“The Professor” Alain Prost, hafızamızda her zaman tarihin en iyi yarışçılarından ve şampiyonlarından biri olarak yer alacak. Fakat onu hatırlamayacağız kısım ise pilot kariyerine ters şekilde gelişen patronluk hikayesi olacak.

İlk satın alma deneyimi



1991 yılında Ferrari’den olaylı ayrılışının ardından Prost 1992 yılının başlarında kendisine sadece bir koltuk değil aynı zamanda satın alacağı bir takım da arıyordu. Fransız efsanenin amacı komple bir takımı alıp patron/sürücü olmak ve bu şekilde yarışmaktı. Bunun için de Ligier takımının kapısını çaldı. Ligier’ın o yıllarda Fransız bağlantıları vardı. Ligier araçlarının iki önemli parçasının tedarikini iki farklı Fransız firması yapıyordu: Elf ve Renault.

Elf’den yağlayıcı madde, Renault’dan ise motor tedarik ediliyordu ve bu iki firma da Prost’un yakın olduğu firmalardı. Bu durum bir anlaşma sağlamak için avantajdı. Profesör tüm işi pist dışına da bırakmıyordu. Satın alma için görüşmeler yaparken, bir yandan Ligier’ın 92 yılı aracını da test etti. Hatta bu testler sırasında araç ile mücadeleci zaman turlarına da imza attı. Prost, bu testlerin gizli olması için ise testler sırasında o dönem Ligier için yarışan Erik Comas’ın kaskını kullandı.



Profesörün planları belliydi. Takımı satın alacak, aynı anda hem patron hem de sürücü olacaktı. Gelecek sezonun aracını tasarlaması için 1985–1986 sezonlarında ona şampiyon olduğu Mclaren aracını tasarlayan John Barnard’ı takıma getirecekti. Fakat Prost’un hayalleri gerçeğe dönüşmedi ve Ligier ile anlaşma 92 sezonun açılışından hemen önce suya düştü. Ligier ile anlaşsa test sırasında kaskını ödünç aldığı Comas’ın yerine geçecekti. Fakat Fransız pilot takımın rekabetçi bir araç çıkartamayacağını düşündü ve 92 sezonunu spordan uzak geçirdi. Bir yıllık aranın ardından 1993 sezonunda son şampiyon Nigel Mansell yerine Renault motoru kullanan Williams ile anlaştı ve burada dördüncü ve son kez şampiyon olduktan sonra emekliliğe ayrıldı.

Fırsatçı Flavio Briatore

Ligier ise, 1994 yılının başlarında Benetton takım patronları Flavio Briatore ve Tom Walkinshaw’a satıldı. Flavio’nun amacı ise pek rakiplerin hoşuna gidecek bir şey değildi. Benetton o dönemki aracı B194’de Ford motoru kullanıyordu. Ligier ise dönemin en iyi motoruna sahip Renault’u kullanıyordu. Flavio bu satın alma ile rakip motoru daha rahat öğrenebilecekti. Bir çok hileli parçaya sahip olma söylemine maruz kalan ve günümüzde bile hala tartışılan Benetton’un B194 aracı, bu satın alma ile pist üstünde bir avantaj daha kazanmıştı. Fakat bu başka bir günün konusu. Biz Profesör’e dönelim.

Prost emekli olsa da spordan uzak kalmaya niyeti yoktu. Asıl planı 1995-1996 sezonunda yer almaktı fakat yıllar boyu Renault ile olan inişli çıkışlı ilişkisi bir kez daha planlarını suya düşürdü.

Alıntı:Bazı üst düzey mühendislerle prensipte bir anlaşmam vardı. Gerekli bütçenin de yüzde 75’ini oluşturmuştum. Sadece önümüzdeki beş sezon için rekabetçi bir motora ihtiyacım vardı. 1 Eylül’de yeni takımı takdim edecektim ve plan, Ağustos 1996’da bir araba çalıştırmak ve böylece 1997 sezonuna hazır olmaktı. Renault beni takip etmek istemedi. Bu koşullarda artık birlikte yapacak hiçbir şeyimiz yok.

1997 yılında spekülasyonlar yeniden artmaya başladı. Prost spora geri dönecekti. Bu sefer aradığı güç ünitesini de bulmuştu. 1994 yılında onu Mclaren koltuğuna oturtmak isteyen Peugeot ile anlaşmayı başardı. Hayalini öyle ya da böyle gerçekleştirmeyi kafasına koymuştu. En sonunda söylentiler gerçeğe dönüştü. Alain, ilk görüşmenin olduğu 1992 yılından beş sene sonra, Ligier takımını şubat 1997’de Flavio’dan satın aldı. Satın alır almaz da ismini değiştirdi.

