Çoğu kişi tarafından şampiyon olamamamış en iyi Formula 1 sürücüsü olarak nitelendirilen Stirling Moss, geçtiğimiz Pazar 88 yaşına girdi. Biz de size Moss’un hayatını anlatalım dedik.

Gençlik

Sir Stirling Craufurd Moss, 17 Eylül 1929’da Batı Kensington, Londra’da hayata gözlerini açtı. Moss’un babası Alfred Moss, Berkshire’da bir diş hekimi ve 1924 Indy 500’ü 16. bitirmiş amatör bir yarışçıydı. Stirling Moss’un bir de kız kardeşi vardı, o da sonradan ralli şampiyonu olacak Pat Moss’tu. Moss, Thames nehrinin sağında bulunan Uzun Beyaz Bulut evinde yetiştirildi. Moss, birkaç tane bağımsız okulda eğitim gördü ve yetenekli bir at binicisiydi.



Yarış Kariyeri

Stirling Moss, Cooper markasının ilk müşterilerinden biriydi ve at yarışlarından kazandığı para ile bir Cooper 500 almak istedi. Babası Alfred onun yarış pilotu olmasını değil diş hekimi olmasını istiyordu, fakat Moss sonunda babasını Cooper 500’ü almaya ikna etti. Moss, bu araç ile milli ve uluslararası seviyelerde yarış kazanabileceğini kanıtladı. Sonrasında Formula 3’te yarışmaya başladı ve 1948 şampiyonasını kazandı. Moss, sonrasında bir sürü farklı kategoride yarışlar kazandı. 1952 Monako Rallisini kazandı ve Alpine Rallisinde Coupe d’Or kazanan 3 kişiden biri oldu. (Coupe d’Or, 3 kez arka arkaya ceza almadan ralli yapan sürücülere verilen bir ödül, altın kupa anlamına geliyor).

Moss, 1954’te Sebring 12 Saat yarışını kazanan ilk Amerikan olmayan sürücüydü. 1955’te 1000 mil uzunluğunda olan Mille Miglia yarışını kazandı ve bu, Motor Trend tarafından “Tüm Zamanların En Muhteşem Sürüşü” olarak nitelendirildi. Moss, 1956’da Bahama Hız Haftasında Nassau Kupası’nı kazandı. 1953’te ve 1956’da Le Mans 24 Saat yarışını 2. olarak noktaladı.

Moss, ayrıca kariyerini boyunca birçok kez farklı sınıf araçlarla hız rekorları kırdı. Kariyeri boyunca İngiliz araçlarını kullanmayı tercih etti ve “Yabancı marka ile kazanmaktansa, bir İngiliz markası ile şerefli bir şekilde kaybederim” diyerek görüşünü bildirdi.



Formula 1 Kariyeri

Moss, Formula 1 kariyerine HW Motors ile 1951 İsviçre yarışında başladı ve yarışı 8. tamamladı. İngiliz sürücü, 1955’e kadar olan her sezonda yarışların sadece birkaç tanesine çıktı. Moss, ilk podyumunu 1954 Belçika yarışında 3. olarak kazandı ve aynı yıl İtalya’da dönemin en iyi iki sürücüsü olarak adlandırılan Fangio ve Ascari’yi geçerek yarış liderliğini aldı. Sonradan motor sıkıntıları sebebi ile yarış dışı kalsa da onun bu performansı Mercedes’in gelecek sezon için Moss’la sözleşme imzalaması için yeterliydi.

İngiliz sürücü, ilk zaferini 1955 Britanya yarışında kendi seyircisi önünde Mercedes ile kazandı, fakat sonradan onun arkadaşı, takım arkadaşı, rakibi ve akıl hocası olan Fangio’nun “O, tüm yarış boyunca daha iyi olduğu için” yol verdiği anlaşıldı. Moss, sezonu Fangio’nun arkasında 2. bitirdi. Moss 1956’da Maserati ile 2 zafer kazandı ve şampiyonayı yine, ama bu sefer sadece 3 puan fark ile, 2. bitirdi.

