Formula 1 takımları, son dönemde FOM'dan gelen ödül parasındaki ciddi düşüşün ardından ne kadar endişelenmeliler?
Formula 1 takım patronlarını, takım olarak alacakları ödül parasından daha çok endişelendirecek daha büyük bir sorun yoktur.
Senelerdir, takımlar ile sporun sahipleri arasındaki en büyük çatışmaların kaynağı çoğu zaman, takımların ticari hak sahiplerinden aldıkları dolar miktarı oldu.
Liberty Media bu ayın başında, her çeyrekte olduğu gibi mali rakamlarını açıkladı ve uzun zamandır ilk defa takımların para havuzuna girecek miktarda düşüş olduğu ortaya çıktı. Bu açıdan, düşüş olmasının ardından takım patronlarının buna kızmaları sürpriz olmadı.
Son çeyrekte takımların havuzunda 273 milyon dolar olduğu ortaya çıktı. Bu rakam, geçen sene aynı dönemdeki miktar olan 316 milyon dolarlık orandan % 13 gerileme olduğu manasına geliyor.
43 milyon dolarlık düşüş, F1'in yeni sahiplerinin yaptıkları harcamaların sonucunda olan bir durum. Londra'daki yeni ofisler, yeni çalışanlar, dijital medyaya yapılan yatırımlar ve Londra'daki F1 Live etkinliği gibi yarış hafta sonunda yapılan etkinlikler sonucunda harcamalarda artış oldu.
Kaynaklar, son Strateji Grubu'nda söylenenlerin genel olarak % 4-5 civarında düşüş olacağını işaret ettiğini belirttiler. Bunun dışında Malezya GP gibi kâr oranı yüksek yarışlardan birisinin takvimden düşmesinin gelirleri daha da düşürmesi bekleniyor.
Takımlar, bütçeleri açısından sıkıntı yaşıyorlar. Harcamalarda herhangi bir azalma işareti yok, aksine daha da artıyor. Bu açıdan yaşanan bu düşüş kimseyi memnun etmiyor.
Tüm bu yaşananları düşündüğümüzde, Ferrari Başkanı Sergio Marchionne'nin motor kurallarını baz alarak spordan ayrılma tehdidinde bulunması sürpriz değil.
Lauda endişeli
Takım gelirleriyle ilgili ilk eleştiri Mercedes'in Fahri Başkanı Niki Lauda'dan geldi. Brezilya GP hafta sonunda Gazzetta dello Sport'a konuşan Lauda, F1'in asıl sorununun Ferrari'nin şikayet ettiği 2021 motor kurallarının olmadığını söyledi.
Lauda "Sorunların kalbi başka bir şey. Bir seneden diğerine takımların yaptığı harcamalar 70 milyon euro artarken, gelirler azaldı."
"Buradan itibaren nereye varmak istiyoruz? Daha çok gelir elde etmeye yönelik fikirler olmalı ancak böyle bir şey göremiyorum. Sean Bratches'tan, gridde pilotların yanında çocukların olmasına yönelik bir öneri duydum. Futbolu taklit etmek yeni bir fikir mi?" demişti.
McLaren Yarış Direktörü Eric Boullier de gelirlerin düşmesinden hiçbir takımın memnun kalmayacağını ancak bunu kabul etmekten başka bir çarelerinin olmadığını söylemişti.
Boullier "Gelirleri düşürürlerse mutlu olmayacağız ancak F1'deki gelir modelimiz FOM'un EBITDA'sına göre şekilleniyor. (Ebitda, işletmenin net esas faaliyet karına amortisman giderlerinin eklenmesi ile elde edilen kar tutarı olarak bilinmektedir.) Bu açıdan EBITDA düşükse, alacağımız para da düşüyor. Sistem böyle çalışıyor." dedi.
Ancak bu durumdan herkes mutsuz görünmüyor. Gelecekte bütçe sınırı isteyen ve gelir dağılımının daha adil olmasını uman küçük takımlar, yaşananların uzun vadeli çözüm için kısa vadede yaşanacak acı olacağını düşünüyorlar.
Force India COO'su Otmar Szafnauer "2-3 sene içerisinde harcamaların daha adil olacağı garanti edilirse, o zaman ileri yönde iki adım atmak için bir adım geriye atabiliriz. Bunu anlayabilirim."