Prost Grand Prix

1997 yılında takımı satın alan Prost’un yeni bir araç tasarlamaya vakti yoktu. O yüzden hali hazırda tasarlanan Mugen-Honda motorlu Ligier JS45 aracı ile sezona başlandı. Araç üstünde yapılabilen tek değişim isim oldu. Yeni ismi Prost JS45 oldu.
Takımın pilot ikilisi ise Olivier Panis ve Shinji Nakano oldu.

Sezonun başları aslında fena geçmedi. Panis, İspanya ve Brezilya’da takıma iki podyum getirmeyi başarırken 15 de puan topladı. (Dönemin kuralları gereği sadece 6 araç puan alıyordu ve en yüksek puan 10’du.) Sezonun sekizinci yarışı ise hem Panis hem Prost için dönüm noktası oldu. 51.turda kaza yapan Fransız, kazanın sonucunda iki bacağını da kırdı ve yarışmaya ara vermek zorunda kaldı. Son 3 yarış kala pistlere geri dönebildi. Onun yerini dolduran Jarno Trulli fena iş yapmasa da fazla puan toplayamadı ama potansiyelini göstererek gelecek sezon Nakano yerine koltuğa oturmayı başardı.



Peugeot İle Yeni Bir Dönem

1998 sezonu için tasarlanan AP01 aracı aynı zamanda Prost takımının tasarladığı ilk araç olacaktı. Peugeot ile özel motor anlaşması imzalandı ve geçen sezon alınan iki podyumun ardından bu sezon için umutlar yüksekti. Fakat bırakın geçen sezonu tekrarlamayı, araç koskoca sezonda sadece 1 puan alabildi. Vites kutusu başlıca problemdi. Dayanıksız ve ağır olan vites kutusu aracın yarışları bitirmesinin dahi önüne geçiyordu. Vites kutusundaki problemler o kadar büyüktü ki araç sezon öncesi FIA tarafından yapılan kaza-testlerini çok uzun süre geçemedi. Bu yüzden neredeyse sezon açılışını kaçıracaktı. Neyse ki sezon başlamadan zor da olsa takım FIA’in testlerini geçmeyi başardı.

Fakat tek sorun vites kutusu değildi. Aracın neredeyse her tarafı sorunluydu. Araç bunun yanında çok da dengesizdi. Jarno Trulli aracın arka tarafının dengesizliğinden çok rahatsızdı. Tüm bunlar birleşince felaket bir sonuç ortaya çıktı. Prost GP, sadece 1 puan ile şampiyonada dokuzuncu oldu.

Sonraki sezon içinse Prost, 6 yıl önce planladığı gibi takımına John Barnard’ı tasarım danışmanı olarak getirdi ve geçen yılki felaketin ardından AP02 aracı biraz daha güvenilir oldu fakat rekabetçi bir araç değildi. Geçen sezona göre araç en azından yarışları bitirecek hale gelmişti. Şampiyonada iki sıra yükselerek yedinci bitirmeyi başardılar. Jarno Trulli’nin Avusturya’da getirdiği podyum sezon için teselli oldu. 1999 sezonunu 9 puanla bitirdiler.

Dibe Dönüş

Geçtiğimiz yıl ki gelişmelere rağmen 2000 yılında takım bir kez daha dibi gördü. Sezona Jean Alesi-Nick Heidfeld ikilisi ile başlama kararı aldılar. Eski bir yarış kazananı ve heyecan verici bir çaylak ile yine umut verseler de takım tek bir puan dahi alamadı. AP03 aracı dayanıksız ve oldukça yavaştı. Minardi’nin bile arkasında kalarak sezonu sonuncu bitirdiler.

Araç sezon öncesi testlerden itibaren pilotlara sorun çıkarmaya başladı. Dayanıksız ve yavaş olmasının yanında aracı kontrol etmek çok zordu ve yol tutuşu çok zayıftı. Prost daha fazla dayanamadı ve tasarım şefi Alan Jenkins’i kovdu. Aynı zamanda Prost rekabetçi olmayan aracı için suçu Peugoet motoruna atmak istedi ama firma ona cevap vermekle kalmadı. Üstüne beklenmedik şekilde motorun gücünü halk ve medya ile paylaştı. 792 bhp beygir gücü gösterebilen motor o dönem için rekabetçi bir değer veriyordu. Başarısız sezonların ardından Prost ile de medya üzerinden tartışan Peugoet’nun canına tak etti ve sezonun bitimiyle hem takımdan hem de spordan ayrılma kararı aldılar.

