Merhaba bugün sizlerle F1’e defalarca fabrika kapılarını açıp kapatan Renault’un hikayesini anlatacağız…

Formula 1’in en cafcaflı yıllarını hepimiz biliriz 1970’ler kadınlar, ölümüne süren gözü kara pilotlar ve en önemlisi Niki Lauda ve James Hunt rekabeti. F1 76’dan bu yana Hunt ve Lauda sayesinde büyük bir kitleyi kendisine çekmeyi başarmıştı. Hatta araba pazarına o kadar etkisi bulunmuştu ki büyük firmalar F1’deki mühendislere araçlar yaptırıyor ve pazarda “Bakın bu arabayı tasarlayan adam F1’de şu arabayı yapıyor.” vb. tarzında reklamlar dönüyordu. Ford’un gridin büyük bir bölümüne motor sağlayıp bu motorla pazardan kazancını henüz söylemiyorum bile. Renault da pazardaki payının düştüğünü görüp Fransayı temsilen F1’e katılmak için 1976 sezonunu yakından takip edip birazcık bilgi topladı. Aerodinami, motorlar vb. konularda bir sezon boyunca sıkı çalışan Renault 1977 sezonu başlamadan hemen önce takım kuracağını medyaya bildirdi. Japonlar’ın ve Almanlar’ın da güçlü olmasa da Formula 1’de bir kaç tane takımları vardı. Ancak Renault, Fransa adına büyük bir adım atmak istiyordu bu sebeple de 1977 yılında gride “Équipe Renault Elf” adıyla giriş yaptı. Aslında ilk başta 76 yılında amaçları gride takım olarak gelmek değildi. Motorlar tasarlayıp takımlara pazarlamaktı. Ancak Renault’un yol otomobillerinin durumunu hepiniz bilirsiniz klasik aile araçlarıdır. Hiçbir takım buna yanaşmadığı için bunu göstermenin tek yolu kendi takımını kurmak olacaktı…


1977 Renault 1.5 Litre V6 Turbo

Renault 1977 yılına kendi tasarımı olan 1.5 Litre V6 turbo motorla giriş yaptı. Turbo motoruyla yepyeni bir akım başlatan Renault motoruna çok güveniyordu ve çok farklı bir akım yaratacağını savunuyordu. Ancak işler hiç de istedikleri gibi olmadı. 17 yarışın sadece 8 tanesine katılan Fransızlar hepsinde yarış dışı kaldılar. Turbo basınçlarını bir türlü istedikleri seviyeye getiremedikleri için sürekli problem yaşadılar. İlk başta hemen pes edip daha fazla zarar etmeden çekilmeyi çok düşündüler. Ancak pes etmek yakışır mıydı onlara? Pes ettikten sonra pazarda iyice düşen isimleri ve sükseleri ne olacaktı? Sonuç olarak bir yola girilmişti artık bu yolunda dönüşü yoktu. Ya markayı dibe çekeceklerdi ya da 1-2 sezon başarılı olduktan sonra biz kendimizi gösterdik bize bu kadar yeter diyip gidecekler miydi?

Renault doğru olanı yaptı ve kalmaya devam etti. 1978 sezonunda motorun saçma sapan problemleri birazcık daha çözülmüştü. 16 yarışın ilk 2 yarışına katılmayan Renault tek arabayla 4 yarış bitirebildi geri kalan 8 yarışta ise yarış dışı kaldılar bunların bazıları spin vs. bazıları da motor arızası olmuştu. En iyi sonuçları ise Amerika’da aldıkları 4.’lüktü. 1978 sezonunda aracı biraz daha iyi tanımışlardı ve artık tamamıyla F1’in içerisine girmişlerdi.

