2024 İspanya Grand Prix'sinde Carlos Sainz ve Fernando Alonso, kendi ülkelerindeki F1 pistinin hâlâ otomobillerin performansını en iyi şekilde test edip etmediğini sorguladılar. Peki bu düşüncenin arkasında ne vardı?
Ev sahibi Formula 1 kahramanları Carlos Sainz ve Fernando Alonso geçtiğimiz hafta sonu Barselona'da ilginç bir tartışmanın fitilini ateşlediler: Red Bull'un neredeyse McLaren'a yeniliyor olması bağlamında, bu pist hâlâ otomobil performansının en üst düzeyde test edilmesini sağlıyor mu?
Sezon öncesi düzenli test alanı olarak eski konumu, son 33 yıldır sürekli olarak takvimdeki yeri ve F1 dışı yarış etkinliklerine ve diğer kategorilere düzenli olarak ev sahipliği yapması sayesinde, takımlar ve sürücüler burayı son derece iyi tanıyor.
Bu nedenle Mercedes pilotu Lewis Hamilton geçtiğimiz Pazar günü podyumda tamamladıktan sonra Mercedes'in son iki sezonda burada yaşadığı hayal kırıklığını hatırlatarak "sonuçları ihtiyatlı bir şekilde değerlendirmelisiniz" uyarısında bulundu. Takımlar bu pist için çok fazla veriye sahip.
Ayrıca pistte çok sayıda farklı viraj tipi bulunuyor. Bu da takımları bu virajlarda araç kullanımında verimli olmaya ve sürücüleri lastik yönetimi konusunda ciddi şekilde test etmeye zorluyor.
Ancak bugünlerde önemli farklılıklar var. Öncelikle, 2023 yarışı öncesinde çokça kullanılan düşük hızlı şikan kaldırıldı. Ayrıca, F1 takviminde artık sekiz adet cadde ya da yarı kalıcı pist bulunuyor. Bu da 2022'de yeni zemin etkili araçların kullanılmaya başlanmasıyla birlikte çok farklı kurulumlar gerektiriyor.
Sainz geçen hafta sonu düzenlenen yarış öncesi basın toplantısında "Barselona eskiden herkesin 'Barselona'da hızlıysan her yerde hızlısındır' dediği bir pistti."
"Bence artık Formula 1 çok değişti çünkü Monako ve Kanada gibi pistler Barselona gibi pistlerden çok daha fazla."
"Takvime yeni kaldırımlı, engebeli Monako'lar, Singapur'lar, Kanada'lar eklendi. Bakü, Vegas, Meksika - artık Barselona'ya benzemeyen çok fazla pist var, oysa eskiden çok sayıda Barselona, çok sayıda Avrupa tarzı pist vardı."
"Artık Barselona'nın yılın geri kalanını belirlemesi gibi bir durumun söz konusu olduğunu düşünmüyorum."
"Eğer Barselona'da iyi bir aracınız varsa, normalde Silverstone'da, Macaristan'da ya da Spa'da da iyi bir aracınız var demektir. Ancak Barselona'da iyi bir araca sahip olmanız Bakü'de de hızlı olacağınız anlamına gelmez." dedi.
Alonso sözlerine şunları da ekledi: "Carlos'un da dediği gibi, Barselona şu anda şampiyonadaki diğer dört ya da beş pistte neler olacağını anlamaya ya da tahmin etmeye yardımcı olabilecek bir pist, ancak Barselona'nın artık o kadar da ilginç olmadığı pek çok başka pist türü var."
'Normal' aerodinamik test pistleri arasındaki dağılım açısından, 2024 takviminde 14 pist ve 10 cadde tarzı pist (Imola ve Meksika'nın kaldırım sürüşü ve maksimum yere basma kuvveti tuhaflıkları dahil) var.
Bu da 60'a 40'lık bir bölünme anlamına geliyor. 2004'te bu oran 80'e 20'ydi.
Sainz ve Alonso'nun değindiği nokta, İspanya GP'sini üç yıldır üst üste kazanan Red Bull'un geçen sezon başladığından bu yana tamamen kendi kontrolünde olan koşullarda yalnızca bir yarış (Singapur 2023) kaybetmiş olması.
Mevcut çağın yere basma kuvveti ile dolu, mekanik olarak mükemmel sürüşe sahip makineleri sokak pistlerinin tümseklerini ve kaldırımlarını sevmeyebilir, ancak bunlar sadece onu rakiplerine yaklaştırıyor.
Red Bull'dan Max Verstappen, "Elbette daha fazla sokak pisti geliyor ama bu, burada hızlıysanız aracınızın genel olarak hâlâ iyi olduğunu gösteriyor."
"Ancak takvimde her zaman aracınızın iyi olmayabileceği birkaç garip pist vardır." dedi.
Barselona'da iyi olmanın Avusturya, Britanya, Macaristan, Belçika, Hollanda ve İtalya'da yapılacak turlarda başarılı olunacağının açık bir göstergesi olduğu iddiası da o kadar net değil. Bu da Red Bull tarafından öne sürülen bir argüman - aslında bu mekanların her biri kendi içinde belirli bir üstün kaliteye sahip.
Takımın baş mühendisi Paul Monaghan, "Burası nispeten yüksek hız ve aerodinamik hassasiyet [gerektiriyor]."
"Daha sonra üç düzlük, üç düşük hız, üç yüksek hız virajı veya hızlı virajlar [Red Bull Ring'de] için deniz seviyesinden 1000 metre yükseğe çıkıyoruz ve sonra büyük bir kısmı düz olan Silverstone'a gidiyoruz."
"Dolayısıyla, her pist kendi zorluğunu ortaya koyuyor. Bence işimizi özenle ve iyi yaparsak rekabetçi bir araca sahip olabiliriz."
"Diğer insanlar ne yapıyor? Araç kontrolünü etkileyemeyiz ve onlara göre değerlendiriliriz."
"Macaristan'da yine maksimum yere basma kuvvetine geri döneceğiz. Bir hafta sonra da Spa'dayız [ki bu da] belki de Cidde gibi bir yer dışında bu yıl koşulacak en ince arka kanadı gerektiriyor."
"Yani [bunlar] normal yarışlar, [ancak] yere basma kuvvetini karıştırıyoruz, soğutmayı değiştiriyoruz - Monza'dan önce minimum bastırma kuvvetinden maksimuma çıkıyoruz."
"Evet, tamam, eğer hepsi benzer pistlerse ve belki de safım ama biraz eğlenebiliriz." dedi.
Barselona'nın önceki statüsünün sorgulanmaya başlanmasının arka planında Madrid'in 2026'dan itibaren F1 takviminde yer alacak olması ve Alonso'nun Barselona pistinin yönetimiyle anlaşamadığını söyleyen kaynakların bu pisti 2025 sonrası takvimde tutmak için büyük mücadele verdiğini belirtmesi gibi faktörler var.
Ancak bir anlamda Sainz ve Alonso söylediklerinde tamamen haklılar.
Son sektör şikanının kaldırılmasıyla, Barselona'nın yeni/eski konfigürasyonu F1 araçlarının performansını tam olarak test edemiyor.
Eskiden bu komplekste en iyi performansı gösteren takımın Monako'da yarışı domine edeceği tahmin edilirdi.
Artık durum böyle değil ancak Barselona hâlâ F1 araçlarını önemli ölçüde test ediyor ve McLaren MCL38'i güncellediğinden beri tüm pist türlerinde tutarlı bir şekilde sezonun en iyisi başı çekiyor.
tr.motorsport.com