ABD'nin önde gelen yarış serisi NASCAR artık ülkemizde de yayınlanıyor... peki tam olarak neyin nesi bu seri?

NASCAR nedir?

NASCAR tarihine sonraki yazılarda daha detaylı bir şekilde değineceğiz, fakat yazımıza başlarken kısaca üstünden geçmekte fayda var.

1947 yılında Bill France, Amerika’daki stok araba yarışı tutkusunu gördü ve yerel yarışları tek bir çatı altında toplamayı düşündü. O yıl France, mali destek için başvurduğu yerlerden kabul görmese de bu işi öz kaynaklarıyla sürdürmeye karar verdi. 1947 yılı içinde 40 yarışlık bir organizasyon düzenledi ve organizasyonun sonunda yarışmacılara toplam 4000 dolar gibi bir para ödülü sundu.

14 Aralık 1947 tarihinde ise France; pist sahipleri, yarış organizatörleri, takım sahipleri ve sürücülerden oluşan 35 kişiyi Florida’daki Streamline Otel’e topladı. Bu toplantı, France’in yarış serisi vizyonunun ana hatlarının çizildiği 4 toplantının birincisiydi. Bu toplantılardan birinde ise mekaniker Red Vogt, National Association for Stock Car Auto Racing yani NASCAR ismini önerdi ve kabul gördü.

Organizasyonun birincil vizyonu “Sürücülere kazanmak için eşit şart tanımak” idi.

Organizasyon 21 Şubat 1948’de resmileşti ve 15 Şubat’ta halihazırda başlayan 1948 sezonu ile birlikte NASCAR kurulmuş oldu. Fakat bu sezonda stok arabalarla değil modifiye edilmiş araçlarla yarışıldı çünkü 2. Dünya Savaşı sonrasında talepleri karşılayacak hızda sedan araç üretilememişti. 1949 yılında stok arabalara dönüş yapıldı ve 8 yarışlık bir sezon düzenlendi. Bu yarışların 6sına katılan ve 2sini kazanan Red Byron, NASCAR’ın ilk şampiyonu oldu.



NASCAR bünyesinde hangi seriler yer alıyor?

NASCAR, ilk kurulduğu zamanlarda yalnızca bir seriye sahipti ve bu durum 1984’te bugünkü Xfinity Series kurulana kadar sürdü. Şu anda ise NASCAR’a ait 4 ulusal, 2 bölgesel, 2 Meksika serisi, 1 Kanada ve 1 Avrupa serisinin yanı sıra 2 online seri bulunmakta. Ancak biz bugünkü yazımızda sizlere NASCAR’ın ülkemizde yayınlanan tek serisi olan Cup Series’ı hemen hemen tüm detaylarıyla anlatacağız ve onun alt dalları olan diğer 2 ana seri olan Xfinity ve Truck Series’a da ufak bir girizgâh yapacağız. NASCAR’ın dediğimiz gibi 3 ana serisi bulunmakta, dilediğiniz taktirde ve şartlar da uygunsa bu üç seride de tam sezonlu olarak yarışabilirsiniz fakat yalnızca birinde puan alıp klasmana dahil olabilirsiniz. Bu durum, rekorlara da yansımakta. Örneğin 7 kez şampiyon Richard Petty’nin en üst klasmanda 200 galibiyeti bulunurken en çok NASCAR yarışı kazanan isim o değil. Kyle Busch en üst seviyede 63, Xfinity’de 102 ve Truck Series’da 64 galibiyet aldı ve bu onu en çok kazanan isim yapıyor.

CUP SERIES

Bu seri 1949’da ilk şampiyonunu veren serinin devamı niteliğini taşıyor. Evin büyük abisi diyebileceğimiz Cup Series, NASCAR’ın en üst seviyesi. Bu durum onu en çok izlenen ve içinde en çok para dönen seri haline getiriyor.