1979 sezonuna 2 arabayla giren Renault, Fransa grand prix’inde ortalığı karıştırmıştı. Fransız bir marka 2 Fransız pilot ile 1. ve 3. olmuştu. Fransızlar bu olaya öylesi sevinmişti ki yıllardır tuttukları Ligier takımını bir kenara bırakıp Renault fanı olmuşlardı. Renault ilk galibiyetini ve kendisini o Fransa grand prix’inde belli etmişti. Fransızlar yollarda göğsü kabarık bir şekilde ilerliyor ve herkes onlara saygı duyuyordu. 15 yarışın Fransa hariç sadece 6 tanesini ve hepsini tek araçla tamamlayan Renault bir de sezonun son yarışı Amerika grand prix’inde 2. olarak podyuma çıkmıştı. 1979 sezonunda toplamda 26 puan toplamışlardı ve 1 galibiyet almışlardı. Bu, Renault için çok iyi bir sezondu ve gelecekti sezonların habercisiydi.


Soldan sağa Rene Arnoux – Jean-Pierre Jabouille – Gilles Villeneuve

1980 sezonuna gelindiğinde Renault çok güçlü bir araçla sezona başladığını biliyordu. Ancak ilk yarış olan Arjantin’de şans onlara gülmedi Rene Arnoux suspansiyon yüzünden 2. turda yolda kalırken Jean-Pierre Jabouille 3. turda vites kutusu yüzünden yolda kaldı. 2.(Brezilya) ve 3.(Afrika) yarışlarda fırtına gibi esen bir turbolu Reno vardı. Rene Arnoux 6. başladığı Brezilya’da arkasındaki Elio de Angelis’e tam 21 saniye ve yarışta 6. olan Riccardo Patrese’ye kadar herkese 1 tur bindirmişti. Takım arkadaşı turbo yüzünden yolda kalırken kendisi Renault’un gücünü tüm gride göstermişti bile. Afrika’da yine aynı şekilde gürleyen Rene 5. Carlos Reutemann’a kadar herkese tur bindirmişti. 1. Rene Arnoux olurken podyumun kalan basamaklarını ise Ligier’ın Fransız pilotları tamamlamıştı. Fransızlar buram buram podyuma çiçekler atarken Renault daha dayanıklı olmanın ve şampiyonluğa oynamanın yollarını aramaya devam ediyordu.

Sezonun kalan kısmında 1 galibiyet daha alan Renault istikrarsız turbosu yüzünden hep yarış dışı kalıyor veya yavaş kalıyordu. Sezon boyunca 3 galibiyet ve 38 puan toplayan Renault, Ligier’ın 2. olduğu sezonda 4. olabildi. Buna rağmen birçok Fransız hala Renault’u çok seviyor ve destekliyordu. Hatta bizdeki Fenerbahçe, Galatasaray kavgası gibi aralarında tartışıyorlardı.


Alain Prost 1981 Renault F1

Yıl 1981 olmuştu ve Jean-Pierre Jabouille takımda gerekli ilgiyi görmediğini gerekçe göstererek Ligier ile anlaşma imzalamıştı. Jabouille’den boşalan koltuğa bir başka Fransız ileride Profesör lakabını taşıyacak ve 4 dünya şampiyonluğu kazanacak olan Alain Prost getirildi. Prost geldiği andan itibaren kendini göstermeye başladı Rene Arnoux’u açık bir şekilde mağlup etmeyi başardı. Öncelikle Renault için en önemli Grand Prix olan Fransa’yı kazandı ve sonrasında 2 galibiyet daha aldı. Renault artık daha az yarış dışı kalıyordu ama turbo istikrarsızlığı yüzünden rakiplerine oranla yavaş kalıyordu. Alain Prost’un aldığı 3 galibiyet ve 3 podyum ile Renault sezonu 3. tamamlamış ve yıllardır geçemediği Ligier’ı bu sezon arkasında bırakmıştı.

