Lewis Hamilton ve Max Verstappen arasındaki şampiyonluk savaşı Brezilya Grand Prix'sinde tamamen farklı bir boyuta gelirken, şimdi her iki sürücü de hakemler tarafından soruşturma altında.

Sıralama turlarında en hızlı zamanı Lewis Hamilton yaptı ve sprint sıralama yarışı için ilk sırayı eline geçirdi. Ancak Hamilton'ın aracının arka kanadının kurallara uygun olmaması, sonrasında da Verstappen'in karıştığı olay, ikisinden hangisinin ceza alacağı konusunda gergin bir bekleyişe yol açtı.

Hamilton'ın tarafında iddialar, Mercedes'in DRS sisteminin teknik yönetmeliklere uygun olmadığı yönünde. Verstappen tarafında ise Hollandalı pilotun, araçlar kapalı parktayken Mercedes aracına kurallara aykırı şekilde dokunduğu suçlaması var.

Her iki olay da şimdi hakemler tarafından ciddi şekilde ele alınacak ve sonuçlar ne olursa olsun, şampiyonluk savaşı için büyük etkileri olacak.

Şimdi bu iki olayla ilgili önemli konulara değiniyoruz.

Hamilton'ın DRS sisteminde yanlış olan şey ne?

FIA'nın teknik delegesi Jo Bauer, cuma akşamı hakemlere Hamilton'ın arka kanadının kurallara uygun olmadığına inandığını belirttiği bir not yazdı.

Notta Bauer şunları yazdı: “Bu parçanın minimum uzunluğunun gereklilikleri yerine getirildi. Ancak maksimum uzunluk olan 85mm, DRS sistemi Teknik Direktif/011-19’a göre ayarlandığında ve test edildiğinde yerine getirilemedi.”

Bura söz konusu olan kısım, DRS konseptini oluşturan iki kanat plakasının arasındaki boşluk.

F1'in Teknik Yönetmeliği'nin 3.6.3 maddesi bu alanı kapsıyor ve kanat kapalı konumdayken, iki kanat plakası arasındaki boşluğun '10 mm ile 15 mm arasında olması gerektiğini' belirtiyor.



Bununla birlikte, flap açıkken (yukarıda olduğu gibi) - yani DRS yarışta geçiş için kullanıldığı anda - o zaman bu iki plaka arasındaki mesafe "10 mm ile 85 mm arasında" olmalı.

Temelde bu, DRS açıkken iki kanat plakası arasında maksimum 85 mm mesafe olması gerektiği anlamına geliyor.

Bundan daha büyük olan herhangi bir boşluk, ekstra düzlük hızı artışına neden olduğundan "kural dışı" olarak kabul görüyor.

Peki nasıl kontrol ediliyor?





Öncelikle, araç pistteyken FIA'nın DRS kanat plakaları arasındaki mesafeyi kontrol etmesi imkansız.

Ancak, seansların ardından araçlar kapalı parka geldiğinde ve durduğunda, gerekli kontrolleri yapılması için belli bir prosedür belirlenmiş durumda.

Madde TD/011-19, bunun nasıl yapıldığını kapsıyor ve FIA'nın DRS uygunluğunu sağlamak adına kullandığı özel bir soruşturmayla alakalı.

Bu kapsamda 85 mm genişliğindeki küçük disk, bir çubuğun ucuna yerleştiriliyor ve pit yolunda, DRS etkinleştirildiğinde, kanat plakaları arasındaki boşluktan içeri itiliyor.

Aston Martin takımının, kanadının yasal olduğundan emin olmak için kullandığı bu soruşturma, ekibin geçen ay yayınladığı bir videoda görülebiliyor.



Kanat parçaları arasındaki fark 85 mm'den fazlaysa, kullanılan bu alet kanat boşluğundan geçecek ve FIA da aracı kural dışı kabul edecek.

Cuma gecesi Interlagos'taki pit duvarındaki gözlemciler, FIA'nın bu aletle uzun bir inceleme yaptığını ve diskin iki kanat plakası arasındaki boşluk itildiğini fark ettiler.

Peki açıklaması ne?

Mercedes henüz arka kanadına ne olduğu hakkında herhangi bir basın açıklaması yapmadı ancak ardında bazı karmaşık şartlar olduğu anlaşılıyor.

Birkaç saatlik görüşmenin ardından cuma akşamı saat 22:00'de açıklama yayınlayan hakemler, konunun basit olmadığını öne sürdüler ve görüşmeyi ertesi sabaha ertelemeye karar verdiler.

Bir aracın ağırlığının düşük olması veya bir kanat parçasının çok büyük olması gibi standart bir teknik kuralın ihlalinde araç, normalde otomatik olarak seanstan diskalifiye edilir.

Bunun yerine hakemler, Hamilton'ın arka kanadına el konulmasına ve cumartesi sabahı daha fazla araştırma yapılmak üzere mühürlenmesine karar verdi.

