Formula 1 2017 sezonunun Avrupa yarışlarının ilki İspanya Grand Prix’inin yarış analizinden merhabalar. İklimi nedeniyle kışın ortasında sezon öncesi testlerinin koşulduğu, genç serilerin uğrak yeri olduğu için çaylakların hakkında fikir sahibi olduğu, takımların merkezlerine yakınlığı nedeniyle yarış ekipmanları ve güncellemelerin karayolu üzerinden tırlarla getirildiği, Formula 1 Group yöneticileri ile FIA’nın ortak kararıyla seyircilerin spora yakın hissetmesini sağlamak için Minardi’den kalma çift kişilik Formula 1 arabası (F1 Experience) ile pistte tur atmak ve sıralama turları ardından pilotların grid’e çıkıp röportaj yapması gibi unsurları düşündükleri yarışın sonunda sizinleyiz.
Cuma günü antrenman turlarında turuncu yazılı sert hamur, beyaz yazılı orta hamur ve sarı yazılı yumuşak hamuru deneyerek başladı takımlar hafta sonuna. İlk önce araçlara takılı sensörler ile güncellemelerin çalışıp çalışmadığı denendi. Ardından yarış simülasyonları atılarak hangi 2 hamurun kullanılabileceği düşünüldü ve Force India pilotu Sergio Perez’in Sert hamurlu lastikler ancak fotoğraf çekilmekte kullanılır. Ultra yumuşak lastiği bile getirebilirlerdi. eleştirisini alan turuncu yazılılar bir daha gözükmedi. Antrenmanlarda kayda değer olaylardan biri McLaren pilotu Fernando Alonso’nun henüz ilk antrenman seansının ilk turunun üçüncü virajında arabasını kenarı çekmesiydi. İspanyol pilotun arabasında yağ kaçağı değil, yağ şelalesi vardı.
That's quite a lot of oil coming out of Fernando Alonso's McLaren ?
Ancak Alonso motor veya şanzıman sorun yaşayan tek kişi olmayacaktı. Ferrari’den Sebastian Vettel’in ilk antrenman programı vites kutusu olduğu düşünülen mekanik problemden sekteye uğrayacaktı. Mercedes’ten Valtteri Bottas’ın ise İspanya Grand Prix’i için yeni getirilmiş motorunda elektrik aksamında sorun bulunacak, gece çözmek amacıyla çalışma yasağını delme hakkı kullanılacak, cumartesi antrenmanlardan önce ise söz konusu motorda bu sefer su sızıntısı tespit edilecekti. Bottas bu sebeple 3. serbest antrenmanlara sezon başından beri 4 yarış görmüş motora dönmek zorunda kaldı. Vettel’in mekanik sorunları ise cumartesi günü de peşini bırakmıyordu (aşağıdaki video’da göreceğiniz gibi).
Seans bitimine 10 dakika kala SF70H pit yolunda kaldı ve Ferrari su sızıntısı tespit edilen motorun sorununa, sıralamaya yetişme telaşı yüzünden inmek yerine; motoru tamamen yenilemekle çözüm buldu sıralamaya kadar. Perşembe günü yağan yağmur sebebiyle tutunma oranının düşük olmasına yoğun rüzgarlar eklenince, pilotların çakıl havuzlarına ziyaretlerine de şahit olduk cuma ve cumartesi günü. Bahsettiğimiz olumsuz şartlardan olsa gerek Ferrari antrenmanların ilk gününde Mercedes’ten geride olsa da, Mercedes’ten Lewis Hamilton yaptığı açıklamalarda kendilerinin geliştiği kadar Ferrari’nin de geliştiğini ve aralarındaki farkın halen Rusya’daki kadar olduğunu belirterek; çekişmeli cumartesi ve pazar gününü işaret ediyordu adeta.
Sıralama turları ilk seans başlarında ise güç kaybeden Vettel’e telsizden Arabayı durdur, arabayı durdur hemen. denmesine rağmen Alman pilot takıma Emin misin? karşılığını vererek yoluna yavaş da olsa devam edecek, takım da bu sefer aracın motor ayarlarını değiştirme ve pit yoluna hemen gelme emrini iletecekti (ses kaydı yukarıda). Bu sayede sıralama turunda Mercedes ve Ferrari pilotlarının hepsinin de pole şansının olduğu bir sıralama turları içindeydik. Lider başlayacak Hamilton ile 2. Vettel arasında 0.051 saniye fark varken, 3. Bottas ile 4. Raikkönen arasında da 0.66 saniye fark vardı. Red Bull’lar ise sıralama turlarının 5. ve 6.sı konumunda iken, Max Verstappen pol’e 0.5, Daniel Ricciardo 1 saniye uzaktaydı.
