Merhaba, bugün sizlerle Peugeot’un Formula 1 tarihine bir göz atacağız…

Fransız otomobil pazarında Peugeot ve Renault’un yeri her zaman bellidir. Ancak 1977 yılında Renault’un Formula 1’e katılıp 1983 yılına gelindiğinde başarılar almasıyla Peugeot’un pabucu Fransız otomobil pazarında çoktan dama atılmıştı. Her ne kadar sadık müşterileri olsa da Peugeot gözünü yükseklere yani daha fazla müşteri kapasitesine dikmişti. Formula 1’e giriş için takım kurmak istemeyen Peugeot ilk başta motor sağlamak istedi. Ancak gerekli alıcıyı bulamayan Peugeot çareyi Renault’un da içinde bulunduğu WRC’e katılmakta buldu. 1983 yılında WRC’e giriş yapan Peugeot ilk sezonunda hiç de fena sayılmayacak mütevazı bir 10 puan topladı ve sezonu Renault’un arkasında 10. olarak tamamladı. 1984 yılına gelindiğinde araçlarındaki Turbo problemlerini iyice çözen Peugeot 1984 yılına harika bir başlangıç yaptı ve asıl rakibi olan Renault’u sezon sonunda mağlup etmeyi başardı. Sezonu 3. bitiren Peugeot gelecek sezonlar için de büyük umutlar verdi.


Peugeot 205 Turbo 1984

1985 yılına gelindiğinde açık bir şekilde WRC sezonunu domine eden Peugeot hem markalar klasmanında hem de pilotlar klasmanında şampiyonluk aldı. Ancak WRC’de aldıkları şampiyonluk Renault’un Formula 1’de şampiyon olamamasına rağmen yaptığı sükseyi yapamadı. 1986’da yine WRC’de şampiyon değişmedi ve Fransız marka bir kez daha şampiyon oldu. 87 sezonunun başlamasına az bir süre kala Peugeot, WRC’den çekileceğini açıkladı ve WRC serüvenine ara verdi. Sebebi sorulduğunda yaşanan mali krizler ve başka sebepler örnek gösterildi ancak bunların çekilmelerine sebep olmadığını herkes biliyordu. Asıl sebep Formula 1 motorları için yapacakları AR-GE (Araştırma ve Geliştirme) yatırımlarıydı.

1987’den 1993 yılına kadar Peugeot sessiz sedasız bir şekilde Formula 1’i takip etti ve değişen kurallara yönelik motoruna yatırımlar yapmaya devam etti. 1993 sonrasında McLaren Ford ile yollarını ayırmak istediğini belirtince Peugeot’un ilk işi McLaren’in kapısını çalmak oldu. McLaren ile gereken görüşmeleri yapan Peugeot, McLaren’e tam bir sezon ücretsiz motor sağlamak istediğini söyledi ve motorun başarılı olması durumunda McLaren ile ileriye dönük bir anlaşma yapacaklarını bildirdi. Peugeot tam sözleşmeyi kaptık derken Lamborghini çılgın V12 motoruyla McLaren’e 1 sezon ücretsiz motor teklif etti. McLaren, Lambo’nun daha tecrübeli olduğunu biliyordu. Peugeot ile oynanacak kumardansa Formula 1’i tanıyan bir firma daha iyi olabilirdi ancak McLaren’de bu konuda kararsız kaldı ve iki tarafla da anlaşarak bir test günü organize etti. İlk başta Peugeot motorlu araçlarını piste yolladılar. Martin Brundle ilk olarak Peugeot motorlu McLaren’e bindi piste çıktı ve 34 tur boyunca sorunsuz bir şekilde yol alıp garaja döndü. Peugeot yetkilileri sıra Lambo’ya geçince panik içinde bekliyorlardı. Lambo’nun onlardan daha iyi bir tur derecesi elde etmesi demek Peugeot’un 7 yıllık çalışmasını çöpe atacaktı. Ancak Peugeot’un istediği oldu ve Lambo motorlu McLaren 2. turda büyük bir şekilde dumanlar içinde kaldı.