Kanat, takımın bu yıl şimdiye kadar kullandığı tasarımın aynısı ve kasıtlı olarak DRS sisteminde yeni bir şey denenmeye başlandığını gösteren hiçbir işaret yok.

İhtimallerden biri, sıralama turları esnasında kanatta bir şeyin kırılmış olması olabilir. Bu da DRS'deki fazla boşluğu tetiklemiş olabilir.

Son yarışlarda Red Bull da arka kanadıyla alakalı bazı problemler yaşadı. Üçüncü bölümün sonunda Verstappen'in DRS kanat plakasının 1. viraja gelirken hareket ettiği görülüyordu.

Bu, muhtemelen Verstappen'in hissettiği ve kapalı parkta Hamilton'ın aracına dokunmasıyla beraber kural ihlali yapmasını tetikleyen şey gibi görünüyor.

Verstappen ne yaptı?

Hamilton'ın inceleme altında olduğu haberleri sosyal medyada büyük yankı uyandırırken, tam da bu dakikalarda Verstappen'in kapalı parktaki bir videosu ortaya çıktı.

Peguei o Max conferindo as asas ao final do Qualy. pic.twitter.com/QY8gr66ujO

— Frederico Monteiro (@frd182) November 12, 2021

Sosyal medyada büyük yankı getiren bu videoda Verstappen, kendi kanadını inceliyor ve neler olduğuna bakıyor.

Verstappen'in bunu yaparak potansiyel bir sorun veya esneklik olup olmadığını anlamak adına DRS parçaları arasındaki boşluğu kontrol etmeye çalıştığı görülebiliyor.

Fakat sonrasında şaşırtıcı şekilde Hamilton'ın Mercedes'ine gidiyor ardından rakibinin arka kanadına dokunup, benzer bir kontrolde bulunuyor.

Bu, basit bir şey gibi görünse de, kapalı park kuralları gereği kimsenin araçlara dokunmasına izin verilmiyor. Bu konudaki kurallar oldukça katı.

Bu konudaki kural, FIA'nın tüm motor yarışlarıyla ilgili ana kitabı olan Uluslararası Spor Yönetmelikleri'nde belirtilmiş durumda.

Madde 2.5.1 şöyle diyor: “Kapalı Park'ın içine yalnızca atanmış görevliler girebilir. Aynı görevliler tarafından veya yürürlükteki yönetmelikler çerçevesinde yetki verilmediği sürece hiçbir işlem, kontrol, ayar veya onarım yapılmasına izin verilemez."

Verstappen'in davranışının bu kuralı ihlal ettiği konusunda çok az şüphe var. Fakat sürücülerin rakibinin araçlarını incelemesi alışılmadık bir durum değil. Sebastian Vettel, geçtiğimiz yıllarda diğer takımların araçlarını sık sık kontrol ederken görüldü.

Vettel'in park halindeki çok sayıda araca veya aracın lastiğine dokunurken görüntüsü var. Hatta YouTube'da dolaşan videolardan birinde, lastiklerin durumunu incelemek amacıyla, aracı ayağıyla iterken görülüyor.

Verstappen'in Mercedes'in arka kanadını incelemesi çok fazla fiziksel güç içermiyor ve aynı zamanda Hamilton'un kanadını değiştirmiş olması pek mümkün görünmüyor. Fakat şu anda ayrı bir FIA denetimine tabi olan bir kısma dokunmuş olması, onu son derece hassas bir konu haline getiriyor.

Verstappen, Cumartesi TSi 15:30'da gerçekleştirilecek duruşmada, sergilediği bu davranışı FIA hakemlerine açıklamak zorunda kalacak.

Ne tür cezalar gelebilir?

Eğer hakemler, sert bir tutum sergilerlerse, her iki sürücünün de sıralama turlarında diskalifiye edilmesi imkansız değil.

Hamilton'ın durumu belki de daha karmaşık görünüyor. Eğer hakemler, aracının teknik kuralları ihlal ettiğini düşünürlerse, otomatik olarak diskalifiye edilecek.

Verstappen'in durumu ise biraz daha farklı. Bu, daha çok, Interlagos'taki dört hakemin Verstappen'in davranışında ne kadar suçlu olduğuna düşündüklerine bağlı olacak.

Davranışı zararsız görünüyor ve kendisine bir kınama ya da benzer bir ceza verilmesi ihtimali yüksek. Fakat Mercedes'in tam olarak araştırılan kısmına dokunması, durumu basit olmaktan uzaklaştırıyor.

Mercedes -her ne kadar böyle bir teori oldukça uzak görünse bile- dış taraftan gelen basit bir dokunuşun bir şeyin yerinden oynaması ve DRS kurallarının ihlalini tetiklemesi için yeterli olabileceğini iddia edebilir.

Şu anda şampiyonluk savaşı oldukça yakın geçiyor ve alınan her puanın önemi büyük. Hal böyle olunca hakemlerin önümüzdeki birkaç saat içerisinde vereceği ha karar şampiyonluk savaşı için belirleyici olabilir.

tr.motorsport.com