Finansal Kriz



2001 ve son sezonunda Prost takımı ayakta tutmakla uğraştı. Acer etiketli Ferrari motoruna geçildi. Acer aynı zamanda takıma isim sponsoru da oldu. Diniz ailesinin hisse ortağı olması ve takıma sponsor olarak Parmalat’ı getirmesi işleri biraz daha toparlayacak gibi gözüküyordu. Kış testlerinde Alesi’nin araç ile attığı hızlı turlar da takımın kendini geliştirdiğini gösteriyordu. Tüm bu pozitif gelişmelere rağmen takım yine orta gruba demir atmaktan öteye gidemedi.

Kış testlerinin sezona yansımamasına neden olarak ortaya atılan söylentiler Prost’un başını ağrıttı. Prost’un sezon öncesi testlerde aracı daha hafif şekilde piste çıkarak daha hızlı görünmesini sağladığı ve sponsorları bu şekilde takıma çekmeye çalıştığı iddia edildi.

Sezon içindeki pozitif işlere bakarsak araç daha dayanıklı hale gelmişti. Alesi Belçika yarışı sonrası takımdan ayrılana kadar düzenli şekilde ilk 10’da bitirip takıma da bir kaç puan kazandırmayı başardı. Fakat takım arkadaşları onun kadar katkı yapamadı. Gastón Mazzacane dört yarışın üçünü bitiremeyince takımdan gönderildi. Luciano Burti biraz daha iyi performans gösterse de Belçika’da yaptığı ağır kaza sonrası sezonu kapatmak zorunda kaldı. Prost takımı sezonu Jean Alesi yerine Heinz-Harald Frentzen ve Burti yerine gelen Tomáš Enge ile bitirdi. Fakat her iki pilot da puan alamadı. Alesi’nin ayrılmadan önce getirdiği 4 puan ile takım sezonu kapattı.

Profesörün Pişmanlığı



Daha önce “Profesör ve Sınavları” isimli yazımda Prost’un ne kadar pişman olduğunu yazmıştım.

Sezonun bitmesiyle takımın ayakta kalamayacağı söylentileri de iyice arttı. Takımın sponsorları bir bir çekilirken borçların da takımın ve Prost’un kaldıramayacağı hale geldiği söyleniyordu. İddialar 2002 yılının başlarında doğrulandı. Prost iflas açıklayarak 2002 sezonundan çekildi. Yaklaşık borcun 30 milyon dolar olduğu açıklandı. Böylece Prost yarış takımının sonu gelmiş oldu.

Alıntı:Sözleşmeyi imzalamadan iki gün önce artık yapmak istemiyordum. Peugeot ile bir planımız ve çok sayıda geliştirme ile ücretsiz motorları da içeren 5 yıllık bir sözleşmemiz vardı. Sonra imzalamadan iki gün önce geri aradılar ve sadece üç yıllık oldu ve motorun parasını ödemek zorunda kaldım… En sonunda, bittiği için mutlu oldum.

-Alain Prost

Alain için Prost GP tamamen başarısız olan ve uzun başarılı kariyerine kötü bir iz bırakan bir projeden öteye gitmedi. Fakat kader ona bir kez daha takım patronluğu fırsatı verdi ve bu kez başarılı oldu. Formula E serisinin ilk sezonunda, Renault e.dams takımın yarı sahibi olarak giriş yaptı. Prost, bir koltuğunda oğlu Nicolas Prost’un oturduğu takım ile ilk üç sezonunda da takımlar şampiyonu olmayı başardı. Nicolas’ın takım arkadaşı Sebastian Buemi ise ikinci sezonda şampiyon olarak takıma şimdiye kadar elde ettiği tek pilotlar şampiyonluğunu getirdi. Başarılı geçen yılların ardından takımın Nissan’a devredilmesiyle Prost hisslerini sattı ve takım sahipliğini ikinci kez sonlandırdı. Patronluk kariyerini de; bir pilotlar, üç takımlar şampiyonluğu sonlandırmış oldu.

Yazar: Ata Rıza Çiçek