Ayrton Senna'nın ölümünün 27. yıl dönümünde, onu en iyi tanıyanlardan birisi ile onun nasıl bu kadar iyi olduğunu değerlendirdik.

Formula 1'in ne zaman daha profesyonel hale geldiği konusu düşünüldüğünde, yarış hafta sonuna olan farklı yaklaşımı, zihinsel ve fiziksel hazırlıklarıyla Senna öne çıkar.

Senna'nın McLaren'daki sıkı rakibi Alain Prost, onun spora olan yaklaşımında değişikliğin ana sebeplerinden birisiydi. Senna, kendisi seviyesinde bir pilota karşı mücadele ettiğini anladığında, ona karşı fark yaratmak için daha profesyonel çalışması gerektiğini gördü.

Senna için fark yaratacak şeylerden birisi, McLaren'ın yeni fizyoterapisti Josep Leberer ile daha sıkı bir ilişki kurmaktı.

Leberer, 1988 F1 sezonun başında Willi Dungl'ın yerine spora girdi. O dönemde 29 yaşında olan Leberer, doğrudan McLaren'ın patronu Ron Dennis ile anlaşma yaptı. O sene Senna ve Prost, bir yarış dışında tüm yarışları kazandılar.



Leberer gibi genç birisi için, mükemmelliyetçi Dennis'in takımı göz korkutucu yerlerden birisiydi.

2018'de Motorsport.com'a konuşan Leberer, "Deneyimli sayılırdım ancak yine de bu büyük bir adımdı çünkü benden ne beklediklerini bilmiyordum."

"Sezgilerimle öğrendiklerimi yapmaya, elimden gelenin en iyisini yapmaya çalıştım. Doktor Dungl, 'Buna hazır olamazsın, sadece çalışmalısın. Terapide iyisin ve iyi iletişim kuruyorsun' demişti." dedi.

Leberer ardından sporun en zorlu ve en rekabetçi iki isminin güvenini kazanmak zorundaydı. 1988 sezonunun ilk yarışı olan Brezilya'da yaşananlar, ona fark yaratma ve kendi yolunu çizme konusunda fırsat verdi.

Leberer, "Cuma günü Prost kaza yapmıştı ve başı ağrıyordu. Kazadan sonra üzerimde çok büyük baskı oluştu çünkü tek başımaydım."

"İlk ve son yarışım olması konusunda biraz korkuyordum ancak elimden gelenin en iyisini yaptım ve işe yaradı. Kısa sürede oldukça iyi hissetti. Bu benim için harika haberdi."

"O dönemdeki araçları sürmek fiziksel açıdan zorlayıcıydı. Bu yüzden pilotların bana ihtiyacı vardı. Akşamları benden terapi ya da masaj istiyorlardı. Ron Dennis bana istediğimi yapma konusunda izin verdi. Ben de ne istediğimi biliyordum."

"Hem Ayrton, hem de Prost güçlü karakterlerdi. Her ikisine zaman ayırmaya çalıştım. Prost biraz daha yaşlıydı ancak Senna benim yaşımdaydı. Onun çok disiplinli olduğunu ve etrafındaki insanlardan beklentilerini görebiliyordum." dedi.



Prost ile iyi bir başlangıç yapmasına rağmen, Leberer daha çok Senna ile yakın ilişkiye sahip oldu. Daha sonra bunun kazara olmadığı ortaya çıktı.

Leberer, "Rio yarışının ardından pazar akşamı bir anda beni aradı. O hafta çalışmaktan ölmüştüm ve artık uyumak istiyordum. Bir başka terapi ya da masaj isteyeceğini düşündüm ancak beni yemeğe davet etti. Bunun gerçekten hoş olabileceğini düşündüm. Herkes onunla yemek yemek istiyordu: Belediye başkanı, başkan... O ise beni yemeğe davet etmişti!"

"Yıllar sonra bir arkadaşım, Prost'a yaptıklarımı gördüğü için 'Bu adam aptal değil, onu kendi tarafıma çekmek iyi olur...' diye düşündüğünü söyledi."

"Muhtemelen ilk başta onun çok iyi bir insan olduğu için beni çağırdığını düşündüğüm için biraz safça düşünmüş olabilirim. Ayrton çok hassas birisiydi ancak kimyası doğruydu. İnsanlar için iyi hislere sahipti."