1994 Portekiz Grand Prix / Marlboro McLaren Peugeot / Mika Haikkinen

McLaren ile sözleşmeyi kapan Peugeot’un artık tek derdi başarılar kazanmaktı. McLaren testlerde motorun V10 ağırlığında olmasına rağmen gayet güzel başarılar elde ettiğini kaydetti. Ancak 94 sezonunda Williams ve Benetton çok daha güçlülerdi. McLaren sezonu çok kötü geçirmemişti ancak uzun zaman sonra ilk kez galibiyetsiz bir sezon geçirmişlerdi. Hakkinen çok olmasa da acemi sayılırdı hala. Ancak acemiliğine rağmen çıktığı 15 yarışta 7 defa yarış dışı kaldı ve 2 yarış hariç tüm yarışlarda podyumda bulundu. Martin Brundle ise sadece Monaco ve Avustralya’da podyum görebildi. McLaren bu sonuçlar ile sezonu 4. bitirdi. Sezon sonu geldiğinde Peugeot ve McLaren masaya oturdu. Peugeot gururluydu çünkü güçlü bir sezon geçirmişti. Motor hızlıydı ancak dayanıksızdı ama buna rağmen McLaren 4. bitirmişti ve defalarca podyumdaydı. Bu Peugeot için sözleşmeyi uzatmada yeterli bir sebepti. Ancak Mercedes ile görüşen McLaren aynı fikirde değildi. Mercedes-Benz ile 93’den beri görüşen McLaren, Mercedes ile işi pişirmişti bile. 94 sezonunda Sauber ile Formula 1’e dönen Mercedes, Peugeot’un hiç beklemediği ve takip bile etmediği bir üreticiydi.

McLaren, Peugeot’un motorunun çok dayanıksız ve kendilerinin istediği performansı vermediğini iddia ederek Peugeot ile olan sözleşmesini feshetti. Peugeot’un kaderi adeta bir pembe diziye dönmüştü. 1 sezon ücretsiz motor sağladıkları ve büyük umutlar bağladıkları McLaren ilk sezonda kazanılan bunca başarıya rağmen onları bırakmıştı. Peugeot umudunu kesmedi.

1995 sezonu başlamadan önce Eddie Jordan ile bazı görüşmelere başlandı. Eddie, Hart’ın sağladığı Ford motorunu istemiyordu. Bu sebeple yeni bir üretici arıyordu. Peugeot bunu duyduğu andan itibaren Eddie ile görüşmelere başladı. Eddie ilk başta ücrette anlaşamadı. Peugeot, Hart’dan daha fazla para istiyordu ve Eddie’nin herhangi bir başarı güvencesi yoktu. Peugeot, sorunun çözümünü Total’i Jordan’a sponsor yaparak buldu. Total, Peugeot ile birlikte Jordan’a sponsor olacak ve Total’in payı motordan karşılanacaktı. Bu şartlar altında Jordan 2+1 yıllık sözleşme imzaladı ve Peugeot tekrar pistlere dönme fırsatını yakaladı.


1995 Total Jordan Peugeot / Rubens Barichello

1994 sezonunda güçlü bir sezon geçiren Jordan 95’de hiç de umduğunu bulamadı. 3.0 Litre V10 Peugeot motoru sürekli yarış dışı bıraktı. Ancak buna rağmen 1 podyum alan Jordan sezonu geçen sezondan 7 puan daha az alarak 6. olarak tamamladı.

1996’de ise Rubens Barichello ve Martin Brundle ile sezona başlayan Jordan yarış dışı kalmadığı tüm yarışlarda ilk 10 içerisinde kalmayı başardı. Martin Brundle’nin Barichello’dan sönük performansına rağmen ilk 10 dışında sadece 1 yarış kaldılar. Hiç podyum alamayan Jordan, defalarca podyuma çok yakın oldu. Çoğu muhabir ve yorumcuya göre Jordan, Peugeot ile çok harika bir sezon geçirmişti. Ancak Eddie Jordan böyle düşünmüyordu. Eddie’ye göre başarı istikrar değil direk başarının ta kendisiydi. Jordan sezonu 22 puan ile 5. tamamladı.


