışlarında birbirlerine karşı kendilerini ölçebilmelerini sağlamak.
Bu yılki yarışta 8 Porsche, 11 Ferrari ve 7 Aston Martin Vantage'dan oluşan 26 LM GTE AM aracı yer alacak.
Amatör sporcuların katılımcı listesinde yer almasını sağlamak için bir sürücü sınıflandırmasının da uygulandığı bu kategoride takımlar heyecan verici bir mücadeleye tutuşacak. Le Mans 24 Saat'in son anına kadar galibiyet veya podyum için şanslarını deneyecekler ve kendilerini 24 saat boyunca test edecekler.
FIA'nın 2021 Regülasyonları'na göre LM GTE AM klasmanı, iki kapılı, normal yola çıkmasına izin verilen yarış araçlarından oluşan, amatör sürücülere açık, performans dengesi modifiyelerine sahip araçların yer aldığı bir klasmandır. Bu klasmana dair bazı özellikler şu şekilde:
- Yarışılan seriler: Dünya Dayanıklılık Şampiyonası, Avrupa Le Mans Serisi, Asya Le Mans Serisi
*Innovative Car
Bu seriyi şu şekilde tarif edelim; LMP2 aracı temel alınarak bazı değişikler yapılan, engelli sürücülerin mücadele ettiği bir seri. 2021 Le Mans 24 Saat ile beraber "yenilikçi otomobil" kategorisi ve Frederic Sausset de geri dönüyor. Sausset, 2016 yılında bu prestijli yarışa katılan ve yarışı bitiren ilk dörtlü (kolları ve bacakları) ampute sürücü oldu. Bu yıl SRT-41 aracıyla, üç engelli sürücüden oluşan bir ekibe katılacak.
* Innovative Car klasmanı her sene açılmadığı için ana klasmanlar arasında yer almamaktadır.
2021 Le Mans 24 Saat'te Farklı Klasmandaki Araçlar Nasıl Ayırt Edilir?
Her klasmanı farklı bir renk temsil etmektedir. Pist üzerinde Hypercar araçları kırmızı, LMP2 araçlarını mavi, LM GTE PRO araçlarını yeşil ve son olarak LM GTE AM araçlarını turuncu ışık ve numaralarından ayırt edebilirsiniz.
2021 Le Mans 24 Saat'in Destek Serileri Var Mı?
Pek çok serinin olduğu gibi Le Mans 24 Saat'in de destek serileri mevcut. Dört farklı destek serisi şu şekilde: Fun Cup (Cuma günü geçekleşecek 5 saatlik bir yarış), the Porsche Sprint Challenge (Cumartesi günü gerçekleşecek olan 45 dakikalık yarış, Porsche Cup ve GT3 araçlarının yer aldığı tam amatör bir yarış), Endurance Racing Legends (Cuma ve Cumartesi günleri gerçekleşecek olan 45'er dakikalık 2 yarış) ve Road to Le Mans (Perşembe ve Cumartesi günleri, LMP3/ GT3 gridinin katıldığı 55'er dakikalık 2 yarış).
2021 Le Mans 24 Saat'te Hangi Takımlar Mücadele Ediyor?
Klasmanları öğrendik. Şimdi de bu klasmanlarda mücadele eden takımlara göz atalım.
Hypercar Klasmanı: Toyota Gazoo Racing, Alpine Elf Matmut, Glickenhaus Racing.
LMP2 Klasmanı: Richard Mille Racing Team, IDEC Sport, High Class Racing, Dragonspeed USA, United Autosports USA, United Autosports, PR1 Motorsports Mathiasen, G-Drive Racing, JOTA, Racing Team Nederland, Duqueine Team, Team WRT, Inter Europol Competition, SO24-DIROB by Graff, ARC Bratislava, Panis Racing, Realteam Racing, Racing Team India Eurasia, Risi Competizione.
LMGTE PRO Klasmanı: AF Corse, Corvette Racing, HUB Auto Racing, Weathertech Racing, Porsche GT Team.
LMGTE AM Klasmanı: Absolute Racing, TF Sport, Team Project 1, Cetilar Racing, AF Corse, Spirit of Race, Kessel Racing, Iron Lynx, JMW Motorsport, Herbert Motorsport, Inception Racing, Dempsey-Proton Racing, GR Racing, Aston Martin Racing, Proton Competititon, Rinaldi Racing, D'Station Racing.
