2023 Formula 1 Dünya Şampiyonası’nda sıra, gece yarışı kavramını sporla tanıştıran organizasyona, yani Singapur Grand Prix’sine geldi.
Uzakdoğu’da Japonya’nın misafirliğine alışık olan Formula 1 izleyicisi,1999 sezonundan itibaren Kuala Lumpur’un ev sahipliğini yaptığı Malezya GP’si ile Asya kıtasında yeni bir yarış izleme şansı bulmuştu. Sponsorların da etkisiyle gerçekleşen Malezya yarışının ardından bir diğer ilgi ise hemen güneyde yer alan ve sadece 700 kilometrekarelik minik bir ada devleti olan Singapur’dan geldi.
Marina Bay pisti, isminden de anlaşılacağı üzere marina koyunun çevresine inşa edildi ve 2008 yılında ilk yarışına ev sahipliği yaptı. Singapur, Monaco GP’sinin ardından takvime giren yeni bir cadde pistiydi ve aynı zamanda Formula 1 Dünya Şampiyonası’nın ilk gece yarışı olma ünvanını kazandı.
Singapur Grand Prix'sinin detaylarına geçmeden önce seni Red Bull Tryouts meydan okumasına davet edelim. Formula 1 pilotu yeteneklerini test edebileceğin bu oyunda en iyi performansını göster, sıralamada zirveye yerleş ve ödülün sahibi ol!
İlk aşamada imzalanan beş yıllık anlaşma sayesinde belki de yeni nesil F1’in en kıymetli adımlarından biri, Singapur’un şampiyonaya katılmasıyla atılmış oldu. Klasik pistlere alışık olan, sadece Monaco’yu cadde pisti olarak kabul eden, gece yarışı mantığına aydınlatma sorunları yüzünden kalkışamayan F1 yönetimi ve sporun diğer bileşenleri, daracık alana sığdırdığı beş milyonu geçen nüfusuyla çok ilginç bir başarı hikayesine imza atan Singapur’un gösterdiği ilgi ve ortaya koyduğu doğru plan ile geleceğe doğru büyük adımlar atmaya cesaret edebilmişti. Geçmişe dönüp baktığımızda, nispeten cesur olarak değerlendirebileceğimiz bu adımların ne kadar isabetli olduğunu söylemeden geçmemek gerek.
2020 ve 2021 yıllarındaki pandemi arası sebebiyle yapılamayan yarış bu yıl 14. kez gerçekleştirilecek. Red Bull’un ve Mercedes’in bu pistte dörder, Ferrari’nin ise üç galibiyeti var. Singapur’un kralı ise üçü Red Bull, ikisi Ferrari ile kazanılmış toplam beş galibiyetle Sebastian Vettel. Onu dört galibiyetle Lewis Hamilton takip ediyor.
Marina bölgesindeki binaların etrafındaki uygun yolların dönüştürülmesiyle inşa edilen pist, bu yıla kadar değişmeden gelmişti. Her yıl güvenlik ve pist limitleri konularında asfaltın çevresine yapılan eklemeler dışında uzunluğu ve şekli etkileyen güncellemeler görmemiştik. Bu yıl ise alanda yapılan çevre düzenlemesi sebebiyle geçici olduğu belirtilen bir zorunlu değişiklik ile pistin üçüncü sektörü tamamen değişmiş durumda. 16. viraj ile başlayan ve düşük hızda dönülen sağ, sol, sol, sağ dörtlü viraj kombinasyonu bu sezon yok. Yetkililer bunun sadece bu yıla özel bir düzenleme olduğunu belirtse de yarışın gidişatına göre karar yeniden gözden geçirilebilir.
Saat yönünün tersine dönülen Marina Koyu Cadde Pisti, eski haliyle 5.063 metre iken yeni hali sonrası 4.928 metreye indi. Önceki haliyle toplamda 23 virajdan oluşan pist, bu yıl 19 viraja sahip. Kısalan pist uzunluğu sonrası yarışın toplam mesafesine bir tur eklendi ve bu da bize 62 turluk bir mücadele izletecek.
Yapılan zorunlu modifikasyonla beraber üçüncü sektörde ortaya çıkan 400 metrelik düzlükte bir DRS bölümü yok. Ancak bu hafta sonu pistin diğer bölümlerinde üç DRS noktası göreceğiz. İlk tespit noktası dördüncü virajda, ilk DRS kullanımı ise pistin en uzun ve tam gaz gidilen bölümü olan beşinci - yedinci virajlar arasındaki kısım. İkinci DRS tespit noktası 12. ve 13. virajlar arasında, pistin en düşük hızla dönülen virajı olan 13. viraj sonrasındaki kısa bölüm ikinci DRS’nin kullanıldığı yer. Üçüncü DRS tespit noktası 17. virajın hemen sonrasında, pit girişinin hemen öncesinde ve elbette bu DRS şansının kullanıldığı alan ise start - finish düzlüğü.
