TÜVTURK istatistiklerine göre 2012 yılında periyodik muayeneye gelen araçların yüzde 34.8’i, ilk muayenelerinde emniyetsiz ve ağır kusurlu olmaları nedeniyle geçemedi. 2011’de bu oran yüzde 36.6 idi. Araçlar bu yıl da en çok fren sistemleri nedeniyle muayeneden kaldı.
T.C Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın denetiminde ülkemizde trafik güvenliği için hayati öneme sahip araç muayene hizmetini vermekle yetkili tek kurum olan TÜVTURK, 2012 yılına ait araç muayene istatistiklerini kamuoyuyla paylaştı. TÜVTURK’ün sayılarına göre, 2012 yılında 6 milyon 281 bini periyodik araç muayenesi, 32.668’i de yola elverişlilik muayenesi olmak üzere toplam 6 milyon 313 bin 862 muayene hizmeti verildi.

TÜVTURK rakamlarına göre, araçların, yüzde 34.8’i ilk muayenelerinde, “emniyetsiz” ve “ağır kusurlu” olmaları nedeniyle muayeneden geçemedi. Araçların yüzde 62.7’si “hafif kusurlu”, yüzde 2.5’i ise “kusursuz” olarak muayeneden geçebildi. İstatistiklere göre, araçlar en fazla fren sistemine bağlı kusurları nedeniyle muayeneden kaldı. Diğer kalma nedenleri, sırasıyla aydınlatma ve hareketli aksamlardaki sorunlar olarak belirlendi. İlk muayeneden kalan araçların, yüzde 98’i, ikinci haklarında kusurlarını gidererek muayeneden geçebildi. Dolayısıyla trafikte ağır kusurları nedeniyle tehlike yaratan, aslında trafikte olmaması gereken 2 milyon 100 bin civarında aracın muayene sonrasında durumlarını iyileştirdikleri görüldü.

Bu olumlu istatistiğe rağmen muayeneye gelmeme oranları hala çok yüksek seyrediyor. Yasal olarak zorunlu olmalarına rağmen, binek araçların yüzde 20’ye varan oranının, yani yaklaşık her 5 araçtan 1’inin muayene süresi içinde araç muayenesine gelmediği görülürken, ağır vasıtalarda ise bu oran yüzde 34 olarak tespit edildi. Muayeneye gelme oranlarının en düşük olduğu araç cinsleri, traktör ve motosikletler olarak hesaplandı. Buna göre motosikletlerdeki muayene kaçağı oranı yüzde 82, traktörlerdeki muayene kaçağı oranı da yüzde 78 oldu.

TÜVTURK bu yıl içinde motosiklet muayenesi yaptıracak müşterilerine kolaylık sağlamak adına İstanbul’da hem Anadolu hem de Avrupa yakasında hizmet veren iki adet Motosiklet Muayene İstasyonu açtı. Bu iki istasyonun özellikle İstanbul’da motosiklet muayene oranlarını yükseltmesi bekleniyor.
Araç kusuru kazalara neden olabiliyor

Periyodik araç muayenesinin, bir ülkedeki trafik güvenliği için hayati öneme sahip olduğunu söyleyen TÜVTURK Genel Müdürü Kemal Ören, “Emniyet Genel Müdürlüğü’ne göre 2012’de meydana gelen 110 bin ölümlü ve yaralanmalı kazanın yüzde 88’i sürücü, yüzde 10’u da yaya hatasından kaynaklandı. Geri kalanları ise araç ve yol koşulları nedeniyle gerçekleşti. Ancak sürücü hatası olarak istatistiklere yansıyan kazaların bir kısmının gerçekte araç kusurları olduğunu düşünüyoruz. Örneğin hız limitlerini aşmak sürücü hatası; ama hızlı da olsa frenlerin ayarsız olması nedeniyle aracın kontrolden çıkması aslında araç kusuru olmakla beraber bu kusur istatistiklere yansımıyor.” dedi.

Ören, Türkiye’de özellikle binek ve ticari araç sürücülerinde, araç muayenesi bilincinin ve farkındalığının oluştuğunu, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün de başarılı uygulamalarıyla zamanında muayeneye gelen ve muayeneden geçen araç sayısının her yıl arttığını söyledi. Kemal Ören, “2011’de yüzde 36.6 olan kalma oranının 2012’de de yüzde 34.8’e düşmesi çok önemli bir istatistiktir. Bu oran 2010’da ise yüzde 41’di. Ayrıca muayenesine zamanında gelen araç oranı da 2011’de yüzde 40 iken, 2012’de yüzde 43’e çıktı. Bu halkımızın ve kanun uygulayıcılarının araç güvenliğine verdiği önemi göstermektedir” diye konuştu.
Araç muayene periyotları

T.C Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın ilgili mevzuat ile belirlediği kurallara göre Türkiye’deki her hususi veya resmi binek otomobilin, ilk 3 yaş sonrasında 2 yılda bir, ticari araçların ise ilk yaş sonrası her yıl periyodik araç muayenesine gelmesi gerekiyor. Motosikletler ilk üç yılın sonunda ve sonrasında her iki yılda bir, traktörler ise ilk üç yaş sonrasında her üç yılda bir muayene ediliyor.