Antrenman turlarına kadar geriye gitmemiz ve oradan sıralama turlarına geçmemizin sebepleri 3 büyük takım arasındaki güç dengelerinden bahsetmek ve yarışın sonucunu etkileyecek teknik sorunları da içermesiydi. Önceki yarış analizlerimizde startı takiben atılan ilk turun ne kadar önemli olduğunu hem Perez’in açıklamalarını, hem de Rusya’nın galibi Bottas’ın kazanış şeklini referans göstererek anlatmıştık. İspanya’da da start ve yarışın ilk turu podyumu belirlemekte kritikti. Rusya’da olduğu gibi sıralama turunu 3. bitiren Bottas’ın liderliğe çıkabileceğini bile düşünüyordum. Buna karşın geçen hafta İtalya’daki Mugello pistinde film gününde startlarını iyileştirmek için Mercedes tipi parmak girintili debriyaj kolunu deneyip, birinci pilotlarına takan Ferrari sayesinde muhteşem start alan Vettel, Hamilton’u geçerek ortamı karıştırdı. Hamilton rakibi Vettel’i zorlayamazken ilk viraj için; ortalama kalkış yapan Bottas, ön solundaki Hamilton ve ön sağındaki Vettel’in arasından ilk virajda sağlam çıkamayacağını hissedip erkenden fren yapacaktı. Bottas’ın hemen arka solunda yer alan Raikkönen ve Verstappen ise Fin pilotun bu erken freninden yararlanıp, pozisyon mücadelesine girdiler. Bottas viraj içinde Raikkönen’e, Raikkönen de Verstappen’e çarptı ve bu domino taşını başlatan Bottas yoluna 3. sırada devam etse de rakipleri yarış dışı kaldı.
Geçişin start finish düzlüğündeki önceki senelere nazaran uzatılmış DRS alanı ve onu takip eden ilk 2 viraj kombinasyonu dışında neredeyse imkansız olduğu, safkan aerodinami pisti Catalunya’da söz takımların stratejilerindeydi artık. İlk turdaki kaza kalıntılarından kaçan Williams’tan Felipe Massa’nın dışarı attığı Fernando Alonso, 2017 Ferrari motoru takılmış Haas’lı Grosjean’i geçemeyince, 12. turda undercut (erken pite giriş) aralığını açtı. O anlarda Hamilton kendisinden 0.2 saniye öndeki Vettel’e performans ve konum olarak yaklaşamadığı konusunda telsizden yakınırken, üstüne Alonso’nun undercut’ını uygulayabilecekleri önerisinde bulunuyordu. Takımın ise bu mesajlara yanıtı basitti: Bizim emirlerimizi bekle, sakin ol ve bas gaza. Liderlik mücadelesi veren pilotlardan 13. tur bitiminde undercut yapan ise, ilk 3 tur Hamilton’dan 0.1 ile 0.3 saniye aralığında hızlı turlar atsa da ilk önce onun seviyesine gerileyen ve 9. turdan itibaren de Hamilton’a oranla yavaş kalan Vettel’di. Taze yumuşak lastiklerine kavuşan pilotun bundan sonraki amacı ikinci turlar bütününde muhteşem turlar atmak ve ikinci pitte zorunlu olarak orta hamurlu lastiği takmaktı. Vettel’in piti ardından liderliğe yükselen Hamilton ise 20. turun bitiminde pite girene kadar sürdürdüğü ilk turlar bütününün hem en hızlı, hem en yavaş turlarını bir arada atarak değişken performansa sahipti ve İngiliz pilotun sakinleşmek için epey hızlı nefes aldığı rejiden kaçmadı 18 turda. Ferrari’nin belirlediğinden farklı olarak Hamilton’a Mercedes’in verdiği strateji orta hamurlu lastiklerden ikinci tur bütününde kurtulmak ve taze yumuşakla üçüncü tur bütününde konumu nerede olursa olsun asılmaktı. Liderlik ihtimali yüksek 2 pilot pitlerini tamamladıktan sonra artık yarışın bir dönüm noktasını, podyum sırasını belirleyecek kazaya yol açmış Bottas oluşturacaktı.
El adelantamiento de Vettel a Bottas, todavía mejor con la cámara onboard. Me gusta mas la de la T, pero qué sensación de velocidad... #F1pic.twitter.com/PnwkHTWGH9
Tur zamanlarına baktığımızda aracının ilk tur kazasında hasar aldığı anlaşılan Valtteri Bottas, Sebastian Vettel ve Lewis Hamilton’un pitlerinin ardından liderliğe yükselmişti. Taze yumuşak lastikleriyle ilk tur bütünündeki turlarından 1 saniye hızlı tempoyla kendisine doğru gelen Vettel’e karşı, yarışa başladığı kullanılmış yumuşaklara sahip hasarlı aracıyla Bottas’ın şansı olmadığı ilk bakışta düşünülebilirdi. Hamilton 21. turda girdiği pitten döndüğünde Vettel’den 8 saniye gerideyken, Bottas ve Vettel’i sadece 1 saniye ayırıyordu. 22. turda bu fark 0.5 saniyeye inecekti. Vettel 24. turda DRS ile geçiş yapmayı deneyecek ama Bottas ilk virajlar kompleksini kapatacak, 2 pilot evlerimize lastik kokusu salacaktı kitlenme ile. Ertesi tur Vettel düzlüğe öncesinden daha hızlı girdi ve pit çıkışı hizasında çimlere çıkıp, kontrolü kaybetme riskine rağmen DRS ile yaptığı ikinci atakta başarılı olabildi. Alman pilota Fin duvarı 4 turda taze süper yumuşakla atılabilecek 4 saniyeye mal olmuştu. Mücadeleler gerçekleşirken 23. turda Vettel ile aradaki farkı soran ve takımdan Merak etme yarışın ilerleyen zamanlarında onu geçeceğiz. yanıtını alan Hamilton ise Bottas’ın kendisine yol vermesi ve araç üstü kameralara yansıyan teşekkür ederim anlamındaki başparmak kaldırma işareti eşliğinde 26. tura girdiğimizde ikinciliğe yükselecekti.