1982 yılında Renault fırtına gibi başladı sezona Alain Prost 2’de 2 yaptı ve herkes Renault’un bu sefer bu işi başardığına inandı. Ancak unuttukları şey diğer İngiliz ve daha köklü takımlardı. Ferrari o sezon Renault gibi 1.5 Litre V6 turboya geçen büyük takımlardan biriydi. Brabham’ BMW’nin 1.5 V6 Turbosunu kullanmaya başladı. Renault buna rağmen 2’de 2 yapmıştı ancak Ferrari’nin Turbo problemlerini çözmesi çok zaman almadı. Sezon sonlarına doğru Rene ile 2 galibiyet daha alan Renault sezonu istikrarsız gidişat yüzünden 3. kapattı Ferrari 3 galibiyet ile sezonu şampiyon tamamlasa da Pilotlar şampiyonasını Williams’dan Keke Rosberg’e kaptırdı.

1983’e gelindiğinde çoğu takım farkına vardıki Turbo motorlar daha güçlü tabi sağlam bir turboyla bu sebeple Lotus, Renault’u çok sıkıştırmaya başladı. Lotus ısrarlar Renault’dan motor tedarik etmesini istiyordu. Renault ise Lotus’un güçlü bir takım olduğunu bildiği için motor sağlamak istemiyordu. Ancak Lotus’un vereceği ücret çok iyiydi ve Arge (Araştırma ve Geliştirme) işlemlerinde çok işe yarayabilirdi. Renault 83 sezonu için bunu kabul etti ve Artık Formula 1’de istedikleri saygınlığa ulaştılar. Rene Arnoux takıma Alain Prost gelince pabucunun dama atıldığını anlamıştı. Ferrari’den gelen teklif ile zaten takımı gözünden çıkarmış ve sezon başlamadan takımdan ayrılmıştı. 83 sezonunda Renault yine Fransa dahil 4 galibiyet almıştı. Ancak Rene Arnoux, Renault’a nispet yapar gibi yarış başladığında ilk hedefi Renoları geçmek oluyordu. Rene Ferrari ile 3 galibiyet almıştı ve 4 podyum görmüştü ancak bu performansa rağmen şampiyonada Alain Prost’u geçememişti ve buda Fransız basınında Rene’i baya bi alay konusu etmişti. Renault 83’de 10 puan farkla Şampiyonluğu kaptırmıştı ama Araba pazarlarında vs. istediği konuma artık ulaşmıştı.

1984 yılında ise Renault, Ligier’a bile motor sağlamaya başlamıştı. Lotus ve Ligier’a motor sağlayan Renault 84’de kendi takımını önemsemeyi bırakmıştı artık bu sebeplede uzun zaman sonra ilk kez galibiyet görememişlerdi. O sebeple Alain Prost, McLaren’e kaptırılmıştı ve araca yeterince güncelleme yapılmamıştı. Bu sebeple sezon boyunca sadece 4 podyum görebildiler ve uzun zaman sonra Fransa grand prix’ini öksüz bıraktılar.

85’de ise Sennayı Lotus’a kaptırmışlardı ve artık bir nevi F1’i sallayıp motor üreticiliğine yönelmişlerdi. Sezon boyunca sadece 2 podyum görebildiler ve Ligier’ın bile gerisine düştüler. Kendi takımları motorlarını her ne kadar öne çıkarmasada Lotus onların motorlarını gayet iyi temsil ediyordu. Lotus o sezon 3 galibiyet alıp Üreticiler klasmanında uzun zaman sonra 4.olmuştu. Buda zaten Renault motorunun etkilerini göstermeye yetmişti. 85 sezonu bitiminde kendi takımlarından zarar etmeye başlayan Renault, Benetton yetkililerinin fabrikaya gelip görüşme isteğiyle bir kez daha sevindi çünkü Benetton, Renault’u satın alıp kendi F1 takımını kurmak istiyordu. Benetton ilk başta %60 hisseleri satın almak istedi ancak fiyat’da anlaşamayınca %54 civarında Takımın hissesini aldı. Renault gelecek sezon hisselerin daha fazla düşeceğini düşünerek sezon başlamadan Benetton ile anlaşarak geriye kalan hisseleride güzel bir bedelle sattı. F1’deki takım maceraları bu şekilde son buldu…


Ayrton Senna / Lotus 98T

86 Sezonunda ise Tyrell, Lotus ve Ligier’a motor sağlayan Renault arkasına yaslanıp bu büyük takımların motorunu daha pahalı yapmasını izliyordu. Lotus, Tyrell ve Ligier klasmanda hiçte fena sayılmayacak şekilde sonuçlar elde ediyordu ve takımların Reno motoruna ilgileri artıyordu.