Singapur, 90 ve hatta daha fazla açılı, keskin virajlardan oluşan bir cadde pisti. Sürüş stili anlamında otomobilin önden değil, arkadan kaymaya daha meyilli olduğu bir yapıdan bahsediyoruz. Takımlar için buradaki öncelik tutunma. Arka lastiklerin yere olabildiğince kuvvetli tutunması adına takımlarda en agresif sürtünmeli arka kanatları göreceğiz. Düzlük hızı değil, viraj çıkış hızlanması önemli. Bol sayıdaki keskin virajlardan çıkıştaki ideal tutunma ve bunu takip eden hızlanma özellikle sıralama turlarında elde edilecek pozisyon adına önemli. Çünkü Singapur geçişin oldukça zor olduğu, kuru zeminde ve olaysız ihtimallerde öndekilerin büyük avantaja sahip olduğu bir pist yapısına sahip.
Pirelli bu sezon diğer cadde pistlerinde olduğu gibi, Singapur’a da en yumuşak lastik setleriyle (C3, C4, C5) ile gidiyor. Yarışta kullanılan zemin elbette ki F1’e uygun olacak şekilde tercih edilmiş olsa da -normal şartlarda trafiğe açık bir yol olması sebebiyle- asfalt üzerinde çok sayıda beyaz trafik çizgisi, yol işareti ve su gideri kapakları mevcut. Bu, kuru havada bile tutunmayı etkileyebilen bir faktör. Hele yağmur şartlarında, bu çizgilerden ve kapaklardan olabildiğince kaçınmak, duvarla buluşmamak adına bir gereklilik.
Ancak Singapur lastikleri zorlayan bir pist değil. Asfalt tutunması bahsettiğimiz konular dışında bir cadde pisti olmasına rağmen kabul edilebilir, hatta iyi seviyede. Asfaltın lastikler üzerindeki aşındırıcı etkisi normal. Daha önce de belirttiğimiz üzere, burası düşük ve orta hızlı virajlı bir dur - kalk pisti olduğundan lastiklerin üzerindeki baskı çok daha düşük. Çünkü lastiğin taban ile yan bölümünü birleştiren omuz kısmını zorlayarak deformasyona sebep olan yüksek hızda dönülen virajların ürettiği yanal baskı neredeyse hiç yok. Pistin ekvator bölgesine çok yakın olması sebebiyle, yarış akşam koşulmasına rağmen nem ve sıcaklık çok yüksek. Fakat bunun lastikler için kritik bir durum oluşturduğunu daha önceki yıllarda pek görmemiştik. Bu hava şartları daha çok pilotlar için zorlayıcı. Bu sebeple blokaj yaşamadıkları müddetçe Singapur genel manada lastik dostu bir pist.
İlk tahminlerde yağmur ihtimalinden bahsedilse de o coğrafyada hava durumu çok değişken ve yarış sırasında her şey mümkün. Geçtiğimiz yıl bölgede yaşanan fırtına sebebiyle start bir saat ertelenmişti ve yarış ıslak zemin üzerinde başlamıştı. Bu yıl da buna benzer senaryoları görebiliriz. Ancak takımlar havanın kuru olacağını varsayarak cumartesi gününe önem verecektir ve mutlaka iyi bir sıralama turları sonucu almaya çalışacaktır. Çünkü Singapur’da geçiş çok zor. Bununla beraber takvimin pitte en çok vakit kaybedilen ayağı olması sebebiyle de çoğu takım için tek pitle bitirilen yarışta strateji kurmak da pek kolay değil. 28 saniyelik toplam pit yolu süresinden kaçınmak isteyen takımların çoğunun, normal şartlarda tek pit ve sert hamur kombinasyonu ile yarışı bitirdiklerini görebiliriz.
Sezonun hikayesi haline gelen Max Verstappen ve Oracle Red Bull Racing dominasyonunun burada kırılmasını beklemek pek mantıklı değil. Geçtiğimiz sezon sıralama turlarında yakıt yükünde yapılan hesap hatası sebebiyle gerilerden başlayan Verstappen, galibiyete uzanamamış olsa da takımın diğer pilotu Sergio Pérez zafere ulaşmıştı. Normal şartlarda burada Verstappen adına kolay bir pole ve galibiyet paketi bekleyebiliriz. Onu ve takımı zorlayabilecek bir takım ise bugünden baktığımızda görünmüyor. Aksi bir sonuç hepimiz için sürpriz olacaktır. Ülkemizde öğlen saatlerinde izleyeceğimiz bu gece yarışının olabildiğince keyifli geçmesi dileğiyle.
redbull.com