Pozisyon değişiklikleri ardından Vettel Hamilton’dan lastik hamuru farkı sayesinde 0.3 ile 1 saniye arasında dalgalanan farklarda tur atabiliyordu ve 31. turda İngiliz pilot takımın Farkı kapa mesajına karşılık, Bu lastikle daha nasıl hızlı tur atabilirim? sorusunu sormuştu. Merakla beklenen ikinci pitler ise 30’lu turların başında McLaren pilotu Stoffel Vandoorne’un ilk virajın dışından Massa’ya çarpıp, kendi süspansiyonunu kırıp, çakıl alana saplanınca çıkan sanal güvenlik aracı (VSC) periyoduydu. Takımların geneli VSC başladığı an pite girse de yarışı önde götüren Mercedes’ler, Vettel ve Ricciardo birbirlerini kollamaktaydı. Ferrari kurallar gereği 2 lastik hamurunu da kullanmış Mercedes’in tek pitstop stratejisi ile yarışması korkusu ile Vettel’in pitini geciktirecekti. Mercedes ise Hamilton’u pit yolunda VSC bitiyor belirdiği an pite çağırıp, İngiliz pilotu yumuşak lastiklere kavuşturdu. Ferrari’nin Mercedes’in hamlesine karşılık verecek zamanı kalmamıştı ve Vettel en erken 36. turu 37. tura bağlayan anda girebildi lastik değiştirmeye. Böylece Hamilton ile arasındaki 7.7 saniyelik fark eriyecek, Vettel pitten çıkarken Hamilton hemen dibinde olacaktı. Arından 2 pilot ilk viraja yan yana girdiler, lastikler temas etti (Vettel’in sağ arka lastiğindeki Pirelli yazısı silinmişti). Bundan sonra Hamilton’un yumuşak lastik avantajı vardı orta hamurlu Vettel’e karşı ve 43’ten 44’e geçerken pist üstünde liderliği ele geçirecekti. İngiliz pilotun yarışı kazanması için dengeli kullanım yaparak damalı bayrağı görmesi gerekiyordu sadece. Vettel’in ise son bir alternatifi kalmıştı: üçüncü kere pite girip, yumuşak lastiği takarak Hamilton’u zorlamak anlamına gelen Plan C. Ancak Alman pilotun pitte kaybedeceği yaklaşık 22 saniyeyi geri kazandıracak tur sayısına (ilk pite daha erken girmeliydi o zaman, mesaj 50’li turlarda geldi) sahip değildi ve Hamilton’un 3.49 saniye gerisinde ikinciliğine razı oldu.
Böylece Mercedes takımının pole’de başlayan ama yarışın başlarında kaybetme noktasına gelen pilotları Hamilton’u nasıl sakinleştirdiğini, başarılı stratejileriyle nasıl podyumun en üst sıraya çıkardıklarını ve kazanacaklar denkleminden öz hatasıyla elenen Bottas’ın Vettel’in yavaşlatılmasını sağlayan başarılı takım oyunculuğundan bahsettik. Mercedes takımına galibiyeti getiren etmenlerin sağlayıcılarından biri de Ferrari’nin toplamda 43.266 saniye süren pitlerine karşın, toplamda 44.806 saniye zaman kaybedilen pitlerdi. Söz konusu pitlerden birinde Mercedes Hamilton’un 4 lastiğini 2.39 yarışın en hızlı pitini yapmıştı. Takım da pitleri galibiyet sağlayıcısı olarak görmüş olmalı ki takım kupasını almak için şef garaj teknisyeni Karl Fanson isimli bir izbandut abimiz (doğum günüymüş yarış anı)(podyum için).
Mercedes garajının öteki tarafındaki Bottas’ın yarışı nasıl bitmişti peki? Yarışa giriş bölümümüzde Fin pilotun 4 yarış geçirmiş motoru kullanmak zorunda kaldığını bahsetmiştik ve bu emektar motor İspanya’nın 38 turunda alevler eşliğinde son nefesini verdi. Yarış sonrası yaptığı açıklamalarda motorun 1 yarış daha dayanabileceğinin kendisine söylendiğini ve patlamasının sürpriz olduğunu belirten Bottas (Rusya ve İspanya’daki sıcak yükleri ve güvenlik aracı periyodları etkili olmuş), tek pit stratejisiyle ilerliyordu ve podyuma üçüncü olarak çıkabilirdi. Çünkü yarış 3.sü Daniel Ricciardo’dan yarışın tüm anlarında daha hızlı tur atmaktaydı. Ayrıca Bottas’ın piti 2.57 saniyede 4 lastik değiştirme ile yarışın en iyi 3.süydü.
İlk viraj kurbanı Raikkönen ve Verstappen, motor yakan Bottas ve arkasındaki pilotların kendisine yetişemeyecek tempoları sayesinde podyumun son basamağına çıkıyor ve takımına da sezonun ilk podyumunu kazandırıyordu Ricciardo. Başlıca takım patronu Christian Horner olmak üzere Red Bull cephesinden gelen açıklamalarda Ricciardo’nun podyum sırası garantilenince Renault motorunun devrini düşürüp sakin kullanmasının emredildiği, bir tur bile atma fırsatı bulamayan Verstappen’in hafta sonu genelinde aracından daha memnun olmasıyla yarışı 20 saniye daha ileride götürmesinin mümkün olduğu söylenenler arasındaydı. Sıralama turlarında Verstappen’in zamanının Hamilton’un 100.703’ü olmasına karşın Ricciardo’nun 101.296 olması da Horner’ın tezine kanıt olabilir. Daha iyi Red Bull için şanslı yarışa ek olarak, RB13 şasisi geliştirmeden ziyade Aston Martin Valkyrie ile uğraşmış Adrian Newey’e ihtiyaç var belki de.