87 Sezonuna gelindiğinde Renault motorunun fiyatını bir anda öylesine arttırdıki Motor sanki bir sürü Şampiyonluk kazanmış ve çok güçlüymüş gibi bir fiyat artışı yaptırıldı. Tyrell, Lotus ve Ligier hemen sözleşmelerini fesh etti ve Renault o kaçık fiyata satabilmek için kararından dönmedi ve dönmemesi sonucu tüm alıcılarını kaptırdı. Bu olayıda medyaya yaşanan Mali kriz sebebiyle motor sağlanamayacak diye gösterdiler. 88 Sezonunda da alıcı bulamayan Renault mecburi olarak Fiyat’da indirim yaptı. Yaptığı indirimi duyurduğu anda Williams hemen Renault’un kapısını çaldı. Kurallara uygun bir 3.5 Litre V10 motor istedi ve Renault 89 sezonuna bu motoru yetiştirdi. Turbolu motordan daha az sıkıntı çıkartan Renault motoru McLaren’in baskınlığına rağmen Williams’a 2 galibiyet kazandırdı. Bu 2 galibiyet Williams ve Renault ortaklığının büyük şampiyonluklarının habercisiydi ve öylede oldu…


Thierry Boutsen (BE), Canon Williams FW12C.. Brazilian Grand Prix, 26/03/1989, Rio de Janeiro, Brazil.

1989’dan 1997 yılına kadar 5 şampiyonluk ve 3 şampiyona 2.liğini Williams ve Benetton ile alan Renault artık Formula 1’de saygın bir yere sahipti.

Reno 95 ve 97 arası Benettona’da motor sağladı ve Benetton ilede şampiyonluk yaşadı. Renault 97 sezonu sonunda Spordan çekileceğini söyledi. Sebebi hiç bir zaman öğrenilemesede açıkca herkesinde bildiği gibi Takımlarını kurup gelmek istiyorlardı. Motor üreticiliği devam ederse bunu rahat bir şekilde yapamayacaklardı. Çünkü Renault motor verdiği zaman tüm Arge yatırımlarını motor üzerine yapıyor ve takımına çok önem vermiyor. Bu sebeplede Renault 97’de çekildi ve zamanında Benetton’a sattığı takımını tekrar almak ve yarışlara dönmek için beklemeye başladı.


1995 France Grand Prix / Michael Schumacher / Benetton Renault

2001 sezonuna gelindiğinde F1’e tekrar döneceğini açıklayan Renault, Benetton’u satın almadan önce Motorlarını iyice geliştirebilmek için Benetton ile anlaştı ve 1 sezon Benetton’a ücretsiz motor sağladı. 1 sezon içerisinde motor gelişimini tamamlayan Renault 1985’de 210 milyon dolara sattığı takımını 2001 yılında 120 milyon dolara geri almıştı.


2001 Monza / Jenson Button / Benetton Renault

2002 yılında RS22 ile Jarno Trulli ve Jenson Button ikilisiyle sezona başlayan Renault umduğu güçlü başlangıcı yapmıştı. Ferrari dominasyonuna rağmen sezonu 4.kapatan Renault Podyum göremesede podyuma defalarca çok yaklaştı.

Yıl 2003 olduğunda Button ile ipleri koparan Renault yerine Flavio Briatore’nin yeni Schumacher dediği Fernando Alonsoyu aldı. Flavio’nun çok güvendiği adam o sezon Macaristan’da Renault’a 1983’den bu yana yani 20 yıl sonra ilk galibiyetini kazandırmıştı. 2003 yılınıda 4.kapatan Renault’un gözü 2005’de olacak kural değişikliklerindeydi.