1957’de Vandervell ile 3 zafer kazanarak şampiyonayı 2. bitirdi. 1958’de 4 zafer kazansa da, şampiyonayı vatandaşı Mike Hawtorn’a 1 puan ile kaybederek 4 kez üst üste 2. oldu. Moss, sonraki 3 sezonda şampiyonayı 3. olarak tamamladıktan sonra Formula 1’den emekli oldu. Stirling Moss, 66 yarışlık Formula 1 kariyerini 16 galibiyet, 24 podyum, 19 en hızlı tur ve 16 pole pozisyonu ile noktaladı.

Moss, 1991’de Nigel Mansell’a dek en fazla galibiyeti olan İngiliz sürücü rekorunu elinde tuttu. 1959’da Bruce McLaren’a dek 24 yıl 303 gün ile Formula 1’deki en genç en hızlı tur atan sürücü oldu. Ayrıca 16 zafer ile hala Formula 1’de şampiyon olamadan en çok yarış kazanan sürücü unvanını koruyor, insanların onu neden şampiyon olamayan en iyi sürücü olarak nitelendirdiğine şaşırmamak gerek.

Yarış Kariyeri Sonrası

Stirling Moss, 1962’de ABC kanalında Formula 1 ve NASCAR için yorumcu olarak çalışmaya başladı. İngiliz, ABC’den 1980’de ayrıldı. Formula 1 1988 sezon özetini ve popüler çocuk televizyon serisi Yarış Arabası Roary‘i de seslendirdi. Yarış kariyerinden sonra bazı tek seferlik yarışlara katıldı. 1974 Londra-Sahara-Münih Kupası’na katıldı ve yarış dışı kaldı. 1976’da Jack Brabham ile aracı paylaşarak Bathurst 1000’e katıldı fakat önce gridde aracının arkasına çarpıldı daha sonra ise motor arızası sebebiyle yarış dışı kaldı.

Moss, 1980 ve 1981’de Audi ile İngiliz Limuzin Şampiyonası’na katıldı. 2011 Le Mans Efsaneler yarışının sıralama turlarının kendisini korkuttuğunu söyledi ve 81 yaşında yarışmayı tamamen bıraktığını açıkladı. Moss, 2005 ve 2009’da Goodwood Hız Festivali’ne katıldı ve yarış kazanan araçlarını sürdü.

Formula 1 2010 Britanya yarışında BBC için yarış öncesi sunumunu yaptı ve podyumda Lewis Hamilton’a 2.’lik kupasını verdi. Moss, ayrıca Michael Schumacher’i sıklıkla eleştirip onu Fangio, Senna ve Clark’ın gerisinde görüyordu. Temmuz 2016’da Lister Cars ile ortaklık yaparak 1 milyon pound değerindeki Stirling Moss Lister Knobbly’i duyurdu.

Mayıs 2008’de McLaren-Mercedes, Mercedes-Benz SLR McLaren’ın son modelini duyurdu ve Moss’u onurlandırmak amacıyla aracın adını Mercedes McLaren SLR Stirling Moss koydu. Moss, geçen sene Singapur’da göğüs enfeksiyonu sebebiyle hastaneye kaldırıldı, Mayıs 2017’de hastaneden taburcu oldu ve hayatına 88 yaşında devam ediyor.



Ödülleri

Stirling Moss, 1990’da Uluslararası Motorsporları Onur Listesi’ne eklendi. Moss, Yeni Yıl 2000 Onur Listesinde motor sporlarına katkılarından dolayı “Knight Bachelor*” unvanını kazandı ve bu unvanı ona Büyük Britanya prensi Charles verdi. Moss, 2005’te Segrave Kupası’na layık görüldü ve 2006’da FIA tarafından motorsporlarına katkılarından dolayı altın madalya kazandı. Moss, 2015’te “Kendi Yarış Hayatım” adı altında otobiyografisini yayınladı.

* en aşağı şövalye rütbesi

Ezcümle bir efsane olmak için tonla rekor kırıp dünya şampiyonu olmanız gerekmez, bazen akıl almaz bir centilmenlik ve istenmeyecek bir rekora sahip olmak da adınızı tarih sahnesine altın harflerle yazdırmanız için yeterlidir.

Okuduğunuz için teşekkürler, bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle…

;;;