Yarışta ortalıkta gözükmeyen Daniel Ricciardo için aniden gelen üçüncülük kutlamaya değerdi. İşimize yarar diye fotoğrafta Red Bull tshirt’ü ile Ricciardo’nun arkasında ayakta duranın yarış mühendisi Simon Rennie olduğunu ekleyelim.
Sıralama turlarında 4.lüğe sahip olmasının nedeni olarak kendi hatalarını gösteren Raikkönen’e ise hafta sonu genelinde araçtan memnun olduğunu da iletiyoru. Hoş bir kalkış yaptığı yarış Bottas’ın zincirleme reaksiyonu ile son buldu ama Fin pilot buna rağmen mutluluğu yarış dışında bulacaktı. Kimi’nin ilk tur kazasını ana trübünlerde seyrettikten sonra gözyaşlarına boğulan Thomas Danel’i ailesiyle beraber Formula 1 yönetimiyle ortak bir karar sonucu padok alanına alan Ferrari, ufak yaştaki Fransız taraftarları Thomas’ın Kimi ile hoşça vakit geçirmesini sağladı. Böylece iceman niceman’e dönmüş oldu.
Kafamda anlık olarak oluşturduğum yarış analizi kontrol listesinde ön sıradaki 3 takımdan bahsederek tikleri attık. Şimdi diğerlerini yarış bitirme sırasına göre yorumlama zamanı. Yarış galibi Lewis Hamilton, podyumun en alt basamağındaki Ricciardo ardındanki herkese tur bindirmeyi başarmıştı. En son 2008 İngiltere’de gerçekleşen 3. sıradan sonraki herkesin tur yemesi durumunu (kuru zeminde ise en son 2007 Monaco’da gerçekleşti) İspanya 2017’de tur yiyen en son ekip Force India pek takmış gibi gözükmüyordu. Çünkü yarışa 8. başlayan Perez ve 10. başlayan Ocon ikilisi, ilk virajın karışmasını belasız atlatacak, arkalarındadki Renault pilotu Nico Hülkenberg’in kendilerine yaklaşamayacağının yanında Ricciardo ile aralarında tempo farkı olduklarını bildikleri için araçlarını dengeli kullanacak ve 4 ile 5. bitireceklerdi yarışı. Böylece Sergio Perez ardı ardına 15. kere puan alıyordu ve takımın 2017’deki en iyi sonucu elde edilmişti. Takım arkadaşı Esteban Ocon ise şimdilik kariyerinin en iyi derecesindeydi. Ayrıca Force India Mercedes ve Ferrari’lerden birer aracın İspanya’da yarış dışı kalmasıyla tüm yarışlarda 2 arabayla puan alabilen tek takım niteliğini kazanmıştı. Perez yarış sonrasında Ocon’la yaptığı röportajda Rusya’daki Birbirimize yakınız ve bu takım için yararlı açıklamasını tekrar etmesinin yanında geçen seneki takım arkadaşı Hülkenberg’le de birbirlerini zorladıklarını ve bunun takıma yararlı olduğunu savunuyordu. Ayrıca Meksikalı, ilk tam sezonunu geçiren takım arkadaşını Yarıştan yarışa gelişiyor. Onun bir sürücü koçuna ihtiyacı yok. diyerek övüyordu. Ocon ise anlık hataları olmasına rağmen tecrübesini arttırmak için Silverstone’daki takım merkezinde sürekli simülatör çalışması yaptığının altını çizdi.
İlk virajlar bütünlemesinden geçen 3 araba Perez – Ocon – Hülkenberg yarış sıralamasının görsel haliydi.
En yakın takım rakipleri Red Bull’a istikrarları sayesinde 19 takım puanı yaklaşan ve takımlar sıralamasında üçüncülüğü 2017 aracı tanıtımından beri hedefleyen, Perez’in deyimiyle kalple hareket eden takımın performansından keyif almamak elde değil. Bu arada diğer takımlara geçmeden önce, Force India’nın İspanya 2017’de yürürlüğe giren araç numaralarının iyi okunması kuralını çiğnemekten ertelenmiş 25000 Euro para cezası aldığını notlarımıza ekleyelim, bakalım burundan tekrar nereye taşıyacaklar. Takımların geneli pilot numarası veya kısaltmalarını devasa bir şekilde sharkfin’lere eklerken, Force India bu alanı ana sponsorları BWT’ye ayırmıştı. İspanya’da mekanikerlerinin eski turuncu çizgili tulumlardan pembe çizgili üniformalara geçmesi BWT’nin uzun süreli kalacağını işaret ederken, çözüm ana sponsoru memnun edecek şekilde olmalı.
İspanya Grand Prix’inde Force India numaralarını motor kapağının shark fin ile birleştiği yere koydu. Bakalım Monaco’da nasıl değiştirecekler.