2004 yılında sadece 1 galibiyet alabilen Renault onuda Monaco’da Jarno Trulli ile almıştı. Ancak takımın Alonsoya çok daha fazla önem göstermesi Trulli’nin çok canını sıkmıştı ve Jarno medyaya Renault hakkında kötü demeçlerde bulunmuştu. Bu sebeple Jarno takımdan kovulmuştu. Renault 2004’de 1 galibiyet 5 podyum yakalamıştı ve Honda’nın arkasında 3.olmuştu 2005’e çok daha güçlü gireceklerini sürekli söyleyen Flavio, Ferrari’nin sonu geldi açıklamalarında bulunmuştu.

2005 sezonu geldiğinde Ferrari ve Williams gerçekten dökülmüştü. Tek rakibi McLaren olan Renault, McLaren’i dayanıksızlığı sayesinde rahatça mağlup edebiliyordu. Ancak buna rağmen şampiyona Brezilya Grand Prix’ine kadar uzadı. 2005’de 8 Galibiyet ve 10 podyum alan Renault sezonu şampiyon kapattı. Sonunda 1977 yılından bu yana hedefleneni başaran Renault çok büyük sükse yaptı ve pazarda çok fazla kar etmeye başladı. Renault’un CEO’su bu şampiyonluktan 2 ay sonra yaptığı açıklamada şunları söyledi; “Formula 1’in pazar payımıza cidden bu kadar katkısının olacağını bilmiyorduk. Bilseydik 90larda Williams’a motor yapmak yerine kendi takımımızla yarışırdık.” dedi.

2006 sezonuna gelindiğinde rakip döküntü McLaren değil Schumacherli İtalyan ekipti. Ferrari, McLaren’den daha zorlu olacaktı bu kesindi. Ayrıca Ferrari, Renault’un Kütle amortisör sistemine resmen savaş açmıştı ve FIA’ya büyük baskılarda bulunuyordu.


2006 Monaco / Renault F1 Team / Fernando Alonso

Fernando Alonso’nun McLaren’e geçiş kararı, İtalya GP’sinde Alonso’nun grid cezası alması şampiyonanın gittikçe kızışmasını sağladı. Fernando, sezonun büyük bölümünde hakim olan taraftı. Ancak bitime 2 yarış kala Schumacher, şampiyona liderliğini zorla Alonso’nun ellerinden almayı başardı ve geri sayıma hem psikolojik anlamda hem de momentum anlamında önde girmeyi başardı.

Çin GP’sinde 7 kez dünya şampiyonu pilotun şampiyona liderliğini ele geçirmesi üzerine sinirlerine hakim olamayan Alonso, basın önünde takımı sert bir şekilde eleştirdi ve “Takımın simülasyon sisteminin PS’dan farksız olduğunu” belirtti. Japonya GP’sinde oyun tamamen Ferrari ve Schumacher’in istediği şekilde devam etti. Schumacher son pitler öncesi rahat bir şekilde lider durumdaydı ve Alonso ile puan farkını açma yolunda uygun adım ilerliyordu. Ama o da nesi? Dayanıklılığı ile yedi düvele nam salmış Ferrari motoru Degner’de dumanlar saçarak Schumacher’i yolda bıraktı. Ferrari’de soğuk duş etkisi yaratan bu mekanik sorun, haftalardır kabuslarla mücade etmek zorunda kalan Alonso’yu temiz bir yarış galibiyetine taşıdı ve İspanyol’un son yarışa büyük bir avantajla gitmesini sağladı.