Innovative Car Klasmanı: Association SRT 41
2021 Le Mans 24 Saat'te Hangi Sürücüler Mücadele Ediyor?
Yarışın keyfini tam anlamıyla çıkarabilmek için sıra geldi grafikleri yorumlamaya. Yayında fotoğraftakilerden daha farklı grafikler de oluyor ancak temel mantığı anlayınca diğerlerini yorumlamak oldukça kolay. Şimdi sırayla ilerleyelim:
1. Yarışın bitimine kalan süreyi gösterir.
2. Araç numarasını ve takımını gösterir.
3. Sürücünün maruz kaldığı G kuvvetini gösterir.
4. Aracın hızını, kaçıncı viteste olduğunu, gaza mı yoksa frene mi basıldığını gösterir.
5. Araç üstü kameradan yayın yapıldığını gösterir.
6. Verilerin hangi klasmana ait olduğunu gösterir.
7. Bu grafikte GTE Pro klasmanında yarışan sürücüler ve aralarındaki zaman farkı gösterilmiş.
8. Altyazı bölümü. Burada genel klasmandan ve diğer klasmanlardaki son durumlara dair bilgiler verilir. Yarış dışı kalan araçlar belirtilir.
9. "FL" yani "Finish Line". Bu işaret bitiş çizgisinin pist üstündeki yerini gösterir.
10. Pistin şemasını gösterir.
11. "S1 ve S2" işaretleri 1. ve 2. sektörün olduğu bölgeleri gösterir.
12. Gri nokta aracın pist üstündeki konumunu gösterir.
Bu grafiklere ek olarak başka grafikler de veriliyor. Örnek vermek gerekirse, Formula 1'de gördüğümüz gibi, sol kısımda alt alta araç numaralarının yer aldığı grafikler de mevcut. Ancak gayet basit.
2021 Le Mans 24 Saat Yarış Takvimi
18 Ağustos Çarşamba
09:30 -10:30 1. Antrenman Seansı (Fun Cup)
11:30 -12:30 1. Antrenman Seansı (Road to Le Mans)
13:00 -14:00 2. Antrenman Seansı (Fun Cup)
15:00 -18:00 1. Antrenman Seansı (Le Mans 24 Saat)
18:30 -19:15 Sıralama Turları Antrenmanı (Fun Cup)
20:00 -21:00 Sıralama Turları Antrenmanı (Le Mans 24 Saat)
21:30 -22:30 2. Antrenman Seansı (Road to Le Mans)
23:00 -01:00 2. Antrenman Seansı (Le Mans 24 Saat)
19 Ağustos Perşembe
10:00 -10:45 1. Antrenman Seansı (Porsche Sprint Challenge)
11:40 -12:00 1. Sıralama Turları Antrenmanı (Road to Le Mans)
12:15 -12:35 2. Sıralama Turları Antrenmanı (Road to Le Mans)
13:25 -14:10 Antrenman Seansı (Endurance Racing Legends)
15:00 -18:00 3. Antrenman Seansı (Le Mans 24 Saat)
19:00 -19:45 Sıralama Turları Antrenmanı (Endurance Racing Legends)
20:30 -21:25 Yarış 1 (Road to Le Mans)
22:00 -22:30 Hyperpole (Le Mans 24 Saat)
23:00 -01:00 4. Antrenman Seansı (Le Mans 24 Saat)
20 Ağustos Cuma
10:00 -10:45 2. Antrenman Seansı (Porsche Sprint Challenge)
11:30 -12:15 Yarış 1 (Endurance Racing Legends)
13:00 -13:45 Sıralama Turları Antrenmanı (Porsche Sprint Challenge)
16:30 -21:30 Yarış (Fun Cup)
21 Ağustos Cumartesi
10:00 -10:45 Yarış (Porsche Sprint Challenge)
11:15 -12:00 Yarış 2 (Endurance Racing Legends)
12:30 -12:45 Isınma Seansı (Le Mans 24 Saat)
13:15 -14:10 Yarış 2 (Road to Le Mans)
17:00 - Başlangıç (Le Mans 24 Saat)
22 Ağustos Pazar
17:00 - Bitiş (Le Mans 24 Saat)
2021 Le Mans 24 Saat Hangi Kanalda Yayınlanacak?
2021 Le Mans 24 Saat'i, 18 Ağustos Çarşamba 19.45'ten itibaren canlı yayınlarla Eurosport 1 ekranlarından canlı olarak izleyebilirsiniz. Keyifli hafta sonları dileriz.
Katar GP 1 Aralık 2024
![[Resim: bayrak.png]](https://www.f1tr.com/uploads/avatars/bayrak.png)
![[Resim: downloadtc6.gif]](https://www.f1tr.com/uploads/avatars/downloadtc6.gif)
![[Resim: ferrarifans.gif]](https://www.f1tr.com/uploads/avatars/ferrarifans.gif)