Renault’un fabrika takımı hafta sonuna pek iyi başlamayan ekiplerdendi. Takımın geliştirme ve yedek pilotu Sergey Sirotkin 2017’deki ikinci serbest antrenmanına cuma günü çıktı ancak daha önceki antrenman tecrübeleri 2016 Brezilya ve 2017 Rusya’daki gibi araç sorunları nedeniyle çok az tur atabildi. Jolyon Palmer’in aracında sert hamurlu lastiklerle sadece 10 tura sahip olan pilotun sosyal medyada paylaştığı Duyguları kenara bırakıp, motivasyonu arttırıp, ilerleme zamanı! ve Araba fotoğrafta bile hızlı gözüküyor. Her ne kadar tadını tam çıkaramamış olsam da son değil. sözleri ne kadar aç olduğunu gösteriyor Formula 1 arabasıyla tecrübe kazanmaya.
Sergey Sirotkin (@sergeysirotkin_official)'in paylaştığı bir gönderi ()
Antrenmanların ikincisinde ise Palmer aracına geri dönüp 8. sırayı alıp, kötü giden sezonunda umutlanacak ve takım arkadaşı Hülkenberg’i bir sıra geriden takip edecekti. Ama cuma sonunda sağlam sonuçlar alan aracı cumartesi piste çıkardıklarında özellikle sıralama turlarında sonuçları tepetaklak olacaktı Renault’un. Sıralamalarda 13.lüğü elde eden Hülkenberg Aracı düne oranla pek değiştirmemize rağmen, beklediğimizden yavaştık. Düne oranla daha sıcak ve rüzgarlı dış koşullar olduğu için, ondan etkilendiğimizi düşünüyorum. şeklinde yorum yaparken, 18. olan Palmer halen cuma antrenmanlarında hızlı olup, cumartesi antrenman ve sıralamada yavaşlığının sebebini çözmekte zorlanıyordu.
Yarış günü gelip çattığında sıralama sonucuna rağmen kaybettiği tüm sıraları daha ilk turda ham yapan Hülkenberg ilk turun sonunda 7.liğe kadar yükselmişti bile ilk tur kazalarının etkisiyle. Ardından Alman pilot Bottas’ın da motor patlatmasıyla 6.lığa yükseldi ve 2017’de sadece Renault’un en iyi derecesini değil, markanın fabrika takımıyla geri döndüğü periyodun da en iyi derecesine erişti. Palmer’in hedefi ise orta hamurlu lastikle yarışa başlayıp, erkenden pite girip, yumuşak lastiklerle seri turlar atarak rakiplerini yenmekti ancak Palmer söz konusu taze yumuşak lastikleriyle tempo tutturamayınca 15.likle yetindi. Geçtiğimiz yarışlarda sıralama performansı yüksek olmalarına rağmen yarışlarda geriye düşen Renault takımının patronu Cyril Abiteboul İspanya GP’si sonrası rakipleri Haas, Williams ve Toro Rosso’dan hızlı olduklarını belirtmenin yanında Palmer’in performansını nasıl attıracaklarını düşüneceklerini ekliyordu.
Yarış analiz metni yayımlanırken Hülkenberg Fransa’da Renault Grubu’nun şirket içi forumunda şov yaparken, Palmer de Pirelli 2018 hamuru testi için salı günü halen Barcelona’da tur atıyordu. Çarşamba günü ise 14 Mart 2016’ta Renault’a test pilotu olarak alınan ve 6 Mayıs 2016 günü Silverstone’da 2012 model Lotus E20 (Enstone kökenli araç) ile serbest antrenmanlarda rol alabilmek için gerekli koşulları sağlamak için tur atmış Nicholas Latifi rol alacak. Kanadalı pilot İspanya hafta sonunda F2 2. yarışını lider giderken aynasının kopup dikkatini dağıtması sebebiyle üçüncü bitirmişti. Şahsen Sirotkin’in süreceğini düşünüyordum.
İspanya Grand Prix’inde en maceralı yarış geçiren takım olarak Toro Rosso’yu seçiyorum. Grid’e 12. sırada yerleşen Carlos Sainz yarış başlarında 9. giderken önündeki Haas’tan Kevin Magnussen’i birkaç tur el hareketleriyle beraber kovaladı. Ardından ikili beraber pite girdiler ve pit yolundan yan yana birbirlerini sıkıştırarak çıktılar ama Sainz’in çimden başka gidecek bir yeri kalmamıştı (video’su yukarıda). Ev sahibi pilot yarışın ikinci yarısında ise sanal güvenlik aracı altında yapılmış tek pit taktiği ile yarışan Pascal Wehrlein’i geçmeye çalışmakla geçirecekti ama geçen seneki Ferrari motoru takılı Sauber kullanan rakibiyle yan yana gelse de pist üstündeki hamlelerinde başarılı olamadı. Sainz’e yarış pozisyonunu getiren ise Wehrlein’in ani kararla pite girerken bilerek kural ihlali yapması ve yarış süresine 5 saniye eklenerek 7.likten 8.liğe düşmesiydi.