XFINITY SERIES

Cup Series’dan sonra en büyük seri olan Xfinity Series’ın amaçlarından biri Cup Series’dan önce kendini gösterme fırsatını pilotlara sunmak olsa da bu seride yarışmayı kendi tercih eden birçok sürücü de bulunuyor. Örneğin A.J. Allmendinger, 2023 senesinde Cup Series’da yarıştıktan sonra 2024 içinde kontrat alabilecek durumdayken Xfinity’de yarışmayı daha çok sevdiği için Xfinity’de yarışmaya dönmeyi tercih etmişti.

TRUCK SERIES

Truck Series’ı NASCAR’a giriş yapmak için ilk adım olarak görebilecek olsak da aynı Xfinity’de olduğu gibi sürücüler isterse NASCAR’daki tüm adımlarını da burada geçirebilirler. Örneğin Matt Crafton, 2001’den beri yarıştığı bu seride 3 kez şampiyonluk yaşamasına rağmen üst seviyelerde yarışmayı tercih etmedi ve bu sezon onun bu seride 24. tam sezonu olacak. NASCAR Cup Series pilotları için araçların benzerliğinden dolayı Xfinity’de yarışmak gayet olağan bir durumken Truck Series’da yarışmayı kamyonetlerin dinamiğinin çok daha farklı olmasından ötürü daha az tercih ediyorlar.



Üreticiler ve takımlar

NASCAR, bir stok araba yarış serisi olduğu için Formula 1’den alışık olduğunuzun dışında tüm takımlar 3 farklı üreticinin ürettiği aynı araçlarla yarışıyor. Bu araçlar arasındaki farkı ise takımların yaptığı ayarlar belirliyor. Ayrıca NASCAR’da araç numaraları pilota değil takıma ait. Örneğin geçtiğimiz sezon Kyle Busch, Joe Gibbs Racing’den Richard Childress Racing’e transfer olurken aynı zamanda 18 numaralı araçtan 8 numaralı araca transfer olmuş oldu. Yine alışık olduğunuzun dışında her araç kendi ekibine sahip. Örneğin Joey Logano pite gelirken Team Penske’nin pitine değil Team Penske’nin 22 numaralı araca atadığı mekanikerlerin bulunduğu 22 numaralı araç pitine geliyor. Zaten sürücüleri ve takımları anlatacağımız başka bir yazı yazacağız. O yüzden bugün size yalnızca üreticileri anlatalım.

NASCAR’da 2012 yılında Dodge’un ayrılmasından beri Chevrolet, Toyota ve Ford olmak üzere 3 üretici bulunuyor. 2022 yılında yeni kurallarla birlikte 7.nesil araçlara geçildi. Araçlar dış görünüşleriyle birbirlerinden oldukça farklı gözükseler de araçlarda ve motorlarda kullanılan tüm parçalar katı kurallarla standart bir şekilde üretildiği için tüm araçların performansları hemen hemen aynı -ki bu da dominasyonun önüne geçiyor. Neredeyse her yarışta ilk 10 içinde 3 üreticinin de aracı bulunuyor fakat aracını iyi anlayan ve doğru ayarı yapan ekipler birer adım öne çıkıyor.

Bu araçların önceki nesilden en önemli farkıysa her pist için uygun olması. Önceki nesillerde her pist türü için (superspeedwayler, orta ve kısa pistler ile road course’lar) ayrı ayrı araç getirilmesi gerekiyordu. Bu da küçük bir takımsanız sizi epey bir zorluyordu. Yeni nesile geçilmesiyle bu durum ortadan kalktı ve artık her piste aynı aracı getiriyorsunuz.

Ayrıca bu nesille birlikte 5 vites ileri sıralı şanzımana da geçiş yapıldı. Öncesinde yine 5 vites ileri olsa da sıralı şanzıman kullanılmıyordu. Araçlarda 5.86L hacimli V8 atmosferik motorlar kullanılıyor. Beygir gücü ise güvenlik önlemleri sebebiyle 670 ile sınırlandırılsa da superspeedway tarzındaki pistlerde 510 beygire düşürülüyor.

