2024 F1 sezonundan elde edilen son veriler, Formula 1’in hâlâ çok fazla lastiğin israf edilmesi sorunuyla karşı karşıya olduğunu ortaya koyuyor.
Formula 1, sürdürülebilirlik konusunda önemli adımlar atmaya devam etse de en bariz israf alanlarından biri olan kullanılmayan lastiklerin ele alınması gerektiği açıkça görülüyor.
Bu durum, Pirelli'nin 2024 sezonuyla ilgili ilginç istatistikler içeren bir bilgi dokümanında ortaya çıktı. Dokümanda, teslim edilen setlerin sayısı ve özellikle kaç tanesinin hiç kullanılmadığı ile ilgili bazı ilginç rakamlar da vardı.
Pirelli, 2024 yılında takımlara toplam 8016 yeni set tedarik ettiğini ve bunların 6100 set kuru zemin ve 1916 set ıslak zemin lastiği (1428 geçiş lastiği ve 488 yağmur lastiği) olarak ayrıldığını söylüyor. Bu toplamın 2718 seti hiç kullanılmadı. Bu da sunulan tüm lastiklerin yaklaşık %34'üne denk geliyor.
Bu kullanılmayan setlerin bir kısmı ihtiyaç duyulmayan yağmur lastiklerinden oluşsa da önemli sayıda kuru zemin lastiği de hiç kullanılmadı.
Pirelli, 935 set kuru zemin lastiğinin -yarışlara götürülen toplam lastiğin %15'inden biraz fazlası- jantlara takıldığını ve garajdan hiç çıkmadığını söylüyor.
Ayrıca, 948 set kuru zemin lastiği (%15,5) sadece 1-3 tur tamamlayarak ya sadece sıralama turlarında ya da antrenmanlardaki sıralama turları simülasyonlarında kullanıldı.
Bu durum, hem üretim hem de geri dönüşüm açısından israf edilen kaynaklar nedeniyle endişe verici. Ayrıca, bu lastiklerin tüm dünyayı dolaşması için gereken taşımacılık da dikkate alınması gereken başka bir sorun.
Pirelli, dokümanında şu ifadeye yer verdi: “Hafta sonu boyunca lastiklerin daha verimli kullanımı sorunu hâlâ masada.”
Çözüm bulma gerekliliği
Pirelli, son yıllarda bu israf sorununa yoğun bir şekilde eğiliyor ve 2024 için bazı iyileştirmeler yapıldı. Bunlar arasında, yağmur ve geçiş lastiklerinin sıyrılarak bir sonraki yarış için yeniden kullanılabilmesine olanak sağlayan bir politika da var. Bu sayede 2023’e kıyasla yaklaşık 3500 daha az lastik üretildi.
Tamamen israfı önlemek mümkün olmasa da, daha fazla önlem alınabileceği açık.
Yağmur lastiği konusunda, F1'in sadece tek bir ıslak zemin lastiği tipine geçmesi düşünülebilir.
Yağmur lastiği, gerçekten kötü koşullarda kızaklama sorunlarını çözmek için tasarlansa da difüzörlerin suyu fazla püskürtmesi nedeniyle bu tür kötü hava koşullarında araçlar genellikle piste çıkmıyor.
Islak zeminden, araçların artık yarışamayacağı noktaya kadar uzanan çeşitli koşullarla başa çıkmak için tek bir ıslak zemin lastiğine sahip olmak, lastik üretimini azaltmak için etkili bir yöntem olabilir.
Kuru zemin lastikleri konusunda, sıralama turları nedeniyle sadece üç tur kadar kullanılan bazı setlerin olması kaçınılmaz gibi görünüyor.
Ancak, tamamen kullanılmayan lastik sayısını azaltmak, belki de takımları belirli seanslarda belirli hamurları kullanmaya zorlayan farklı sportif düzenlemelerle sağlanabilir.
tr.motorsport.com