Ancak Carlos Sainz, yarışı sürekli savaşmakla geçiren tek pilot değildi Toro Rosso’da. Daniil Kvyat sıralama turlarında Kendi kendine gidiyordu. Süren ben değildim. dediği arabasıyla sıralama turlarında sonuncu oldu ve basın mensuplarına iyi bir sonuç almak için arabayı ters çevirmesi gerektiğini söyleyecek kadar da umutsuzdu. Vandoorne’un motor cezası nedeniyle 19. başladığı yarışta taktiği ilk tur bitiminde pite girip orta lastiği, yumuşak lastikle değiştirmek ve yarış ortasında bir kere daha tazelemekti. Üst paragrafta Palmer’in uygulayamadığı taktiği başarıp; ilerleme fırsatı yakaladı. Rus pilotun iyi dereceye açlığını ise yarış sonunda Magnussen ile dibine kadar mücadele etmesiyle gördük. Eğer birkaç tur daha olsaydı Wehrlein’in zaman cezasından yararlanabilecek olan Kvyat yarışı 9. bitirmenin ardından sevgilisi Kelly Piquet ile Barcelona sokaklarında dolaşmaya ayıracaktı zamanını. Ayrıca Toro Rosso’nun sezonun açılış yarışı Avustralya’dan sonra ilk defa 2 arabayla puan aldığını belirtelim. Metin yazılmaktayken takım Pirelli adına lastik testlerine katılıyor. 16 Mayıs günü Sainz, 17 Mayıs günü Kvyat direksiyonda olacak.
Magnussen ile Kvyat henüz yan yana gelmeden Pascal Wehrlein’in arkasına yapışan Carlos Sainz yarış sonuna kadar bir türlü rakibini geçemedi.
Pascal Wehrlein’in Carlos Sainz Junior’a pist üstünde geçit vermediğini, 2 Toro Rosso’nun önünde damalı bayrağı gördüğünü ama cezası nedeniyle Sainz’e yerini verdiğini anlatmıştık. Yarışa 15. sırada başlayan ama herkes pite girerken 20. turlarda 5.liğe kadar yükselen Wehrlein’e bu yükselişi kazandıran etmen, Sauber’in kıdemli yarış mühendisi hatun Ruth Buscombe tarafından belirlenen; yarışa başlanan yumuşak lastiği tam yarış ortasına kadar kullanmak ve devamını orta hamurla tamamlamakla özetlenebilecek taktikti. Takım Wehrlein’i 30’lu turlarda zaten pite çağırmayı bekliyordu. Ama Massa – Vandoorne VSC periyodu başladığı an takım fırsat gördü, Wehrlein’i pite çağırdı ve o esnada son virajı geçmekte olan pilot aracını verilen ani karar sebebiyle pit yolu direğinin sağından değil de solundan geçirmesi sebebiyle ceza aldı.
Ancak geçen sene Brezilya’daki puanları sayesinde Formula 1 yönetiminden ekstradan para alarak batmaktan kurtulan takım, puan potasındaki her derecenin kıymetini bildiği için; cezaya üzülmüş gözükmemekteydi. Takımın diğer pilotu Marcus Ericsson da yarışı 12. bitirmeyi başardı. Tur zamanlarına baktığımızda İsveçli pilotun Wehrlein’e oranla ilk tur bütününde biraz yavaş olduğunu görebiliriz. Bu yüzden kendisine 2 pitstop taktiği verildi. Pilot üçüncü tur bütününde Wehrlein’i geçebildiği için sevinmeli. Sauber Brezilya’dan çıkardığı 4 puan ile takımlar sırasındaki 9.luğunu da perçinlemiş oldu. Monaco’da da bir gelişim pakedi bekleniyor, değişik stratejilerle alınabilecek puanları kovalamak için. Bu arada yukarıdaki fotoğrafta Marcus Ericsson’un olmaması pek hoşuma gitmedi (veya ben göremedim).
Yukarıda videosunu gördüğümüz Magnussen Sainz mücadelesinin fotoğrafı ise İspanyol pilotun ne kadar çılgın olduğunu gösteriyor.
Haas takımı yarış açıklamalarını incelediğimde takım patronu Günther Steiner, Romain Grosjean ve Kevin Magnussen’in cümlelerinin ortak noktasının takım temposunun yumuşak lastikler takılıyken yüksek, yarış sonuna saklanan orta hamurlu lastiklerle de düşük olduğunu fark ettim. Bu yüzden yarış başlarında Carlos Sainz Jr.’ı zorlayabilen Magnussen, VSC periyodu ardından planlanandan erken takılan orta hamurlu lastik sebebiyle Kvyat’ın tehditlerine maruz kalmaktaydı. 62. turda yan yana 9.luk mücadelesi veren Kvyat’ın ön kanadı, Magnussen’in lastiğini patlatınca; Danimarkalı pilot fazladan bir pit yapmak zorunda kaldı ve 14.lüğe düştü. Ayrıca Magnussen – Sainz mücadelesinde Sainz rakibini Beni gördü, itti. diyerek suçlarken takımdan Gördük. Gördük. Seni itti. cevabını alıyordu. Günther Steiner ise Magnussen’e konu hakkında Hakemlerle konuşuyoruz. Olay hakkında biraz daha detay ver Kevin. dedikten sonra Dümdüz çimlere çıktı. Çılgınca. İkimizi de yarış dışı bırakabilirdi. cevabını almaktaydı ve bence yarışın en güzel cümlesi Steiner’den duyuldu son olarak: Evet, evet anladık. Sakin ol, sakin ol. Lütfen sakin ol. Her şeyi gördük ve hakemlerle konuşuyoruz. Her şey açık. Magnussen’in 2 Toro Rosso ile mücadelesi sert olsa da sporda olmasını sevdiğimiz detaylar ki bu yüzden ceza gelmedi.