1996 Total Jordan Peugeot / Rubens Barichello

1997 yılına gelindiğinde ise Hart sezonlarında geçirdiklerinden bile daha güçlü bir sezon geçirdi ve 3 podyum ile 33 puan toplayarak sezonu 5. tamamladı. Eddie Jordan’ın Peugeot ile anlaşmazlıkları devam ederken 1997 sezonu bitiminde Peugeot ve Eddie Jordan’ın arasındaki ip iyice gerilmiş ve kopma noktasına gelmişti. Alain Prost’un Fransız takımı “Prost F1 Team” 1997 yılında Formula 1’e Honda motoruyla girmişti. Ancak Honda, Jordan ile anlaşınca Prost’a motor sağlamak istemedi. Bu sebep ile Prost ile karşılıklı sözleşme feshi yapıldı. Prost ise Fransız’ın dostu Fransız’dır diyerek ilk olarak Renault’a gitti ancak Renault sezon bitiminde Formula 1’den ayrılacağını açıklayınca bu sefer de Peugeot’un yolunu tuttu ve anlaşma sağlandı.

Peugeot bizdeki deyimle hemşehrisine çok güzel bir kıyak yaparak motoru %60 indirimli satıyordu. Prost bundan memnundu. Motor maliyetinden kalan %40 ücret onların aracı geliştirmelerine yardımcı olabilirdi. Ancak işler hiç de Prost’un istediği gibi gitmedi. Peugeot motoru gitgide kötüye gitti. Yavaş bir araç, sürekli duman çıkartan motor ve aşırı dayanıksız vites kutusu ile Prost 98’de sadece 1 puan toplayabildi. 97’de 21 puan toplayıp 6. olan takım bu sezon sadece 1 puan alabilmişti. Medyada suçu karşılıklı paylaşan Prost, Peugeot’dan motoru daha iyi yapabilmesi ve daha fazla test yapabilmeleri için 1 sezon ücretsiz motorun sağlanmasını istedi. 8 görüşme sonrasında taraflar anlaştı ve test yapacakları pistin ve testte kullanılacak motorların tüm ücretini Peugeot ödeyecekti.

1999 sezonu için 4920 tur (Resmi değil!) test yaptığı söylenen Prost, 99’da yine istenileni veremedi ancak 98’e oranla bir gelişim sağlanmıştı. Daha az yarış dışı kalındı ve 1 podyum ile birlikte 9 puan toplandı. Prost testlerin işe yaradığını savunuyordu ve daha fazla test istiyordu. Ancak Peugeot ise zarar ettiğini söyleyip testleri yapmak istemiyordu. Çünkü ufacık bir testin bile çok büyük maliyeti vardı ve bu maliyetin hepsini Peugeot karşılamak zorunda kalıyordu. Ayrıca %60 indirimli bir şekilde Prost’a motor sağlıyordu.


1999 / Prost Peugeot / Olivier Panis

2000 yılına gelindiğinde geçen sezon yapılan testin 3’de 1’ini bile yapmadıklarını sezon başında Alain Prost medya önünde söylemişti. Fransız basınında Peugeot’un yaptığı zarar çok büyük şekilde söyleniyordu ve Peugeot, Fransız pazarında da Renault’dan darbeler yiyordu.

2000 sezonunda Prost hiç puan toplayamadı. Jean Alesi 12 defa yarış dışı kalırken acemi Heidfeld 10 defa yarış dışı kaldı. Sezon sonuna doğru çekilmek istemediğini belirten Peugeot firması yönetim kurulunun kesin kararıyla Formula 1’den çekilme kararı aldı. Alain Prost bu çekilme kararıyla bir anda yıkılırken Peugeot’un tüm hayalleri suya düşmüştü. 94’te emin adımlarla girdikleri bu yolda büyük mağlubiyetler almışlardı. Şirket tarihinde binlerce mali kriz geçirmişti ancak hiçbiri Formula 1 yolunda yedikleri kadar büyük hasar vermemişti.


2000 / Prost Peugeot / Jean Alesi

Peugeot Formula 1 tarihi boyunca hiç galibiyet alamadı, en iyi sonucu ikincilik olurken en iyi şampiyona sonuçları dördüncülük oldu. Fransız üretici Formula 1 tarihi boyunca toplamda 6 sezon 3 farklı takımla çalıştı ve toplamda 128 puan topladı. En güzel sezonunu 1994’te McLaren ile geçiren Peugeot, en kötü sezonunu 2000 yılında Prost ile geçirdi. Umarız onları da bir gün tekrar Formula 1’de görürüz…

;;;