"Çok başarılı bir haftaydı. Dennis dahi pazar günü gelip bana teşekkür etti. Tasarımcı Gordon Murray'le de arkadaş olduk. Bundan daha iyi bir başlangıç hayal edemezdim." dedi.



"O senin salatan değil!"

1988 yılında Formula 1'de zihinsel ve fiziksel hazırlık konusu henüz emekleme aşamasındaydı. Leberer ve Senna, bu konuda çıtanın yükselmesinde öncü oldular.

Leberer, "Ayrton gibi başka bir pilot daha olduğunu düşünmüyorum. Her bir detayın onun için önemli olması inanılmazdı. Onunla çalışmak keyif vericiydi çünkü o, yaptığınız her şeyi takdir ediyordu."

"Tıbbi açıdan, her şeyi sünger gibi çekiyordu. Yemek ve farklı bileşenler onun için çok önemliydi."

"Yiyecek, yemek, her şeyi ben hazırlıyordum. Bazı ülkelerde çok zor oluyordu. Bugünkü gibi yiyecek içecek servisleri yoktu. Bir yerlerde yemek pişirmek, her şeyden iki tabak hazırlamak zorundaydım. En taze malzemeleri kullanmam çok önemliydi."

"Bir keresinde salata hazırlamam gerekiyordu ve acil bir durum vardı. Başka birisinden onun salatasını hazırlamasını istedim. Ancak o tabağı görür görmez, 'Bu senin salatan değil. Bunda bir şeyler eksik..." şeklinde cevap verdi.



Leberer, Senna'nın Imola'daki ölümcü kazasından sonra sporda kalmaya devam etti ve 1997'de Sauber'e katıldı. Orada Kimi Raikkonen, Felipe Massa, Sebastian Vettel ve Charles Leclerc gibi geleceğin yıldızlarının gelişimine yardımcı oldu.

Senna birçok genç pilotun idolüdür. Leberer, sık sık Senna ile olan anılarını genç pilotlara anlattığını söyledi.

Leberer, "Bazı genç pilotlar gelip, 'Sen Senna ila çalıştın. O ne yapardı?' diye soruyorlar. Her zaman onların antrenman programında yardımcı olacak küçük şeyler vardır." dedi.

Günümüzde tüm Formula 1 pilotları çok atletik vücutlara sahipler. Fiziksel hazırlıkları o kadar yüksek seviyede ki, pilotlar bununla fark yaratamıyorlar.

Ancak zihinsel hazırlık hâlâ fark yaratan konulardan birisi. Leberer, hâlâ Senna ile çalışırken edindiği derslerden faydalandığını düşünüyor.

Leberer, "Ayrton için, yatağa girmeden önceki dakikalar, biraz terapi yapmak için harika zamandı. Cumartesi günleri gerilim yüksek oluyordu. Kafasından her ne geçiyorsa, onun vücudundaki titreşimlerden gerilimi hissedebiliyordum. Bu yüzden onun ilgisini çekmeye, terapide motive etmeye çalışıyordum. Onu rahatlatmak ve sıfırlamak önemliydi."

"Nabzınız her zaman dakikada 180 kez atamaz. Kalp ve vücut için sakin olmak önemlidir. Bu yüzden sadece uyurken büyürsünüz."

"Hâlâ Prost'u, Mansell'i ya da Piquet'i düşünüyorsa, bu süreç olumsuz etkilenir. Bunu yapmayı öğrendi ve bu, öğrenebileceği en önemli şeylerden birisiydi."

"Benim gibi birisi için heyecan verici ve memnun edici bir şeydi. Siz ancak yanınızdaki kadar iyi olabilirsiniz. Bu çalışmaları yapmama izin vermeseydi, benden yardım istemeseydi ya da kabul etmeseydi, ben bir hiç olurdum. Senna'nın bir keresinde 'Ne zaman takım değiştirirsem, benimle gelmeni istiyorum' dediğini hatırlıyorum. Bu güzel bir şey, öyle değil mi? Bu, aptal olmadığım manasına geliyordu."

"McLaren'a gelip sporun iki büyük ismiyle çalışmak, inanılmazdı ve harikaydı. Herkes bunu Senna ve Prost'la yapabilirdi." dedi.





tr.motorsport.com

Ayrton Senna'nın ölümünün 26. yıl dönümünde, onu en iyi tanıyanlardan birisi ile onun nasıl bu kadar iyi olduğunu değerlendirdik.