Romain Grosjean ise sıralama turlarında Q1’de son virajda kontrolü birden fazla kere kaybetmesiyle dikkat çekmişti. Fransız pilot sıralama turlarında takım arkadaşından 3 sıra geride 14. sırada başlasa da Magnussen ile aynı tempoda ilerleyebildi ve en sonunda takım arkadaşı dahil önünde sorun yaşayanlar sayesinde 10.lukla puan almayı başardı ve Kimi Raikkönen paragrafında anlattığım hemşehrisi Thomas ve ailesiyle zaman geçirenlerden biri oldu. Yukarıdaki tweet ise klasik sosyal medya mizahı örneği: Grosjean genç Fransızdan Ferrari’nin dikkatini nasıl çekeceğine dair taktik alıyor. Fotoğrafın çekildiği yer ise Fransız takımı Renault’un padoktaki alanı.
Fernando Alonso’nun hafta sonuna yağ şelalesi şeklinde başladığını analizimizin başında anlatmıştık. İspanyol pilot kendi evindeki yarışın ikinci antrenmanlarında ise araç performansından memnuniyetsizliğini Motor çok iyi hissediliyor. Öncekinden daha yavaş. Muhteşem. ironisiyle anlatma yolunu seçmişti telsizde ve doğal olarak sonuncuydu (Yukarıdaki video’da bahsettiğim andan itibaren önemli telsiz konuşmalarına şahit olacaksınız). Ama cumartesi sıralama performansı cuma gününü tamamen unutturacaktı. Sıralama turunda aldığı Mercedes – Ferrari – Red Bull arkasındaki 7.lik McLaren’in 2017’deki en iyi sıralama derecesiydi. Alonso cumartesiyi yorumlarken bir şasi pisti olan Barcelona’da Mercedes ve Ferrari arkasında en iyi üçüncü şasiye sahip olduklarını belirtiyordu. Pole’dan 2 saniye uzakta olmalarının düzlük hızından kaynaklandığını ve sıralama turlarında pole kovalamaları için 50 HP’den fazlasına ihtiyaçları olduğunu da ekleyen İspanyol pilot, aracı her zaman zorlayabilme güvenine sahip olmaları sayesinde yarışta Red Bull’ları geçmeyi hedef olarak belirlemişti. Ama Fernando Alonso, yarışa 9. başlamasına rağmen muhteşem kalkış yaparak Force India’lar ve kendisinin önüne geçen ama çarpışarak ikinci viraja taşan Verstappen – Raikkönen ikilisinden kaçmaya çalışan Felipe Massa’nın darbesine maruz kalıp, dışarı fırlayacaktı. Vurulmadan önce Alonso zaten ilk virajda blokaj da yaşamıştı ve olayların toplamında 11. sıraya kadar düşecekti (aşağıda video’su var).
İspanyol pilota bu kazanın ardından sürekli zorlayabilmesi için yarışın başlangıcı harici 2 turlar bütünü daha yumuşak lastik takıldı (toplamda 3 pit). Alonso pistin genelinde iyi olup, geçişe en çok imkan veren düzlükte güçsüz düştüğü için Grosjean’ı ilk pitlerden önce ve Kvyat’ı ilk pitlerden sonra geçemedi. Ama yarış sonunda orta hamurlu lastiklerle performansları düşen Williams’lar Felipe Massa ve Lance Stroll’u geçerek, yarışı 12. bitirebildi (düşük kaliteli de olsa aşağıda video’su var). Fernando Alonso yarıştaki son turunda tam gaz halde kendisinin en iyi ve yarışın en hızlı 4. turuna da imza attı. 1:23.894’lik bu derece, yarıştaki ideal turundan sadece 0.074 saniye yavaştı. İkinci sektörde Hamilton’dan 0.613, üçüncü sektörde 0.577 saniye geriye düşen Alonso’nun düzlük hızındaki sıkıntı ilk sektörde 0.759 saniye yavaş olmasıyla yansıyordu. Böylece Alonso’nun ideal süresi Hamilton’un ideal’inden 1.9 saniye yavaştı. Yarış sonunda hemen özel uçakla McLaren CEO’su Zak Brown ve takım patronu Eric Boullier ile Indianapolis’e uçan Alonso yarış analizimiz kaleme alınırken Indy 500 testlerine katıldı.
GP2 şampiyonu takımın ikinci pilotu Stoffel Vandoorne ise cuma günü tatminkar bir performans göstermiş olsa da cumartesi günü araçtaki tüm temposunu kaybedecekti antrenman turları dahil olmak üzere. Sıralama turlarında 19. olan pilota takım stratejik bir karar vererek, motor elektroniği dahil tüm parçalarını değiştirtecekti; böylece Vandoorne ceza ile sadece 1 sıra geriye düşmüş olacaktı (McLaren’in Monaco’da grid cezası yemesi daha kötü). Son sıradan ilk turda 15. sıraya yükselen Hollandalı ardından orta sıralarla mücadele konusunda başarısız olacaktı. Her ne kadar 19. turda Renault’tan Palmer ile mücadelesinden galip ayrılsa da Vandoorne’un yarışı, 32. turda kendisini DRS ile geçmeye çalışan Felipe Massa’ya vurup; kendi süspansiyonunu kırmasıyla sona erdi. Eric Boullier ise pilotlarının hatasını söylüyordu: Genç serilerden gelen çaylak pilotların problemi geç fren yapmaya alışmış olmaları ve virajlara frene basmış halde girmeleridir. Ama Formula 1’in düzeni farklı. Mutlaka sürüş tarzını değiştirmeli.