Chevrolet, Camaro ZL1 model aracıyla yarışıyor. Chevy, araç şasisini henüz değiştirmeyen tek ekip olsa da onlar da 2025 yılında şaside yeniliğe gidecekler. 2 sezonda 72 ana yarışın 37’sinde galibiyete kavuşsalar da şampiyon çıkaramadılar.

Ford, 2024 yılında şasisini yeniledikleri Mustang ‘Dark Horse’ model araçlarıyla yarışıyor. 2 sezonda 17 galibiyetle en az kazanan üretici olsalar da 2 sezonda da şampiyon araç onlara aitti.

Toyota, yine 2024 yılında şasisini yeniledikleri Camry model araçlarıyla yarışıyor. 2 sezonda 18 galibiyet aldılar.



Sezon formatı

Geldik yazımızın en çetrefilli yerine. NASCAR’ın gerçekten çok karışık bir sezon formatı var ve bu format o kadar sürprize açık ki 0 galibiyetle bile şampiyon olma şansınız var.

Sezon 26 normal sezon yarışı, 10 playoff yarışı ve All Star, Clash ve Daytona Duels olmak üzere 3 gösteri yarışından oluşuyor. Daytona Duels yarışının Daytona 500 sıralama turları işlevi görmesi dışında gösteri yarışlarının sezon yarışlarına bir etkisi yok. Normal sezon yarışlarının amacı ise playofflara kalabilmek.

Playofflar’da 16 pilot şampiyonluk için mücadele ediyor. Bu 16 kişinin arasına girebilmeniz için yarış kazanmanız yeterli oluyor. Eğer 16’dan az yarış galibi varsa puan sıralamasına bakılıyor, en yukarda olan isimler 16 kişilik kontenjanı doldurarak playoff biletini almaya hak kazanıyor. Eğer 16’dan fazla yarış galibi varsa en az yarış galibiyeti olan isimler veya bu isimlerden puan tablosunda aşağıda olanlar playofflara katılamıyor.

Bu arada playofftaki yarışlar dahil her yarışa tüm pilotlar katılıyor. Yani animasyon filmi Arabalar’da olduğu gibi 3 araçlı yarış diye bir şey yok 🙂

Playofflardaki ilk 3 yarış Round of 16 olarak adlandırılıyor. Bu turda yine galibiyet alan kişi üst tura çıkmayı garantilerken en az puanı toplayan/galibiyet elde etmeyen 4 kişi eleniyor. Sonrasında Round of 12 ve Round of 8’de de aynı şey uygulanıyor ve final yarışında şampiyonluk için mücadele edecek 4 isim belirleniyor. Bu yarışta puanların herhangi bir önemi yok, bu 4 pilot arasından en yukarda bitiren isim şampiyon oluyor.

Puan sistemi

Bir NASCAR yarışında alabileceğiniz puan tamı tamına 60. Peki nasıl, anlatıyoruz.

Yarışlara 36 ila 40 pilot katılabiliyor. Yarışlar üst üste koşulan 3 etaptan oluşuyor -istisnası dört etaptan oluşan Charlotte. Bu etaplarda 1.bitiren kişi 10 puan almak üzere puanlar birer birer azalacak şekilde 10. olan pilot 1 puan alıyor. İlk 2 etapta bu sistem uygulanırken son etabın galibi ise yarışı kazanmış oluyor. Yarışı 1. bitiren pilot 40, 2. bitiren 35 puan alıyor, yine birer birer azalıyor ve 36.-40. Pilotlar ise 1 puan alıyorlar, yani bir yarışta tüm pilotlar puan alabiliyor.

Bunun yanı sıra play-off puanları denilen bir şey daha var. Play-off aşamasında yarışırken her round’da puanlarınız sıfırlanır ve üstüne önceki yarışlardan kazandığınız playoff puanları eklenir. Etap galibiyeti 1, yarış galibiyeti 5 puan değerinde. Ayrıca normal sezonun sonunda ilk 10’daysanız ekstra puan alıyorsunuz.



padoktansesler.com