Formula 1'in ne zaman daha profesyonel hale geldiği konusu düşünüldüğünde, yarış hafta sonuna olan farklı yaklaşımı, zihinsel ve fiziksel hazırlıklarıyla Senna öne çıkar.

Senna'nın McLaren'daki sıkı rakibi Alain Prost, onun spora olan yaklaşımında değişikliğin ana sebeplerinden birisiydi. Senna, kendisi seviyesinde bir pilota karşı mücadele ettiğini anladığında, ona karşı fark yaratmak için daha profesyonel çalışması gerektiğini gördü.

Senna için fark yaratacak şeylerden birisi, McLaren'ın yeni fizyoterapisti Josep Leberer ile daha sıkı bir ilişki kurmaktı.

Leberer, 1988 F1 sezonun başında Willi Dungl'ın yerine spora girdi. O dönemde 29 yaşında olan Leberer, doğrudan McLaren'ın patronu Ron Dennis ile anlaşma yaptı. O sene Senna ve Prost, bir yarış dışında tüm yarışları kazandılar.



Leberer gibi genç birisi için, mükemmelliyetçi Dennis'in takımı göz korkutucu yerlerden birisiydi.

2018'de Motorsport.com'a konuşan Leberer, "Deneyimli sayılırdım ancak yine de bu büyük bir adımdı çünkü benden ne beklediklerini bilmiyordum."

"Sezgilerimle öğrendiklerimi yapmaya, elimden gelenin en iyisini yapmaya çalıştım. Doktor Dungl, 'Buna hazır olamazsın, sadece çalışmalısın. Terapide iyisin ve iyi iletişim kuruyorsun' demişti." dedi.

Leberer ardından sporun en zorlu ve en rekabetçi iki isminin güvenini kazanmak zorundaydı. 1988 sezonunun ilk yarışı olan Brezilya'da yaşananlar, ona fark yaratma ve kendi yolunu çizme konusunda fırsat verdi.

Leberer, "Cuma günü Prost kaza yapmıştı ve başı ağrıyordu. Kazadan sonra üzerimde çok büyük baskı oluştu çünkü tek başımaydım."

"İlk ve son yarışım olması konusunda biraz korkuyordum ancak elimden gelenin en iyisini yaptım ve işe yaradı. Kısa sürede oldukça iyi hissetti. Bu benim için harika haberdi."

"O dönemdeki araçları sürmek fiziksel açıdan zorlayıcıydı. Bu yüzden pilotların bana ihtiyacı vardı. Akşamları benden terapi ya da masaj istiyorlardı. Ron Dennis bana istediğimi yapma konusunda izin verdi. Ben de ne istediğimi biliyordum."

"Hem Ayrton, hem de Prost güçlü karakterlerdi. Her ikisine zaman ayırmaya çalıştım. Prost biraz daha yaşlıydı ancak Senna benim yaşımdaydı. Onun çok disiplinli olduğunu ve etrafındaki insanlardan beklentilerini görebiliyordum." dedi.



Prost ile iyi bir başlangıç yapmasına rağmen, Leberer daha çok Senna ile yakın ilişkiye sahip oldu. Daha sonra bunun kazara olmadığı ortaya çıktı.

Leberer, "Rio yarışının ardından pazar akşamı bir anda beni aradı. O hafta çalışmaktan ölmüştüm ve artık uyumak istiyordum. Bir başka terapi ya da masaj isteyeceğini düşündüm ancak beni yemeğe davet etti. Bunun gerçekten hoş olabileceğini düşündüm. Herkes onunla yemek yemek istiyordu: Belediye başkanı, başkan... O ise beni yemeğe davet etmişti!"

"Yıllar sonra bir arkadaşım, Prost'a yaptıklarımı gördüğü için 'Bu adam aptal değil, onu kendi tarafıma çekmek iyi olur...' diye düşündüğünü söyledi."

"Muhtemelen ilk başta onun çok iyi bir insan olduğu için beni çağırdığını düşündüğüm için biraz safça düşünmüş olabilirim. Ayrton çok hassas birisiydi ancak kimyası doğruydu. İnsanlar için iyi hislere sahipti."