Final mi? Schumacher için talihsizliklerle dolu bir yarışa sahne oldu. Alman pilot ilk olarak, sıralama turlarının son bölümünde aracında meydana gelen sorundan dolayı tur zamanı elde edemedi ve yarışa 10. sıradan başladı. Ancak Schumacher’in başına gelenler bununla da sınırlı değildi. Yarışa agresif başlayan Schumi lastik patlattı ve gridin son sırasına geriledi. Adına yakışır bir şekilde mücadele etmeye devam eden Schumacher, yarışı 4. bitirerek gride veda ederken, Renault’sunu rayda giden bir tren misali kullandığı yarışta 2. olan Alonso şampiyonluğunu ilan etti. Böylelikle bir devir kapanıyordu; 1995 sezonunda en genç çifte dünya şampiyonu ünvanını eline geçiren Schumacher, hem gride hem de ünvanına veda ediyordu.

2006 sezonu bittiğinde artık aracına çok güvenen Renault 2006 aracını güncelleyerek 2007 sezonuna giriş yaptı. 2007’de yine gride motor vermeye başlayan Renault’un ilk müşterisi Red Bull oldu. 2007 yılını galibiyetsiz kapatan Renault 2008’de tekrar Alonso ile anlaştı ve 2008 yılında biri Crashgate(2008 Singapur) olarak 2 galibiyet aldı. 2009 yılında sadece 1 pole pozisyonu ve 1 podyum alabilen Renault bu seferde Alonsoyu Ferrariye kaptırdı. Motorları Red Bull ile birlikte her ne kadar galibiyetler alsada takımdan yine zarar etmeler ve takıma daha az önem vermeler başlamıştı.


2009 Renault F1 Team / Fernando Alonso

2010 yılında takımın hisselerini bu sefer Lotus’a devreden Renault tekrar sadece üreticiliğe soyundu. Red Bull, Lotus, Williams ve Caterham’a motor sağlayan Renault 2010’dan 2013 yılına kadar Formula 1’e Red Bull ile damga vurmaya devam etti. 2014 yılına gelindiğinde 1.6 Litre Turbo V6 motorlara geçildi. 1977 yılında Turboyu Formula 1’e getiren takım bu sefer çuvallamıştı. Red Bull motor yüzünden sürekli Renault’a yükleniyordu. Mercedes’in baskın performansına ve Vettel’in düşük performansına rağmen Renault motordan umudunu kesmemişti hatta Red Bull’un şasisi sağolsun Daniel Ricciardo ile hatrı sayılır 3 galibiyet alabildiler.


Red Bull Renault / 2014 Bahrain Grand Prix / Sebastian Vettel

2015 yılına gelindiğinde bekleneni vermediği için Red Bull ile ipler kopma noktasına kadar geldi. Lotus Mercedes motoruna geçerken Red Bull diğer üreticilerle görüşmeye başlamıştı bile. En büyük alıcısını kaybetmek üzere olan Renault düğmeye basmıştı. Lotus’u satın alıp tekrar dönmeleri ve motoru kendilerinin geliştirmeleri gerekiyordu. 2015 sonunda Red Bull’u kaybeden Renault, Lotus’u sadece 1 dolar karşılığında satın alıp 2016 yılında tekrar gride döndü. 2016 ve 2017 yılında henüz çok iyi olmasalarda gelişim süreci gösterdikleri çok açık belli durumda.


2017 Australian Grand Prix / Renault Sport F1 / Nico Hulkenberg

Renault bu 30 yıllık Formula 1 Macerasında Kendi takımları hariç motor sağladığı takımlar ile 133 Galibiyet, 9 Dünya şampiyonluğu ve 158 pole pozisyonu aldı.

Kendi takımlarıyla ise 2 dünya şampiyonluğu 35 galibiyet ve 51 pole pozisyonu elde etti. Toplamda 168 galibiyet, 11 dünya şampiyonluğu ve 209 pole pozisyonu Renault motorlu araçlar ile elde edildi. Bize harika galibiyetleri ve şampiyonluk savaşlarını izlettiği için Renault’a çok teşekkürlerimizi sunuyor ve ileride tekrar rekabete dahil olmasını dört gözle bekliyoruz…

;;;