"Yatırım yapmalısınız ki sonunda bunun bir geri dönüşü olsun. 2-3 sene içerisinde bu olacaksa, iyi olur. Akıllıca yatırım yapılmasını sağlamalıyız." dedi.
Haas'ın Takım Patronu Gunther Steiner ise bu düşüşün arka planında mantıklı sebepler olması halinde mutlu olacaklarını söyledi.
Steiner "Endişeli olduğumu söyleyemem ancak yine de düşünülmesi gereken bir konu. Yatırımlar yapıldığını ve ardından daha fazlasının geleceğini söyleyeceklerse, bu iyi olur."
"Sporun reklamını yapan insanlar onlar. Sporu tanıtmalılar ve böylece daha fazla para alabiliriz. Bunu nasıl yaptıklarını açıklayacaklarsa, benim için sorun yok. F1, büyük bir iş sektörü. Bazı şeyler bir günden diğerine değişmez, zaman alır." dedi.
Lauda'nın endişeleri için ise Steiner "Dürüst olmak gerekirse bu konuda kötümser değilim. Her zaman... endişeler olur. Devam etmenin en iyi yolu, aynı şeyi yapmaktır. Kimse normal hayatında değişiklik istemez. Bir şeyler değişirse, değişiklik konusunda zorluk yaşarsınız."
"Niki, son 60 senedir Bernie ile. Bu açıdan onun için değişikliği kabullenmek, diğer insanların kabullenmesinden daha zor olabilir. Onun ikna olması lazım. Bu Liberty Media'nın görevi." dedi.
Yeni kültür
Boullier, Liberty'nin kısa süre içerisinde özellikle padoğun hangi kısmını memnun edeceği konusunda bazı zorlu kararlar vermesi gerektiğinin farkında.
Buna rağmen Boullier, Liberty'nin sporu satın almak için ciddi paralar ödediğini ve bu yüzden sporu kendi isteği doğrultusunda şekillendirebileceğini söyledi.
Boullier "F1 kültüründe bazı küçük değişiklikler var. Liberty, bu işin sahibi ve işi istediği gibi yönetmek istiyor çünkü bu artık onların işi."
"Formula E gibi bir modele giderseniz, orada sadece araç üreticileri var. Orada araç üreticileri olmazsa, seri de olmaz. Bu onların kararı olur."
"Bayilik modeline giderlerse, o zaman araç üreticileri bu spor ile kendileri arasında daha az alaka görürler. Başarmak istedikleri şeyler konusunda bize gelip anlatmalı ve kartlarını göstermeliler." dedi.
Liberty'nin geleceğe yönelik planlarında araç üreticilerinin daha az güce sahip olması mı isteniyor? Ve Lauda ile Marchionne'yi asıl endişelendiren şey bu mu?
Zamanında takım patronu olarak Mercedes'in kâr payından daha fazla pay almasını sağlayan Ross Brawn, ödül parası konusunda abartı yapılmamasını istiyor çünkü bunun Liberty'nin diğer alanlardaki ilerleme çalışmasını olumsuz etkileyebileceğini söylüyor.
Brawn "Takımları, kurunun yanında yaşı yakmamaları konusunda ikna etmeliyiz."
"Tüm ticari konuları konuşmak için daha büyük bir toplantı olacak. Son dönemde, gelecekte daha adil ve sürdürülebilir kontrol sistemi olması yolunda ilk toplantımızı yaptık. Bu da onun bir parçası. Bu konuda yeteri kadar büyümüş olmalıyız. Ticari faaliyetler konusunda görüşmeler olacak."
"Sıkı ve zorlu konuşmalar olacak ancak ilerleme yolunda sporun teknik tarafı da var. İlerleyebilmek için spordaki harcamaları kontrol altına almalıyız. İlerlemek için sportif açıdan doğru adımları atmalıyız."
"Sadece bu ticari tartışmaları yaparak, yapılan her şeyi batırırsak aptal oluruz çünkü sporu ancak bu şekilde daha sürdürülebilir ve daha iyi bir iş haline getirebiliriz." dedi.
Liberty'nin geleceğe yönelik planlarını netleştireceği kış dönemi öncesinde savaş çizgileri çizilmeye başlandı. Bu açıdan büyüleyici bir kış olacak gibi görünüyor.
tr.motorsport.com