"Çok başarılı bir haftaydı. Dennis dahi pazar günü gelip bana teşekkür etti. Tasarımcı Gordon Murray'le de arkadaş olduk. Bundan daha iyi bir başlangıç hayal edemezdim." dedi.



"O senin salatan değil!"

1988 yılında Formula 1'de zihinsel ve fiziksel hazırlık konusu henüz emekleme aşamasındaydı. Leberer ve Senna, bu konuda çıtanın yükselmesinde öncü oldular.

Leberer, "Ayrton gibi başka bir pilot daha olduğunu düşünmüyorum. Her bir detayın onun için önemli olması inanılmazdı. Onunla çalışmak keyif vericiydi çünkü o, yaptığınız her şeyi takdir ediyordu."

"Tıbbi açıdan, her şeyi sünger gibi çekiyordu. Yemek ve farklı bileşenler onun için çok önemliydi."

"Yiyecek, yemek, her şeyi ben hazırlıyordum. Bazı ülkelerde çok zor oluyordu. Bugünkü gibi yiyecek içecek servisleri yoktu. Bir yerlerde yemek pişirmek, her şeyden iki tabak hazırlamak zorundaydım. En taze malzemeleri kullanmam çok önemliydi."

"Bir keresinde salata hazırlamam gerekiyordu ve acil bir durum vardı. Başka birisinden onun salatasını hazırlamasını istedim. Ancak o tabağı görür görmez, 'Bu senin salatan değil. Bunda bir şeyler eksik..." şeklinde cevap verdi.



Leberer, Senna'nın Imola'daki ölümcü kazasından sonra sporda kalmaya devam etti ve 1997'de Sauber'e katıldı. Orada Kimi Raikkonen, Felipe Massa, Sebastian Vettel ve Charles Leclerc gibi geleceğin yıldızlarının gelişimine yardımcı oldu.

Senna birçok genç pilotun idolüdür. Leberer, sık sık Senna ile olan anılarını genç pilotlara anlattığını söyledi.

Leberer, "Bazı genç pilotlar gelip, 'Sen Senna ila çalıştın. O ne yapardı?' diye soruyorlar. Her zaman onların antrenman programında yardımcı olacak küçük şeyler vardır." dedi.

Günümüzde tüm Formula 1 pilotları çok atletik vücutlara sahipler. Fiziksel hazırlıkları o kadar yüksek seviyede ki, pilotlar bununla fark yaratamıyorlar.

Ancak zihinsel hazırlık hâlâ fark yaratan konulardan birisi. Leberer, hâlâ Senna ile çalışırken edindiği derslerden faydalandığını düşünüyor.

Leberer, "Ayrton için, yatağa girmeden önceki dakikalar, biraz terapi yapmak için harika zamandı. Cumartesi günleri gerilim yüksek oluyordu. Kafasından her ne geçiyorsa, onun vücudundaki titreşimlerden gerilimi hissedebiliyordum. Bu yüzden onun ilgisini çekmeye, terapide motive etmeye çalışıyordum. Onu rahatlatmak ve sıfırlamak önemliydi."

"Nabzınız her zaman dakikada 180 kez atamaz. Kalp ve vücut için sakin olmak önemlidir. Bu yüzden sadece uyurken büyürsünüz."

"Hâlâ Prost'u, Mansell'i ya da Piquet'i düşünüyorsa, bu süreç olumsuz etkilenir. Bunu yapmayı öğrendi ve bu, öğrenebileceği en önemli şeylerden birisiydi."

"Benim gibi birisi için heyecan verici ve memnun edici bir şeydi. Siz ancak yanınızdaki kadar iyi olabilirsiniz. Bu çalışmaları yapmama izin vermeseydi, benden yardım istemeseydi ya da kabul etmeseydi, ben bir hiç olurdum. Senna'nın bir keresinde 'Ne zaman takım değiştirirsem, benimle gelmeni istiyorum' dediğini hatırlıyorum. Bu güzel bir şey, öyle değil mi? Bu, aptal olmadığım manasına geliyordu."

"McLaren'a gelip sporun iki büyük ismiyle çalışmak, inanılmazdı ve harikaydı. Herkes bunu Senna ve Prost'la yapabilirdi." dedi.





tr.motorsport.com