Sonuncu bahsedeceğimiz takım ise aynı zamanda 1 senede ne kadar hızlı değişim olabileceğini bizlere gösteren Williams. Köklü takım 2016 İspanya GP’sinden sonra 2 aracıyla tüm yarışlarda puan almış tek ekipti ama 2017 İspanya GP’sinden Massa’nın 13.lüğü ve çaylak Lance Stroll’un 16.lığı ile ayrıldılar. Stroll griddeki 18.likten ilk turda 13.lüğe tırmanmış olsa da yarış ortasında yaptığı üçüncü pitinde taktığı orta lastikle tempoyu bir türlü tutturamadı. 39. turdan 52. tura kadar yarışı 12. götürdüğünü gördüğümüz Kanadalı bitime kadar sonunculuğa kadar düştü. Massa’nın ikinci viraja kadar şahane götürdüğü yarışı ise Alonso ile darbesinde lastik patlatmasıyla bir daha toparlanamadı. Vandoorne’un da vurduğu tecrübeli Brezilyalı için kayda değer tek an Vettel’in kendisine tur bindirmeye çekinmesiydi. Massa Sanıyorum benden korktu. diye kendi takımına söylerken, aynı anda Vettel Neden hep Massa olmak zorunda? şeklinde yakınmıştı Ferrari’ye. Son olarak Massa’nın 2009 Brezilya’dan beri ilk defa İspanya sıralamalarında takım arkadaşını geçmiş olduğu detayıyla takımlara bakışı kapatalım.
Böylece baştan ayağa sezonun ilk Avrupa yarışının analizini yapmış olduk. 2007 İspanya Grand Prix’inde Felipe Massa galibiyetiyle başlayan, her yarışta farklı İspanya galibi serisi 2014 kazananı Hamilton’un 2017’de de kazanmasıyla son buldu. Bu zafer sezonun önceki yarışlarında olduğu gibi İspanya Grand Prix’inde de pole’ü kazanıp yürüyenin değil, etraftaki fırsatları uygun stratejiyle değerlendiren birinindi.
Rusya’nın hemen ardından İspanya’da da 1 ve 2. arasında küçük bir fark olması, mücadelenin çetin geçmesine ek olarak; son turda yapılacak ufak bir hatanın galibi değiştireceğinin de göstergesi. Araç ağırlıklarının gram seviyesindeki değişkenlikleri tur zamanı saliselerini bile değiştirirken yarış sonrasında aracında içecek şişesi taşımadığını açıklayan Lewis Hamilton’un durumu anlaşılır gayet. İlk 5 yarışta hiçbir takımın podyumun ilk 2 basamağını aynı anda kaplayamaması (duble, en son 2012’de benzer durum gerçekleşti) da Ferrari ve Mercedes’in birbirine yakınlığının başka bir göstergesi.
2017 İspanya itibariyle sezonda 288 yarış puanı atan 2 kişi Sebastian Vettel ve Lewis Hamilton’un son yarışın son virajına kadar birbirlerinin hatalarını kollayacak 2 devasa şampiyonluk adayı olduklarını düşünsem de son yarış dışı kalmasıyla yara almış Bottas’ın takım oyunculuğu faktörü dengeleri etkileyecektir hem Fin pilotun kendi prestijini koruması, hem Ferrari yavaşlatma operasyonu, hem de takım şampiyonluğu konusunda. Jarno Trulli (14), Rubens Barrichello (13) ve Andrea de Cesaris (12) ardından en çok ilk turda (10) yarış dışı kalan pilot olan Raikkönen İspanya’daki sonucuna rağmen aracından memnun olmaya başladığı için Ferrari’ye önemli takım puanları kazandırabilir gelecekte.
Red Bull’ların hızlanıp üçüncü galibiyet adayı takım olması şampiyona zevkini zirvelere çıkaracak olsa da orta sıralardaki çetin mücadele de kayda değer. Red Bull güçlenemezse ve podyumun en üst basamağına çıkamazsa Force India, 2 arabasıyla puan alarak Avusturyalılara büyük tehdit olacaktır. Alonso’nun tur sektörü analizi sayesinde güçlendiğini fark etsek de henüz puan alamayan McLaren, var olma savaşı için puan sıralamasında sonuncu olmamaya çalışan ve Monaco’dan başlayarak güncellemeler getirecek Sauber, puan sıralamasında geçilme riskini ortadan kaldıramayacak avantaja sahip olmayan Haas’ın gelecekteki sonuçları sonuncuyu da belirleyecek. Bunlara ek olarak şanssız Palmer 2018’de Formula 1’de kalmak istiyor ve ya 2017’de sezon ortasında Sergey Sirotkin tarafından doldurulmak istemiyorsa (işin ilginci Sergey kariyerinde sadece 22 serbest antrenman turu atabilmiş) temposunu yükseltecek, böylece Renault’un dönüşünü sağlayan yatırım sadece Nico Hülkenberg’in yarışta sırasını koruma çabalarına bağlı olmayacak. Toro Rosso’ların ise ortalığı karıştıracak torpidolar ve boğa boynuzları taşıdığına hiç şüphem yok.
Brezilya GP 3 Kasım 2024
